2025 jyly Qazaqstannyń ekonomıkalyq ósim qarqynyn jedeldeıdi: ósim 5,2% -dy quraýy múmkin. Bul úshinshi jyl qatarynan Qazaqstan ekonomıkasy 5%-ǵa jýyq ósim kórsetip otyrǵanyn bildiredi, bul, árıne sózsiz mańyzdy nátıje, dep esepteıdi Eýrazıalyq Turaqtandyrý jáne damý qoryndaǵylar (ETDQ). Alaıda, qor mamandarynyń pikirinshe, ósim qurylymynda birqatar ózgeris faktorlary bolady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

"2024 jylmen salystyrǵanda munaı óndirisi kóleminiń,sondaı-aq iri ınvestısıalyq jobalar nátıjesinde ınvestısıalyq quramdas bólikti ulǵaıtý esebinen jalpy ishki ónim jıyntyǵynda ekporttyq úles ósedi. Bul rette JİÓ ósiminiń qurylymynda tutynys úlesi tómendeıdi. Orta merzimdi perspektıvada 2026-2027 jyldary JİÓ qarqyny búdjet ımpúlsin tómendetý esebinen shamamen 4,5%-ǵa deıin baıaýlaıdy. Soǵan qaramastan, uzaq merzimdi damý maqsatynda jasalatyn memlekettik ınvestısıalar kólemi áli de joǵary deńgeıde bolady", - dep atap ótti qordyń makroekonomıkalyq boljaý jáne zertteýler bastyǵy Marına Grıchık.

ETDQ bazalyq senarı sheńberinde "Teńiz"jobasy boıynsha munaı óndirisiniń kólemi 9,7% -ǵa artady dep boljaıdy. Alaıda, josparlanǵan ósim OPEK + sheńberinde Qazaqstan úshin bólingen kvotany saqtamaýdy tanytady. Sonymen qatar, geosaıası jáne tehnologıalyq faktorlarǵa baılanysty KQK jumysyndaǵy toqtaýlar munaı eksportynyń tómendeýine jáne óndiris kólemin májbúrli túrde qysqartýǵa ákelip soǵýy múmkin.

Jyldyq ınflásıa jaıyna keletin bolsaq, ETDQ osy jyldyń basynan bastap baǵa qysymynyń saqtalýy, tipti onyń údeýin boljaıdy. Boljam boıynsha 2025 jyldyń sońyna qaraı baǵa ósimi 10,6%-ǵa deıin jedeldeıdi. Oǵan mynandaı birqatar faktorlar áser etedi:

• yntalandyrýshy fıskaldyq saıasat jáne halyqty belsendi nesıelendirý arqasynda "qyzýshy" ishki suranys;
• júrgizilip jatqan TKSH reformasy jáne teńge baǵamynyń álsireýi jáne onyń baǵalarǵa áseri;
• saýda-sattyq boıynsha áriptes elderden ımporttalatyn ınflásıa.

"Eger ishki dınamıka týraly sóz qozǵaıtyn bolsaq, onda 2025 jyldyń sońyna qaraı ınflásıa ósimine yqpal etýshi mańyzdy faktory - QQS tólemindegi ózgerister bolady. Osyǵan baılanysty biz ınflásıa óz shyńyn qysta ıgeredi dep kútemiz, sodan keıin ol baıaýlaı bastaıdy, 2026 jyly 8%-ǵa jáne 2027 jyly 6%-ǵa deıin. Ulttyq Bank qatań aqsha-nesıe saıasatyn (ANS) júrgizý nıetin ustanady. Biz ANS alda da qatań saqtalatynyn jáne beıtarap deńgeıge bazalyq mólsherleme tek 2027 jyly oralatynyn baıqap otyrmyz", - deıdi Grıchık.

Qazaqstan ekonomıkasynyń bazalyq senarıi birqatar táýekelderdi qamtıdy, olardyń bastysy syrtqy konúnktýraǵa qatysty órbıdi.

"Qazir barlyq naryqtarda qysqa merzimdi aýytqýlar baıqalýda. Olar, eń aldymen, AQSH-tyń saýda saıasatyna baılanysty, biraq biz Qazaqstanǵa qatysty saýda qaqtyǵystarynyń qosalqy áserine neǵurlym táýekel dep esepteımiz. Iaǵnı, álemdik ekonomıkadaǵy suranystardyń baıaýlaýy saldarynan munaı baǵasynyń tómendeýine. Biraq biz qysqa merzimdi qubylystarǵa nazar aýdarmaı, turaqty orta merzimdi tendensıalar men negizgi makroekonomıkalyq kórsetkishterge súıený mańyzdy dep sanaımyz", - deıdi Grıchık.

Árıne,ekonomıkada ishki táýekelder de bar.

"Kútiletin ınflásıa kólemi asyp túsýi múmkin, eger ishki suranystyń qyzyp ketý qaýpi joǵary bolsa. Mundaı táýekeldiń yqtımaldyǵy qazir de basylyp keledi, onda da 2024 jylmen salystyrǵanda búdjettik shoǵyrlandyrý men jetkilikti qatań aqsha-nesıe saıasatynyń arqasynda. Tutastaı alǵanda, ekonomıka turaqty jáne bılik qabyldaǵan sharalar aqylǵa qonymdy kórinedi", - deıdi qordaǵylar.

Eýrazıalyq Turaqtandyrý jáne damý qory (ETDQ) – álemdik ekonomıkalyq daǵdarystyń saldarymen kúresý úshin 2009 jyly Armenıa, Belarýs, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Reseı jáne Tájikstan qurǵan qarjylyq qaýipsizdiktiń jahandyq jelisiniń bóligi, daǵdarysqa qarsy qor.

Buǵan deıin naýryz aıynda ınflásıa elimizdiń 16 óńirinde údegenin jazǵanbyz.