Terekti aýdany qarqyndy damýda

Dalanews 31 qaz. 2017 15:47 1103

Búgin BQO Óńirlik komýnıkasıalar qyzmeti alańynda Terekti aýdanynyń ákimi Kárim Jaqypovtyń qatysýymen «Aýdannyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy» taqyrybynda kezekti brıfıń ótti.

Onyń aıtýynsha, aýdan búdjeti 7 943,3 mln. tenge, onyń ishinde aýdan kirisi 1155,4 mln. teńgeni quraıdy. Aýdan búdjetiniń salyq túsimderi boıynsha jospary aǵymdaǵy jyldyń 9 aıynda 140,9 paıyzǵa asyra oryndalyp, 960,8 mln. teńgege jetti. Joǵary turǵan búdjetten qaralǵan maqsatty transfertter men nesıeler aǵymdaǵy jyly   2 212,0 mln. teńgeni qurady.

Aǵymdaǵy jyldyń 9 aıynda ónerkásiptiń óndiris kólemi 1113,6 mln. teńgeni qurap otyr. Ónerkásip óndirisi kóleminiń  ósimi 104,2%-dy qurady. Ónerkásip óniminiń negizgi kólemi óńdeý salasyna tıesili. Óńdeýshi ónerkásiptiń qurylymynda munaı óńdeý óndirisi shamamen 6,5%-dy qurasa, azyq-túlik ónerkásibiniń ónimderi – 78,8 %-dy quraıdy.

Aýdandaǵy ónerkásip salasynyń  negizgi kásiporyndary qatarynda aýyr dıstıllánttyq suıyq otyn, gazoıldyq fraksıa, qaıta aıdaý qaldyqtary óndirisimen aınalysatyn «B.N GasOil Processing» JSHS, alkagolsiz sýsyndar shyǵaratyn «Jaıykgıdrogeologıa» JSHS pen   tazartylǵan jáne tazartylmaǵan qunbaǵys maıyn óndiretin «Terekti maı kombınaty» JSHS bar.

Aldaǵy ýaqytta  200-den astam jumys ornymen qamtamasyz etetin,  jylyna 0,8-1 mln.tonna munaı ónimderin shyǵarýǵa baǵyttalǵan munaı ónimderin qaıta óńdeý zaýyty salynady.

Jyl basynan beri negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestısıalar kólemi 3 mlrd. 083,1 mln. teńge qurady. Turǵyn úı qurylysyna salynǵan ınvestısıalardyń jalpy kólemi 1 mlrd. 089,3 mln. teńge, ótken jyldyń osyndaı kezeńimen salystyrǵanda 6,4 esege ósim baıqaldy. Aýyl sharýashylyǵynyń negizgi kapıtalyna salynǵan ınvestısıa kólemi ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 14,4 esege ósip otyr.

Byltyrǵy jyly ınjenerlik-kommýnıkasıalyq ınfraqurylym jumystary Aqjaıyq, Iýbıleınoe, Toqpaı, Jańa Ómir, Fedorovka aýyldarynda bastalyp, Aqjaıyq, Iýbıleınoe, Fedorovka aýyldarynda aıaqtaldy. Bıylǵy jyly bul jumystar Toqpaı, Jańa Ómir aýyldarynda jalǵaspaq. Osy jobalar nátıjesinde jeke turǵyn úı qurylysyn salam deýshilerge 1329 jer telimi beriledi.

Sonymen qatar, aýdanda kólik-logıstıka ortalyǵyn («NefteStroıServıs LTD» JSHS»)  salý josparlanýda.

Aýdan basshysy málimetinshe aýyl sharýashylyq salasynda da qarqyndy damý bar. Máselen, aýdanda 463 aýylsharýashylyq qurylymdary (440-y sharýa qojalyqtary, 23 JSHS) jumys istep jatyr.

Aýyl sharýashylyǵy óniminiń kólemi 12 mlrd. 543,5 mln. teńgeni (102,7%) qurady. Egistik kólemi 117,2 myń gektar qurap, egis jumystary 121,2 gektar jerge júrgizildi.

Maıly daqyldar salynǵan alqap kólemi 100%-ǵa, mal azyǵyna bólingen jer alańy 100%-ǵa oryndaldy. Sharýalar kúzdik bıdaıdy 23,806 myń tonna, qara bıdaıdy 8,964 myń tonna, 45,465 myń tonna jazdyq daqyldardy jınap aldy.  Maıly daqyldardan maqsarynynyń 8,8 myń tonna ónim jınaldy. Kúnbaǵystyń 3,7 myń tonna ónimi jınaldy.

Kókónis, kartop daqyldaryn mol alý úshin 137 ga astam jerge tamshylatyp sýarý júıesi engizildi («Jaına» JSHS, «Balakırev V.A» sharýashylyqtary jańbyrlatyp sýarýdy óz alqaptarynda qoldanyp júr).

Alynǵan ónimdi  sapaly saqtaý maqsatynda aýdanda jalpy qýaty 2 935 tonna kókónis qoımasy bar. Oǵan qosa,  bıyl syıymdylyǵy 1 700 tonna kartop saqtaý qoımasy iske qosyldy.

Aýdanda alma ósirý sharýashylyǵy da damyp keledi. Mysaly, Barbastaý aýylynda «Jerom» qojalyǵy 112 ga jerde alma aǵashtaryn otyrǵyzdy.  «Vıtamın» qojalyǵy 4 ga jerge qaraqat, 2 ga jerge tańqýraı, 1 ga jerge qulpynaı otyrǵyzdy.

Mal qystatý naýqanyna qajettilik 116,2 myń tonna bolsa, sonyń qazir 121,0 myń tonnasy jınaldy. Iaǵnı, jospardyń 104 paıyzy oryndaldy.

Múıizdi iri qara basy 106,4 paıyzǵa (44441 bas), qoı sany 105,9 paıyzǵa (60851 bas), eshki sany – 109,8 paıyzǵa (10276 bas), jylqy sany – 118,7 paıyzǵa (10511 bas), shoshqa - 110,3 paıyzǵa (3266 bas), qus - 103,1 paıyzǵa (48 164 bas) ósti.

Aýdan boıynsha qazir 3842 bas (jalpy mal basynyń 8,6 paıyzy) asyl tuqymdy mal bar. Onyń 3325-i etti, 517-si sútti baǵyttaǵy asyl tuqymdy mal. Bıyldyń ózinde 385 bas asyl tuqymdy iri qara mal satyp alyndy, sonyń ishinde 175 bas qashar, 210 bas etti baǵyttaǵy qazaqtyń aqbas tuqymdy buqasy. Bıyl «Sybaǵa» baǵdarlamasy boıynsha 4 sharýa qojalyǵy 123,5 mln.teńge nesıe qarjyǵa 6 buqa jáne 372 analyq mal aldy.

«Aýyl sharashylyǵyn qarjylaı qoldaý qory» aksıonerlik qoǵamy arqyly aýdan boıynsha barlyǵy 62 jeke tulǵa 201,75 mln. teńge nesıe aldy (sonyń ishinde «Bereke» baǵdarlamasy arqyly 55 jeke tulǵa 166,75 mln. teńgege 872 mal basyn satyp alyp bordaqylaýǵa qoıdy, «Yrys» baǵdarlamasy arqyly 5 jeke tulǵa 30,5 mln.teńgege 130 bas sútti baǵyttaǵy iri qara malyn satyp alyp sút óndirý jumystarymen aınalysyp jatyr. «Yntymaq» baǵdarlamasy arqyly 2 jeke tulǵa 4,5 mln. teńge nesıe alyp 1 sút salqyndatqysh tanker satyp aldy). Pokatılovka aýylynda «Dostyq» aýyl sharýshylyq óndiristik kooperatıvi baǵasy 4,5 mln. teńgege 2 tonnalyq sút salqyndatqysh tanker satyp alyp, búgingi kúnge 6,2 tonna sút qabyldap qaıta óndeýge tapsyrdy.

Búginde aýdanda quramyna 608 mal basymen 215 jeke tulǵa kiretin 14 aýyl sharýshylyq óndiristik kooperatıvteri jumys jasaýda. Aýdanda 23 asyl tuqymdy mal ustaıtyn sharýashylyq bolsa, onyń 20-sy etti iri qara ósirýmen, 3-ýi sútti baǵyttaǵy mal ósirýmen, 1-ýi Kóshim asyl tuqymdy jylqysyn ósirýmen aınalysady.

2017-2020 jyldar ishinde «Sybaǵa», «Qulan», «Altyn asyq» baǵdarlamalarynyń múmkindikterin paıdalana otyryp, 2430 iri qara, 200 bas jylqy, 3500 qoı satyp alý josparlanýda.

Mal sharýashylyǵyn damytýdyń taǵy bir joly jaıylymdyq jerlerdi sýlandyrý baǵytynda «Jaıyq-SHalqar» kanalyn qalpyna keltirý jumystary bastaldy. Nátıjesinde kókónis pen baqsha ónimderin egýmen aınalysýǵa múmkindigi beredi. Búgingi kúni «Jaıyq-SHalqar» kanalyndaǵy sý jınaýǵa arnalǵan qalqymaly sý sorý stansasynyń qurylys jumystary júrgizilýde.

Aǵymdaǵy jyldyń 9 aıynda aýdannyń arnaıy jer qoryna ıgerilmeı jatqan jalpy kólemi 8 479 gektar quraıtyn 22 telimi qaıtaryldy. Bul shara 25 qojalyqqa 15 228 gektar qosymsha jer berýge múmkindik týǵyzdy. Sonymen qatar, konkýrs negizinde berý úshin jalpy kólemi 7450 gektar quraıtyn, 17 aýyl sharýashylyǵy maqsatyndaǵy jer telimderine jerge ornalastyrý jobalary daıyndaldy. Aýyl sharýashylyǵyna bólingen jerlerdi tıisti maqsatta qoldanbaǵany úshin qaıtaryp alýǵa baılanysty memleket búdjeti 291 mln. 787 myń teńgege tolyqty. (2016 jyly – 7 mln. 004 myń teńge)

Aýdan basshysy odan ári kásipkerlik salasyna toqtaldy. Aýdan boıynsha 1496 orta jáne shaǵan bıznes sýbektisi tirkelgen, bul kórsetkish byltyrǵy jylǵy kezeńmen salystyrǵanda 7,8 paıyzǵa artyp otyr. Sonyń 1287-i belsendi qyzmet jasaıdy. (135-zańdy tulǵalar, 712-jeke tulǵalar, 440-sharýa qojalyqtary). Osy salada 4617 adam eńbek etip, nápaqa taýyp júr. Shaǵyn bıznes sýbektileri 9 mlrd. 103,5 mln.  teńgege ónim óndirgen. Osy salada 655 jańa jumys oryny ashyldy.

«Bıznestiń jol kartasy» baǵdarlamasy aıasynda 102 mln. teńgege 3 joba qarjylandyrylyp, 13 jańa jumys oryndaryn ashý josparlanýda. (Podstepnoe aýyly – kúl-qoqys shyǵarý qyzmeti, quny 16 mln. teńge, Fedorovka aýyly – avtokólikterge gaz quıý stansasy qyzmeti, quny 66 mln. tg, Fedorovka aýyly – kólik jáne qoımalaý qyzmeti, 20 mln. tg).

Aýdan boıynsha 13 277 sharshy metr turǵyn jaı paıdalanýǵa berildi (ótken jylǵy kórsetkishiniń 97,8 paıyzyn qurady). Fedorovka aýylynda 142 mln. 866,9 myń. tengege 16 jalǵa beriletin turǵyn úıdiń qurylys jumystary júrgizilip jatyr. Qurylys jumysy aǵymdaǵy jyldyń jeltoqsan aıynda aıaqtalmaq.

Fedorovka jáne Aqjaıyq aýyldaryndaǵy 3 qabatty kóp páterli turǵyn úılerdiń qurylys jumystary kelesi jyly bastalady. «Nurly jer» baǵdarlamasy boıynsha Fedorovka jáne Jańa Ómir aýylynda 3 qabatty turǵyn úı qurylysy nysanyna jobalyq-smetalyq qujattamalar daıyndalyp jatyr. Ár jobanyń quny 2,5 mln. teńgeni qurap otyr. Sonymen qatar, Fedorovka, Podstepnoe, Aqjaıyq jáne Jańa Ómir aýyldarynyń árqaısysynda úsh qabatty eki turǵyn úıden salý úshin jumys jobalaryn daıyndaýǵa konkýrs jarıalandy.

 

Budan ári aýdan ákimi Terekti aýdany eldi mekenderiniń gazben qamtylýy 60 paıyzǵa jetkenin habarlady. Qazirgi tańda aýdandaǵy 52 aýyldyń 31-i kógildir otynmen qamtylǵan.  8462 úıdiń 7205-si, ıaǵnı, 85,1% tabıǵı gaz paıdalanady. Qazir aýdannyń Dolınnoe, Tóńkeris, Qonyssaı, Qabyltóbe, Novaıa Tochka, Súttigendi, Tasan-SHegen, Bekeı, Donesk, Bogdanovka, Prıdorojnoe, Prırechnoe, Algabas, Sarsenovo, Shóptikól, Satym-SHegen, Bozaı, Karabas, Dýana, Rybseh aýyldaryn gazdandyrý boıynsha jobalaý jumystaryn júrgizilýde. Atalǵan jobanyń jalpy quny 25 mln.  021,0 myń. teńge qurady. Jobalaý jumystary aldaǵy qarasha-qańtar aıynda aıaqtalmaq.

Aýdannyń 17 eldimekeni ortalyqtandyrylǵan sý jelisimen qamtylǵan. Saryómir, Ańqaty, Novopavlovka, Aqjaıyq, Aqsýat aýyldary turǵyndaryn sapaly aýyz sýmen qamtý úshin jalpy somasy 771 mln. 610,5 myń teńgege sý qubyrlary qurylysy júrgizilýde. Osy jobalar júzege asqan kezde halyqtyń 51 paıyzy taza aýyz sý tutynatyn bolady. Búgingi kúni Saryómir aýylynda qurylys jumystary aıaqtalyp, aýyl turǵyndaryna paıdalanýǵa berildi. Sondaı-aq, búgingi kúni Jańa Ómir, Bogdanovka, Prırechnoe jáne Uzynkól aýyldarynyń sý qubyrlaryn qaıta qurý jáne Jaıyq, Iýbıleınoe aýyldary men Fedorovka aýylyndaǵy 528 jer telimine sý qubyrynyń qurylysy jobalary jasaqtalýda.

Aýdandyq mańyzy bar joldardy aǵymdyq jóndeý jáne kútip ustaýǵa 52 mln. teńge bólinip, jol tegisteý, jol belgilerin qoıý, jol jıegin qar men shópten tazartý jumystary júrgizildi. Aýdan ortalyǵyndaǵy Táýilsizdik kóshesine jalpy somasy 306 mln. 330,3 myń teńgege kúrdeli jóndeý jumystary jasalýda. Bul jumystar aldaǵy jeltoqsan aıynda tolyq aıaqtalady. Fedorovka aýylyndaǵy Rabochaıa, Abaıa, Dostyq, Sentralnaıa, Molodejnaıa kóshelerin, Podstepnoe aýylyndaǵy 17 jáne 48 kóshelerin kúrdeli jóndeýge jobalyq-smetalyq qujattamalar jasaqtalyp jatyr. Budan bólek, aýdan ortalyǵyndaǵy Beıbitshilik kóshesine uzyndyǵy 1,6 km, Podstepnoe aýylyna 445 metr jaıaý júrginshiler joly salyndy.

Brıfıńte aýdan basshysy áleýmettik sala, densaýlyq saqtaý salasyna da toqtaldy. Aýdanda 2 aýdandyq aýrýhana, 1 emhana, 6 dárigerlik ambýlatorıa, 6 feldsher-akýsherlik pýnkt pen  31 medısınalyq pýnkt jumys jasaıdy. Osy salada 57 dáriger, 272 orta býyn medısına mamandary eńbek etýde. «Dıplommen aýylǵa» baǵdarlamasynyń nátıjesinde dárigerlerdiń jetispeýshiligi ázirge baıqalmaıdy.

Jýyrda aýdanda kóp jyldar boıy sheshimin tappaı kelgen másele de sheshildi. Aýdandyq ortalyq aýrýhanasynyń stasıonar ǵımaratyna kúrdeli jóndeý jumystary júrgizilýde. Bul jumystarǵa 479 mln. 839,3 myń teńge bólinip, nysan aldaǵy jeltoqsan aıynda paıdalanýǵa berilmek.

2017 jyly densaýlyq saqtaý nysandaryna kúrdeli jóńdeý jumystaryn júrgizý úshin 14 obektige jobalyq-smetalyq qujattar jasaqtalýy josparlanǵan bolatyn. Qazirgi ýaqytta 8 nysannyń qujattary jalpy somasy 5 mln. 960 myń teńgege jasaqtalyp, vedimistik saraptamaǵa joldanǵan.

Qazirgi tańda 162 adam jumyssyz sanatynda esepte tur. Bul ótken jylǵy sáıkes kezeńnen 22 paıyzǵa kóp.  Resmı jumyssyzdyq deńgeıi  – 1,0% qurap, bul ótken jylǵydan 0,3 pýnktke joǵary. Turmysy kedeılik sheginen tómen adamdar sany - 119 (29 otbasy), ótken jylǵymen salystyrsaq, 13,2 paıyzǵa azaıǵan.

«Nátıjeli jumyspen  qamtýdy  jáne jappaı kásipkerlikti damytýdyń 2017-2021  jyldarǵa  arnalǵan  baǵdarlamasynyń» I-baǵyty  boıynsha kásiptik  oqýǵa  240 adam  joldanyp, jospar 100%-ǵa oryndaldy. Baǵdarlamanyń İİ-baǵyty sheńberinde aýdan boıynsha 22 adam 113,9 mln. teńge nesıe aldy, sonyń ishinde «Aýyl sharýashylyǵyn qarjylaı qoldaý qory» AQ-nyń oblystyq fılıaly arqyly 13 adam 75,9 mln.teńge, «Agrarlyq nesıe korporasıasy» AQ arqyly 9 adam 38,0 mln.teńge nesıe  aldy. «Dıplommen aýylǵa» baǵdarlamasy boıynsha 128 jas mamanǵa jalpy somasy 197 837,4 mln. teńgege áleýmettik qoldaý sharalary kórsetildi. Aýdan boıynsha 14 aýyldyq okrýgten 43 otbasy, onyń ishinde 223 adamǵa 10 mln. 944,8 myń teńge kóleminde shartty aqshalaı kómek taǵaıyndalyp, 8 mln. 421,1 myń teńge tólendi.

Aýdanda 5 945 oqýshy oqıtyn 38 kúndizgi mektep (orta mektep-21, negizgi-8, bastaýysh-9) jumys isteýde. Mektepke deıingi bilim berýde 11 balabaqsha, 26 mektep janyndaǵy shaǵyn ortalyqta 1354 búldirshin tárbıelenýde.  Bıyl 307 oqýshy 22 orta jáne 46 oqýshy keshki aýysymdaǵy mektepti bitirdi. Ulttyq biryńǵaı testleýge solardyń 207 túlegi, ıaǵnı, 97,4% qatysty. (Onyń ishinde  166 oqýshy memlekettik tilde,  41 – orys tilinde oqyǵan)

Aýdanda birneshe áleýmettik nysandarǵa kúrdeli jóndeý jumystary josparlandy. Saryómir aýylyndaǵy Hamza Esenjanov atyndaǵy orta mektep ǵımaratyna kúrdeli jóńdeý jumystary bastaldy. Mektep qarasha aıynda paıdalanýǵa berilý josparlanýda. Budan bólek, Aqsýat jáne Dolınnoe aýyldaryndaǵy mektepterdi kúrdeli jóndeýge jobalyq-smetalyq qujattamalar daıyndalyp, jóndeý jumystaryn kelesi jyly bastalady. Oǵan qosa, Podstepnoe aýylynda 300 oryndyq mádenıet úıi ǵımaratynyń qurylys jumystary júrgizilýde. Qurylys jumystarynyń quny 319,6 mln. teńgeni qurap, qurylys jumystary qarasha aıynda tolyq aıaqtalmaq. Jańa Ómir aýylyndaǵy 300 oryndyq mádenıet úıi qurylysynyń jobalyq-smetalyq qujattamasy jasaqtalyp jatyr. Bul jobanyń quny 6 mln. 800,0  myń teńgeni qurady.

Aýdannyń áleýmettik-saıası ómirine toqtalǵan aýdan basshysy budan ári Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasynyń aýdanda iske asyrylý barysy týraly baıandady.  Terekti aýdanynda 5 joba  qolǵa alyndy. «Qazaqstandaǵy 100 jańa esim» jobasyn iske asyrý boıynsha eńbegimen  kózge túsken el aldynda qurmetke ıe  ustazdar, mádenıet qyzmetkeri jáne sporttyq salada eńbegi sińgen  24 azamat  irikteldi. «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografıasy» jobasy boıynsha  tarıhı týrısik ekspedısıasy men jastar arasynda týrıadasy, osyǵan qosa sakraldyq beldeýi obektilerin zerdeleý jáne dáripteý, el  tarıhyn  jastarǵa jetkizý,  tartymdylyǵyn arttyrý ekspedısıasy  uıymdastyryldy. Sonymen qatar, oqýshylarǵa tarıhı kıeli jerlerge ekskýrsıalar uıymdastyrý jumystary josparlanýda, - dedi aýdan ákimi K.Jaqypov.

 

Terektı slaıd brıfıń 2017

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar