Reseılik telejúrgizýshi Tına Kandelakı Qazaqstan men Ulybrıtanıa arasyndaǵy áskerı áriptestikke qatysty pikir bildirip, bul qadam Máskeýge dostyqtyń belgisi emes ekenin ashyq aıtty, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Kandelakı Astana men London arasyndaǵy áskerı kelisimge 6 maýsym, juma kúni qol qoıylǵanyn erekshe atap ótti.
"Eger bir jańalyqtyń jurt nazaryna ilikpegenin qalasań, ony juma kúni keshke jarıala", – dedi ol.
Onyń aıtýynsha, kelesi jeksenbide qorǵanys mınıstriniń qyzmetten bosatylýy "bul kelisimdi jasyrý áreketiniń bir dáleli" bolýy múmkin. Sonymen birge, demalys kúnderi atalǵan jańalyq Qazaqstan Qorǵanys mınıstrliginiń saıtynan alynyp tastalǵanyn da atap ótti.
"Reseıdiń basty jaýlary tiziminde turǵan elmen áskerı áriptestik ornatý – bul temirjol stansıalaryn qaıta ataýdan áldeqaıda mańyzdy. Byltyr dál sol stansıa ataýlary úshin meni Qazaqstannyń №1 jaýy dep jarıalaǵan edi.
Onyń ústine Qazaqstan – UQSHU múshesi. Bul áskerı odaq 2021 jylǵy qańtarda prezıdent Toqaev pen onyń aınalasyn áskerı tóńkeristen qutqarǵan. Vengrıa nemese Slovakıa EO-nyń syrtqy saıasatyna kelispegen kúnniń ózinde Reseımen áskerı kelisimge bara qoımas edi. Al Reseıge dostyq tanytyp júrgen Qazaqstan Brıtanıamen ashyq áskerı áriptestik ornatyp otyr. Bulaı bastaǵandardyń sońy jaqsy bolmaǵan. Qazaqstanda, sirá, tarıh oqytylmaıdy. Bálkim, tek oıdan shyǵarylatyn bolar", – dep qosty Kandelakı.
Aıta keteıik, 6 maýsymda Qazaqstan men Ulybrıtanıanyń qorǵanys vedomstvolary arasynda áskerı yntymaqtastyq josparyna qol qoıylǵany habarlandy. Qujatta kórsetilgen basty baǵyttar – bitimgerlik qyzmet, tildik daıyndyq jáne qazaqstandyq áskerı qyzmetshilerdi Ulybrıtanıanyń joǵary áskerı oqý oryndarynda oqytý.
Eske salaıyq, Kandelakı buǵan deıin Qyrǵyzstan men Qazaqstanǵa "tıisken" bolatyn. Ol eki elde orys tili shettetilip jatqanyn aıtyp, artynsha jazbasyn óshirip tastaǵan bolatyn.
Tına Kandelakı óziniń Telegram-arnasynda “Qazaqstanda orys tili aqyryn yǵystyrylyp jatqanyn” aıtyp, jazba jarıalaǵan bolatyn. Munda ol qazaqtardy “máńgúrtke” teńegen edi.
Osy tusta ashýǵa býlyqqan qazaqstandyqtar Tına Kandelakıge tıesili kompanıa ónimin saıttan alyp tastaýdy talap etip, ony satyp almaýǵa shaqyrdy.Nátıjesinde reseılik telejúrgizýshiniń kásibine elimizdegi arnaıy saýda alańdarynda shekteý qoıyldy.
Artynsha Tına Kandelakıdiń bıznesi Qazaqstanda toqtap qaldy. “Zolotoe ıabloko” saýda jelisiniń Qazaqstandaǵy onlaın-katalogynan Tına Kandelakıge tıesili “Ansaligy” kosmetıka brendiniń ónimderi joǵalyp ketti. Ony Kandelakı "ınovasıalyq" dep atap kelgen.
Sonymen qatar, Kandelakıdiń sózinshe, Qyrǵyzstan bıligi bir jyldan beri Bishkektegi tórt aýdannyń atyn ózgertý boıynsha jumystar júrgizip jatyr eken.
"Bishkektegi aýdandarda KSRO kezinen saqtalǵan oryssha keremet ataýlarmen atalǵan: Pervomaıskıı, Oktábrskıı, Lenınskıı, Sverdlovskıı. Qyrǵyzstandyq depýtattar bul (aýdan ataýlaryn ózgertý) "ulttyq ıdeologıany nyǵaıtý, sondaı-aq, tarıhı dástúrler men qundylyqtar negizinde azamattardyń rýhanı-adamgershilik tárbıesin jaqsartý maqsatynda" dep usynyp otyr. Qyrǵyzstan halqynyń kóbi qyrǵyz tilinde emes, orys tilinde sóılese, qaıdaǵy ıdeologıa?! Bárin qıyndatýdyń ne qajeti bar?" - deıdi Tına Kandelakı jazbasynda.
Telejúrgizýshi jazbasynda dál osylaı Ýkraınada dekommýnızasıa bastalǵanyn, ol búkil orys tilinen bas tartý kompanıasyna aınalǵanyn aıtady.
Biraq Tına Kandelakı bul jazbasyn óshirip tastaǵan.
Artynsha Tına Kandelakıge Qazaqstanǵa kirýge tyıym salyndy. Reseılik telejúrgizýshi jáne «Gazprom-medıa» bas dırektorynyń orynbasary Tına Kandelakı Eýroodaq sanksıalaryna ilikti. Onymen birge sanksıalyq tizimge ánshi Larısa Dolına da engizildi.
«Kommersant» habarlaýynsha, olar sanksıa salynǵan 16 reseıliktiń qatarynda. Bul sheshim Eýropalyq keńes bekitken 15-shi shekteý paketi aıasynda qabyldandy.
Sanksıalar boıynsha EO elderine kirýge jáne olardyń aýmaǵynda júrýge tyıym salynady. Sonymen qatar, eýropalyq bankterdegi shottary buǵattalady jáne kez kelgen qarjylyq operasıalarǵa tyıym salynady.