Qazaqstannyń depozıtterge kepildik berý qory (QDKBQ) lısenzıasynan aıyrylǵan bankterdiń salymshylaryna qatysty mańyzdy aqparatpen bólisti, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Eger bank lısenzıasynan aıyrylǵan bolsa, zań boıynsha depozıtterge kepildik berý qorynan bir jyl boıynda bank salymshylary nemese bank kartasyn ustaýshylar ótemaqy ala alady. Alaıda, eger osy shekti merzimnen keshigip, tutynýshy banktegi jınaǵyn alyp úlgermegen jaǵdaıda ne bolady?.. Qor mamandarynyń jaýaby tómendegideı.
"Búginge deıin taratylatyn toǵyz banktiń salymshylary áli de tólem alýǵa ótinish bere alady", - deıdi QDKBQ baspasóz qyzmeti.
Eger bank lısenzıadan aıyrylǵan bolsa, QDKBQ 35 jumys kúninen keshiktirmeı salymshylarǵa ótemaqy tóleýdi bastaıdy. Tólem agent-bank arqyly bir jyl boıynda júrgiziledi. Bul fýnksıa taratylatyn bank salymshylarynyń ótinishterin qabyldaý jáne QDKBQ-dan ótemaqy tóleý úshin qoldanystaǵy ekinshi deńgeıdegi bankterdiń birine beriledi.
Qazirgi ýaqytta toǵyz bank, onyń ishinde Tengri Bank, Capital Bank Kazakhstan, Asia Credit Bank, Astana Banki de taratylyp jatyr. Olardyń árqaısysynyń salymshylaryna tóleýi tıis tólemder merzimi aıaqtaldy jáne talap etilmegen ótem somalary salymshylardyń BJZQ-daǵy jeke zeınetaqy shottaryna aýdaryldy. Alaıda, salymshynyń ýaqytynda tólem alýǵa ótinish bere almaýyna qatysty dáleldi sebebi bolǵan jaǵdaıda, QDKBQ BJZQ-dan aqshany qaıtaryp, ony salymshy shotyna aýdaryp bere alady.
Aıta ketsek, QDKBQ 2022 jyldyń mamyr aıynan bastap erikti zeınetaqy jarnalary retinde salymshylardyń BJZQ-daǵy jeke zeınetaqy shottaryna talap etilmegen ótem somalaryn aýdara bastady.
Birinshiden, BJZQ-ǵa aýdarylǵan qarajat zeınetaqy jarnalary sıaqty tártippen ınvestısıalanady ári ınvestısıalaý nátıjeleri boıynsha ınvestısıalyq kiris esepteledi, bul uzaq merzimdi perspektıvada salymshylar úshin tıimdi.
Ekinshiden, bul sheshim, tájirıbe kórsetkendeı, salymshylar talap ete bermeıtin shaǵyn somalar máselesin sheshýge múmkindik beredi. Árıne, BJZQ-da aýdarylǵan somalarǵa salyq salynbaıdy.
Erikti zeınetaqy jarnalaryn aýdaratyn shottar bolmaǵan jaǵdaıda BJZQ-da ol avtomatty túrde ashylatyny naqtylanady. Bul rette jarnalar JSN jáne ózge de sáıkestendirý derekteri BJZQ bazasyndaǵy derekterge sáıkes keletin salymshylarǵa ǵana aýdarylady, áıtpese zeınetaqy qory bul tólemderdi esepke alýdan bas tartady. Osyndaı salymshylardyń keshigip jetken ótinishterin dáleldi sebepter bolǵan jaǵdaıda Qazaqstannyń depozıtterge kepildik berý qory qaraıdy.
Sonymen, tólem merzimi aıaqtalǵannan keıin tarap ketken bank shotyndaǵy aqshany qalaı alýǵa bolady?
Eger ótemaqy tóleý merziminen keshigýdiń dáleldi sebepteri bolsa, aqshanyń qaıtarylýy múmkin. Dáleldi sebepter tizbesi zańnamalyq deńgeıde aıqyndalady, oǵan mynalar kiredi:
- salymshynyń áskerı qyzmetke qabyldanýy;
- salymshynyń Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerde bolýy.
- salymshynyń murasyn qabyldaý jáne murany alýǵa nemese ashýǵa baılanysty basqa da sebepter.
- salymshynyń bas bostandyǵynan aıyrý oryndarynda bolýy.
- sot belgilegen ózge de mán-jaılar.
Bulardy rastaý úshin qandaı qujattar suralady:
- Áskerı esepke alý qujattary nemese áskerı qyzmetti ótep jatqanyn rastaıtyn málimetter Qazaqstan Respýblıkasy azamatynyń shekaradan ótkeni týraly belgisi bar tólqujaty nemese elden tys jerde bolý faktisin rastaıtyn ózge de qujattar;
- murany qabyldaý, murany alý nemese ashý qujattary, onyń ishinde sot aktileri;
- Sot úkimin, jazasyn óteý nemese jazadan bosatý týraly qujatty usyný qajet;
- Sot belgilegen ózge de mán-jaılar tólemniń belgilengen merziminde aryz berýge kedergi keltirgen basqa mán-jaıdyń týyndaýyn anyqtaıtyn sot sheshimimen rastalady.
Sonymen, barlyq ótinishter QDKBQ-da jazbasha túrde qabyldanady. Ótinishti toltyrý úlgisi atalǵan qordyń resmı saıtynda qoljetimdi. Qujattar toptamasyn ótinishpen birge QDKBQ-ǵa jekeleı tapsyrý qajet: Almaty qalasy, Áıteke bı kóshesi, 67, Astana qalasy, Ǵabdýllın kóshesi, 18 úı.
