Álemdik naryqtaǵy munaı baǵasynyń qubylmaly jaǵdaıy uzaqqa saqtalady. Buǵan Izraıldiń "Hezbolla" qozǵalysyna qarsy ashqan soǵysynyń uzaqqa sozylý yqtımaldylyǵy túrtki. Bul týraly Halyk Research (Halyk Finance) sarapshylary jarıalaǵan zertteýde aıtylady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Hezbollamen aradaǵy soǵys uzaqqa sozylýy múmkin, bul munaı baǵasyndaǵy qubylmaly qubylystyń odan ári saqtalatynyna yqpal etetin basty faktor", delingen Halyk Research sarapshylary zertteýinde.
Osyndaı tujyrym jasaǵan sarapshylar qarýly qaqtyǵystyń uzarýyna túrtki faktorlarǵa da keńinen toqtalady.
Halyk Research lıvandyq topta kóptegen zymyran men oq-dáriler baryn, olardyń kópshiligi Izraıl aýmaǵyna dóp túsýge qabiletti ekenin aıtady.
"Hezbolla" Lıvan aýmaǵyndaǵy shebinen soqqy berýi yqtımal, bul Izraıldiń jaýapty soqqysyn qıyndatady, óıtkeni oq atylǵan terıtorıa shekaraǵa irgeles jatqan joq. Ońtústik Lıvannyń taýly jáne jartasty jer bederi Izraıl áskerleri men brondy mashınalarynyń qozǵalysyn shekteıdi, olar oıqy-shuıqy joldarmen júrýge qabiletsiz. Jer bederin jaqsy biletin "Hezbolla" sarbazdary jasyryn pozısıalardan aıaq-asty soqqy berip, qarsylastaryn qatty sastyrady. Osyǵan baılanysty Hezbollanyń qorǵanys strategıasy Izraıl operasıasyn qıyndatyp, áskeri jaqsy daıyndalǵan qarsylasqa qarsy qarýly qaqtyǵystyń uzara túsýine túrtki bolady. Osy sebepten de qarýly qaqtyǵys uzaqqa sozylady dep kútiledi. Bul óz kezeginde aımaqtaǵy turaqsyzdyqtyń artýyna jáne energetıkalyq naryqtardaǵy dúdamaldylyqtarǵa baılanysty munaı baǵasynyń qubylmaly bola túsýine yqpal etedi", delingen zertteýde.
Irannyń keń masshtabty soǵysty bastaý yqtımaldyǵy birneshe faktorlarǵa baılanysty: sonyń ishinde Izraıldiń arandatýshylyq áreketterge reaksıasy jáne AQSH-tyń aımaqtaǵy múddelerine qatysty beleń alatyn geosaıası jaǵdaı.
Eki tarap ta áskerı qaqtyǵysty jalǵastyrýǵa saqadaı saı bolyp kóringenimen, sarapshylar taraptardyń eshqaısysy apatty saldarǵa ákelip soǵatyn qyrǵyn soǵysty qalamaıtynyn basa aıtady.
Sarapshylar Iran álemdik munaı saýdasynyń shamamen 20%-y ótetin Ormýz buǵazyn baqylaý arqyly álemdik munaı naryǵynda sheshýshi ról atqaratynyn eske salady. Irannyń osy qan tamyrdy jaýyp tastaý qaýpi munaı baǵasyn kúrt kóterip, álemdik ekonomıkaǵa qysym kórsetýi múmkin.
Irannyń "Hezbolla" jetekshisi Hasan Nasrally óltirilgennen keıingi jaýabynan soń Brent markaly munaı baǵasy 2,3%-ǵa (bir barel 71,85 dollardan 73,56 dollarǵa deıin) ósti, sol táýlik barysynda, tipti baǵa 75,45 dollardy qurady.
"Biz shıelenistiń kúsheıgenine qaramastan, munaı baǵasy áli aıtarlyqtaı kóterile qoımaǵana basa atap ótkimiz keledi, óıtkeni aǵymdaǵy kórsetkish jyldyq eń tómengi deńgeıine jaqyn. Alaıda, qaqtyǵys shıelenisken jaǵdaıda munaı tasymaly kilt toqtaýy múmkin degen alańdaýshylyq áli de bar", dep sanaıdy Halyk Research.
Qazirgi ýaqytta munaı baǵasy áli de 2024 jyldyń eń tómengi mánderine jaqyn, - deıdi sarapshylar.
"Biz 2025 jyly OPEK + elderiniń munaı óndirisin arttyrýyna baılanysty munaı naryǵy tapshylyqtan profısıtke aýysady dep kútemiz. Muny kóptegen ınvestısıalyq bankterdiń ustanymy da rastaıdy. Bloomberg sarapshylarynyń 2025 jylǵa arnalǵan boljamynda munaıdyń bir barreli 77 dollardy quraıdy, ortasha kórsetkish odan sál ǵana asady, ıaǵnı 7 77,17 dollar dep kórsetilgen. Al fúchersterdiń osy kezeńge arnalǵan boljamyndaǵy baǵa 73,34 deńgeıinde saqtalyp otyr. Sondaı-aq, biz Irannyń tarapynan bolǵan zymyran soqqylarynan keıin de naryqtyq boljamdy sıfrlar shamaly ǵana ózgergenin baıqap otyrmyz", delingen zertteýde.
Sarapshylar áli de bırjalyq ındeksterdiń odan arǵy dınamıkasy jarıalanǵan jaǵymsyz derekterden soń ózgerýi múmkin degen kózqarasty ustanady. Atap aıtqanda, AQSH-tyń JİÓ ósimi qarqynynyń baıaýlaýy, ınflásıa dınamıkasynyń tómendeýi (Halyk Research negizgi senarıi). Sonymen qatar, olar AQSH-taǵy saılaý da naryqtardaǵy qubylmalylyqqa áser etip jatqanyn aıtady.
Buǵan deıin 1 qazanda keshke Irannyń Izraıl tarapyna zymyrandar jaýdyrǵanyn, bul jaıt álemdik munaı naryǵyndaǵy baǵalarǵa birden áser etkenin jazǵan bolatynbyz. Sondaı-aq Taıaý Shyǵystaǵy shıelenis teńgeni álsiretip, dollar baǵamyn kúsheıtkenin de habarladyq.