Bul – kezdeısoq emes. Óz jerinde urpaq órbitip, ósip-óngisi keletin ult uldaryn ajalǵa aıdap salǵan Kremldiń yrqynan shyǵýǵa tyrysýda. Iakýttardyń sana-seziminde buryn-sońdy bolmaǵan transformasıa júrip jatyr.
Al osynaý qozǵalystyń bastaýynda turǵan ıakýt belsendisi, rok-ánshi Aıhal Ammosov jyl basynda Reseıden Qazaqstanǵa bas saýǵalaýǵa májbúr boldy. Iakýtıadaǵy azattyq sımvolyna aınalyp úlgergen Ammosov "orys álemimen" aqyryna deıin arpalysýǵa bel býyp otyr.
Ata-anasynyń azan shaqyryp qoıǵan aty – Igor eken. Eseıe kele túr-tulǵasynyń Igorekpen múlde úılespeıtinin, munyń zorlyqpen tańǵan esim ekenin túsingen. Aıhal saha tilinde áıdik, áıgili degen maǵyna beredi.
"Holod" jýrnalyna suhbat bergen Ammosov orystandyrý saıasatynyń zardaby ıakýt halqynyń súıegine ótip ketkenin aıtypty.
– Soǵystan qashqan ıakýttardyń kópshiligi Qazaqstandy panalady. Munda kelgennen keıin ózimizdiń máńgúrt ekenimizdi túsindik.
Reseı bizdi qoıdaı órgizip, qozydaı kógendegen eken. Sóz saptaýymyz, júris-turysymyz, isher as, kıer kıimimizge deıin orystyń ısi sińipti. Iakýt kóshelerinde men sekildi "Igor" men "Ivandar" órip júr. Olar bul esimderdi basqynshylardyń kúshpen tańǵanyn bilgisi de kelmeıdi.
Qazaqtar? Biz olarǵa qyzyǵa qaraımyz. Óz tilinde ımenbeı, erkin sóılesedi. Kóshe ataýlaryn ulttyń arǵy-bergi tarıhyndaǵy qaıratkerlerge qaıtarǵan. Bizde bunyń biri de joq. Iakýtterdiń búgingi býyny máńgúrttik deıin aıyqpas dertke shaldyqqan. El bıligi Kremldiń qazanyn asyp, otyn jaǵyp otyr... – dep qynjylady Aıhal.
Áıtse de ıakýttardan kúder úzýge áli erte. Elde Pýtındi qamshynyń astyna alýǵa ázir aýdıtorıanyń shoǵyry ulǵaıyp keledi.
– Propagandanyń ýyty óne-boıyna taraı qoımaǵan aqyl-esi túzý ıakýttar Pýtınniń shapqynshylyǵyn aqtamaıdy. Halyqtyń sabyr sýy sarqylyp, janartaýdaı atqylaýǵa shaq tur. Biraq baǵdar berer, jol bastar kóshbasshy joq. Pýtınniń tusyndaǵy Reseı ıakýttyń bas kóterer belsendilerin qynadaı qyrdy, – deıdi Ammosov.
2009 jyly Saha Respýblıkasy (Iakýtıa) táýelsizdikten bas tartty. Bas tartýǵa májbúr boldy. Qazir ol Reseıdiń quramyndaǵy shaǵyn federaldy aımaq, etnıkalyq top.
DALA ekojúıesine qarasty Dalanews.kz saıtynda osyǵan baılanysty: "Iakýtıa táýelsizdikten aıyryldy. Qalaı? Nege?" degen taqyryptaǵy saraptama jaryq kórgen.
Dalainside rok-ánshimen kólemdi suhbat qurýǵa talpynady. Bizge jetken málimet boıynsha Aıhal Qazaqstanda uzaq aıaldaǵysy kelmeıdi, sondyqtan asyǵý qajet. FSB ıakýttyń rok-ánshisin qolǵa túsirý úshin jantalasýda.
➡️ Dalainside arnasy Reseı dinaralyq qaqtyǵystyń aldynda turǵanyn tápsirlepti, tolyq aqparat siltemedi:
https://t.me/dalainside/1239
https://dalanews.kz/news/88447-satqaliev-tagy-da-zhazyq-zherde-surindi
https://dalanews.kz/del-qazir/88386-kudebaevtyng-qashuyna-qyrgyzdyng-robi
https://dalanews.kz/news/88358-qazaqstandy-putinning-qupiia-odaqtasy
https://dalanews.kz/news/88339-turkistanga-berilgen-status-madeni-m
https://dalanews.kz/aimak/88328-turkistan-oblysynda-soltustik-ongirl
