Halyq sany kóbeıgen saıyn toı-tomalaqtar da jıiledi. Keıde kúnine eki-úsh toıǵa qatar barýǵa týra keletini de jasyryn emes. Soǵan oraı qazir asaba da kóp, ánshi de kóp. Bári de quralaqan qalyp jat­qan joq, nesibelerine oraı júrgizetin toılar tabylady.

...Asaba kóp dedik qoı. Qazir kim asaba emes, tanymal telejúrgizýshilerden bastap, ánshiler, jýrnalıser, eń aıaǵy eki aýyz maqal-máteldiń basyn qosyp sóıleı alatyn, kópshilik ortada qysylmaı, ózin erkin ustaı biletin qarapaıym aýyl azamatyna deıin qalyń toıdyń ortasynda júr. Kóp bol­ǵan soń tańdaý jaǵy toı jasaıtyn adamnyń erkine tıetini – zańdylyq. Adamnyń bári de toıym eldikinen erekshe qyzyqty ótsin dep tileıdi. Sóıtip «tas laqtyrsań asabaǵa tıetin» zamanda ózderiniń talǵamyna jaýap bere alatyn asabany izdestiredi.

...Erterekte aýylda sózge ebi bar, asabalyqty jarym-jartylaı ǵana bolsa da atqara alatyn bireýdi saılaıtyn. Esesine ol – seniń aýyldasyń. Toıǵa kelgen bar qonaǵyńdy biledi, kimniń qandaı qyzmeti bary, minezi qandaı, artyqshylyq-kemshiligi – bári-bári kókireginde saırap turǵandyqtan ımprovızasıalyq qabileti óz-ózinen jumys istep ketedi de, toıdy anaǵurlym qyzyqty, kúlkili, kóńildi ótkizetin. Bastysy, shynaıylyqtyń ıisi ańqyp turatyn. Toıdan demalyp tarqasatynbyz.

Al qazir she? Qazirgi toı ıeleri toıyn basqarýǵa tanymal ázil-syqaq teatrlarynyń ártisterin shaqyrýǵa tyrysady. Bul endi «to­ıym qyzyqty ótsin» degennen góri, «toıym arqyly biraz abyroı jınap alaıyn» deıtin adamnyń pendeýı áreketine kóbirek uqsaıdy. Óıtkeni olar kóbine ózderiniń jattandy senarılerin sýdyratyp aıtyp óte shyǵady da, kelisken býda-býda aqshany qaltasyna salyp alyp, qarasyn batyrady. Olaı deıtinim, ondaı tanymal asabalar seniń eshqandaı jekjatyńdy da, dosyńdy da tanymaıdy, tanymaǵan soń tilek aıtatyn adamnyń bolmysyna, tabıǵatyna laıyqtap, keltirip maqtaý sóz aıta almaıdy. Pálenbaı toıda aıtylyp, jurttyń qulaǵyn sarsyltqan maqal-mátelderi men taqpaqtaryn «tógip-tógip» jibergende toıdan qashyp ketkiń keledi. Toı toı emes, resmı jıynǵa aınalyp ketedi.

Osyǵan baılanysty aıtarym, asabany óz aınalańnan izdegen durys. Ózińdi jaqsy tanıtyn, syr alysyp, syr berisken, «toıyn nashar basqarsam keıin kóshede kórsem uıalyp qalamyn-aý» dep qysylatyn adamdy saılaǵanyńyz maqulyraq. Dál osylaı jasasańyz – toıyńyz qyzyqty ótedi.

M. ORAZTAIULY.

 

Derekkózi: zamana.kz