Qazaqstannyń mıkronesıeleý salasynda dabyl qaǵarlyq jaǵdaı oryn aldy. Jyl basynan beri merzimi 90 kúnnen asqan nesıeler kólemi birden 25,4%-ǵa ósip, sáýir aıynyń sońynda 126,8 mlrd teńgege jetti. Bul – atalǵan sektordaǵy qıyndyqtyń alǵashqy belgileri. Saldarynan jalpy berilgen nesıelerdiń ishindegi problemalyq qaryz úlesi 6,5%-dan 7,5%-ǵa deıin kóterildi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Bul týraly Finprom.kz sarapshylary Ulttyq bank statısıkasyna súıene otyryp habarlaıdy. Ásirese, "jalaqyǵa deıin" beriletin qysqamerzimdi onlaın-qaryzdar janǵa bata bastady. Mundaı nesıe, ádette 45 kúnge deıingi merzimge jáne 166 myń teńgege deıin (45 AEK sheginde) beriledi. Buryn shekti jyldyq tıimdi syıaqy mólsherlemesi 179% deńgeıinde bekitilgenge deıin, bul nesıelerdiń paıyzdyq mólsherlemesi 2600%-ǵa deıin jetken. Birinshi kredıttik búro dereginshe, bıyl jyl basynda osy segmenttegi nesıelerdiń jalpy kólemi 89,2 mlrd teńgeni qurasa, onyń 22,7%-y – 90 kúnnen asyp ketken problemalyq qaryzdar.
"Taıaýda ǵana 6 mıkronesıelik uıymǵa qatysty tergeýler qoǵamda úlken rezonans týdyrdy. Nátıjesinde Creditum men Sofi Finance lısenzıalarynan birjola aıyrylyp, al "Sálem Kredıt", Sf Offline, Hava Finance jáne POS Credit úsh aıǵa qyzmetin toqtatty. Bul qarjy daǵdarysynan zardap shekken azamattar sany – 327 myń, keltirilgen shyǵyn 30 mlrd teńgeni quraıdy. Qarapaıym adamdardy qaryzdyń shyrmaýyna túsirgen bul uıymdar, kelisimsharttaǵy jasyryn komısıalar arqyly nesıeniń ózin birneshe ese qylyp qaıtarýdy talap etken", - deıdi sarapshylar.
Problemalyq nesıe úlesi boıynsha osy atyshýly uıymdar kósh bastap tur: POS Credit portfeliniń 89,9%-y, Hava Finance – 83,5%-y, Sf Offline – 80,6%-y, "Sálem Kredıt" – 77,3%-y 90 kúnnen asqan merzimge sozylyp ketken. Osy qatarǵa Ath Finance (50%-dan astam) jáne Batys Kapital (42,6%) uıymdary da qosyldy. Sońǵysynyń lısenzıasy qazir úsh aıǵa toqtatylǵan.
Jalpy Qazaqstandaǵy barlyq MQU-lardyń nesıe portfeli 2025 jyldyń alǵashqy úsh aıynda 9,5%-ǵa artyp, 1,7 trln teńgege jetti. Nesıe alǵandardyń 82,9%-y – jeke tulǵalar (jeke kásipkerlerdi qospaǵanda). Bul sektordyń tutynýshylyq nesıege qatty táýeldi ekenin jáne dıversıfıkasıa deńgeıiniń tómendigin ańǵartady.
"Taǵy bir nazar aýdaratyn jaıt – jeke tulǵalar arasynda 90 kúnnen asqan nesıe kólemi 8,2%-ǵa jetken. Al zańdy tulǵalar men jeke kásipkerler arasynda bul kórsetkish tıisinshe 4,8% jáne 4,1% deńgeıinde tur. Iaǵnı problemalyq qaryzdar qarapaıym halyq arasynda kóbirek shoǵyrlanǵan. Qazir Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi Ulttyq banktiń qaýlysyna ózgeris engizip, MQU-larǵa kúdikti klıentterge nesıe berýden bas tartý nemese operasıalardy toqtata turý quqyǵyn berýdi usynýda. Bul sharalardyń maqsaty – qarjy alaıaqtyǵyna tosqaýyl qoıý. Biraq bul bastamanyń qanshalyqty tıimdi bolatynyn ýaqyt kórsetedi", - deıdi Finprom sarapshylary.
Buǵan deıin saıtymyzda elimizdegi bankterge klıentterdi onlaın tekserý kezinde bıometrıany qoldaný mindettelgenin jazǵanbyz.
