Qazannyń alǵashqy jeksenbisine tuspa-tus kelgen ustazdardyń aıshyqty merekesi olardyń mereıin ústem eteri sózsiz.
Búginde muǵalimder qaýymy olar súıregen bilim atty kemeniń baǵyty qashanda bılik nazarynda.
Oǵan dálel, el aýmaǵynda mekteptiń materıaldyq-tehnıkalyq bazasynyń jyl saıyn jańartylyp, odan qalsa jańa bilim ordalarynyń boı kóterýi. Máselen, tek Almaty oblysynda ǵana aǵymdaǵy jyly 32 bilim berý nysanynyń qurylysy júrgizildi. Onyń ishinde úsh aýysymdy oqytýdy joıý úshin 17 mekteptiń salynýy bilim salasyna aýdarylǵan nazardyń basymdyǵyn kórsetpeı me? Qala berdi dál bıylǵy jyly oblysta 55 bilim berý nysany kúrdeli jóndeýden ótken. Bul maqsatqa qazynadan 23,9 mlrd teńge qarjy qarastyrylǵan.
Jalpy 2020 jylǵa bilim salasyn qarjylandyrýǵa 320,9 mlrd teńge qarjy bólingen. Al Jetisý óńirindegi bilim mekemeleriniń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn jańartýǵa 2020 jylǵa 5 mlrd 070 mln teńge berilgen.
Nysannyń jańarǵany, jarqyn bolashaq ıeleriniń sapaly bilim alýyna yqpal eteri sózsiz. Sońǵy toǵyz aıdaǵy esep boıynsha Almaty oblysynda 1181 mektepke deıingi mekeme jumys jasasa, atalǵan nysan qabyrǵasynda 87318 bala tárbıelenýde.
Dál osyndaı búldirshinderdi oblys boıynsha 41 625 pedagog bilim nárimen sýsyndatyp otyr.
Mereke qarsańynda barlyq oblys aýmaǵyndaǵy muǵalimder qaýymy eleýsiz qalmaıtyny anyq. Solardyń ishindegi bir parasyn óńir basshysy Amandyq Batalov saltanatty sharada arnaıy quttyqtady.
– Tuńǵysh Prezıdentimizdiń bastamasymen 2019 jyly «Pedagog mártebesi týraly» zań qabyldanyp, memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń Halyqqa Joldaýynda muǵalimderdiń dárejesin kóterip, jaǵdaıyn jaqsartýǵa erekshe mán berildi. Rasynda, ustaz – uly mamandyq. Urpaq boıyna bilim nárin quıǵan eńbekterińiz orasan. Sizderge shyǵarmashylyq tabys tileımin. Barshańyzdy kásibı merekelerińizben shyn júrekten quttyqtaımyn, – dedi oblys ákimi Amandyq Ǵabbasuly óz sózinde.
Jıyn barysynda eńbegimen elengen bir top ustazdar qaýymy laıyqty marapattaryn aldy. Mereke kúni mereıleri artqan ustazdar qatarynda Taldyqorǵan qalasy № 22 orta mektep muǵalimi Rahılá Aqsholaqova, Almaty oblystyq bilim berýdi damytý oqý-ádistemelik ortalyǵynyń dırektory Alýa Qabdýlova, Q.Baıseıitov atyndaǵy Taldyqorǵan saz kolejiniń arnaıy pán oqytýshysy Kamıl Naǵımetýllauly, Sarqan polıtehnıkalyq koleji dırektorynyń óndiristik oqytý jumysy jónindegi orynbasary Baýyrjan Tobyshaqovta bar. Olar Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń «Y. Altynsarın» tósbelgisin keýdelerine taqty.
Odan ózge, «Úzdik aýyl mektebi» nomınasıasynyń jeńimpazy Qarasaı aýdany, Almalybaq aýylyndaǵy orta mektep-gımnazıasy dırektory – Sáýle Mahambetova atansa, «Úzdik kásiptik bilim berý uıymy» nomınasıasy boıynsha, Jambyl atyndaǵy Uzynaǵash kásiptik koleji dırektory – Bolat Altaev jeńimpaz dep tanyldy.
Al «Úzdik synyp jetekshisi» atalymynda oq boıy ozǵan Alakól aýdany Úsharal №1 orta mekteptiń muǵalimi, Aıgúl Ahmetova boldy. Barsha jeńimpazdarǵa İ dárejeli dıplom jáne 500 myń teńge tabystaldy.
Ustazdar ulaǵatyn sarapqa salatyn oblysymyzdyń «Jyldyń úzdik muǵalimi» atalymynda Aqsý aýdany, Ǵanı Muratbaev atyndaǵy orta mekteptiń matematıka páni muǵalimi Asyl Qaımuhanov jeńip shyqty. Úzdik atanǵan ustaz temir tulpar mindi.
Osylaısha, eliniń órkendeýine shákirt tárbıeleý arqyly úles qosyp júrgen jandar laıyqty marapatqa ıe boldy.
– Bul etken eńbektiń jemisi degen oıdamyn. Óte qýanyshtymyn. Sózben aıtyp jetkizý múmkin emes. Aldaǵy tańda budan da jaqsy nátıjege qol jetkizemiz. Ár ustaz óz mamandyǵyn jaqsy kórýi kerek. Men óz shákirtterimniń ómirden oryndaryn tabýǵa kómekteskim keledi. Ustazdaǵy basty qasıet aldyndaǵy oqýshyǵa degen sheksiz meıirim degen oıdamyn. Biz asa úlken yqylaspen shákirt tárbıeleý isinde jaýapkershilik tanytý kerekpiz, – dedi «Jyldyń úzdik muǵalimi» Asyl Qaımuhanov.
«Alty Alashtyń ıgi jaqsysy bas qossa, tórdegi oryn ustazdiki» degen Maǵjan Jumabaevtiń oramdy sózinen-aq ustazdardyń qashanda qadirli jan ekenin ańǵarý qıyn emes.
Qoǵamnyń ár salasynyń tizginin ustaǵan zıaly qaýym da, aıdy baǵyndyrǵan adamda, eldi aýzyna qaratqan dana da ustaz atty ulaǵatty tulǵadan tálim aldy.
Jastardyń jalynatýy da osy bir qasterli jandarǵa tikeleı baılanysty. K.D.Ýshınskıı aıtqandaı «muǵalim isi syrttaı qarapaıym bolǵanmen – tarıhtaǵy eń uly istiń biri». Tarıhtyń san paraǵyna qaıtalanbas qoltańbalaryn shákirtteri arqyly qaldyratyn qaýymnyń eńbekteri eren.
Anar SABYROVA, Almaty oblysy.