Soltústiktegi kórshimiz Reseı Qazaqstannan úlgi alyp, 2015 jyldan bastap 12 jyldyq bilim júıesine kóshe bastaǵan bolatyn. O basta Qazaqstannyń is-tájirıbesin joǵary baǵalaǵan orystar bizdiń ádistemelik baǵdarlamalarmen tanysyp, ustazdarmen tájirıbe almasqan bolatyn. Jýyrda men Máskeý memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń arnaıy shaqyrýymen osy oqý ornyndaǵy bıologıa fakúltetiniń uıymdastyrýymen ótken halyqaralyq konferensıaǵa qatystym. 12 jyldyq bilim júıesine aýysý jolynda birshama tájirıbe jınaǵan memlekettik mamany retinde Qazaqstan atynan mundaı mańyzdy basqosýǵa qatysyp, kókeıge túıgen oılarymdy ortaǵa salý meniń elimizdegi bilim berý júıesiniń qandaı deńgeıge kóterilgenin kórsetip bergendeı boldy.
Máskeýde ótken dál osy jıynnyń aldynda Abaı atyndaǵy QazUPÝ-de ótken onlaın-semınarǵa máskeýlik profesor, pedagogıka ǵylymdarynyń doktory Nıkolaı Bogdanovpen oı bólisip, 12 jyldyq bilim berý júıesine qatysty biraz máselelerdi biraz talqylaǵan edik. Keıinnen Nıkolaı Aleksandrovıch meni Máskeý memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıteti uıymdastyrǵan onlaın-semınarǵa qatysyp 12 jyldyq bilim berý júıesine qatysty oıymdy ortaǵa salýdy usynǵannan keıin, men reseılik áriptesimniń usynysyna qýana kelistim.
Bıologıa, hımıa jáne jaratylystaný sıaqty negizig pánder boıynsha sabaq beretin ustazdar bas qosqan bul semınar barysynda máskeýlik mamandar 12 jyldyń bilim berý júıesindegi Qazaqstannyń is-tájirıbesine tereńirek úńilgisi keletinin alǵa tartty. Onyń ishinde 12 jyldyq bilimdegi bastaýysh synyptarǵa arnalǵan baǵdarlamalardyń da mańyzyn túsinýge tyrysty.
Jalpy, jaratylystaný páni – bıologıa pánine eń jaqyn keletin pán. Jaratylystanýmen qatar, onyń adam jáne qoǵam sıaqty tarmaǵy da bizdegi bazalyq bilim júıemizde bar nárse. Olardy qyzyqtyrǵan da osy dúnıetaný pániniń bastaýysh synyptarda oqytylý baǵdarlamasy boldy. Osy rette reseılik ǵalymdar 12 jyldyq bilim berý júıesine kóshý isin qolǵa alǵanymen, bul baǵytta aýyz toltyryp aıtatyndaı tájirıbesi de, qoldanǵan oqý baǵdarlamalary da jetkiliksiz ekenin moıyndady. Al bizdegi birqatar mektepter 12 jyldyq bilimdi synaq júzinde engizip, qazir bul baǵytta kóptegen is-tájirıbelerge qol jetkizip otyr. Synaq áli de júrip jatyr. 12 jyldyq bilimge aýysqan bizdiń A.Jubanov atyndaǵy Daryndy balalarǵa arnalǵan respýblıkalyq mýzykalyq mektep-ınternaty. Sol sebepti máskeýlik áriptesterimiz bıologıa men ekologıa pánderi boıynsha Qazaqstannyń is-tájirıbesinen bilip qalýǵa kúsh saldy. Osy rette TMD elderiniń ustazdary qatysqan onlaın-semınarda 12 jyldyq bilim berý júıesin erte bastan qolǵa alǵan Qazaqstannyń batyl áreketin joǵary baǵalaǵanyn aıta ketýim kerek.
Semınarda kóptegen ustaz-ǵalymdar sóz sóılep, qazirgi tańda Reseıde 12 jyldyq bilim berý júıesi boıynsha bıologıa páni boıynsha bilim baǵdarlamalaryn Qazaqstannyń tájirıbesine súıenip, jetildire túsý kerek ekenin alǵa tartty. Bir baıqaǵanym, Reseıde oqý standarttary bar bolǵanymen, onyń naqty mazmuny men tájirıbesi qalyptaspaǵanyna kóz jetkizdim.
Onlaın basqosýda usynǵan baıandamamnyń taqyryby «Jaratylystaný. Adam jáne qoǵam páni boıynsha bilim berýdi kútiletin nátıjege baǵyttaý» dep ataldy. Qazaqstannyń 12 jyldyq bilim berý isine kóshýde baǵdarlamalardaǵy bólingen saǵattardyń mazmuny men baǵyty TMD elderindegi ustazdardy qatty qyzyqtyrdy. Qazirgi tańda bilim deńgeıi alǵan bilimniń kólemimen anyqtalmaıdy, sol bilimniń negizinde ártúrli máselelerdi sheshe alý qabiletterimen ólshenedi. Basqasha aıtqanda, tulǵaǵa baǵdarlanǵan is-árekettik tásil – bilimniń máni men mańyzyn joqqa shyǵarmaıdy, ol oqýshylardyń alǵan bilimdi paıdalana alýy qabiletterine kóńil aýdarýǵa basymdyq beriledi.
Kezdesýde áriptesterimiz bizdiń mamandandyrylǵan mektebimizge qatysty kóptegen suraqtar qoıdy. Bizdiń mektep standart boıynsha beriletin jalpy bilimmen qatar mýzykalyq mektep bolyp tabylady. Mundaı daryndy balalarǵa arnalǵan tereńdetilgen, mamandandyrylǵan mýzykalyq mektep-ınternat balalardy oqytýda jalpy bilim men arnaıy bilimniń eki jaǵyn birdeı qamtıdy.
Gúlbarshyn JAKISHEVA, A.Jubanov atyndaǵy Daryndy balalarǵa arnalǵan respýblıkalyq mýzykalyq mektep-ınternattyń ustazy.
