Ekspress K: "Baıtursynovtyń eden jýýshydan qaı jeri artyq?"

Dalanews 07 qar. 2016 07:49 554

Orystildi basylymdarǵa sholý jasap turý qajet, anyǵynda. Olar ne jazyp, ne qoıyp jatyr osy?

Olar qaýzaǵan dúnıeler memlekettiń múddesine qaıshy emes pe? Olar oqyrmandaryna ne usynyp otyr, áribirden soń?

«Ekspress K» degen basylym bar. Oryssha shyǵady. Oqyrmandary da táýir. Tanymal basylym negizi. Baıtursynovty badyraıtyp turyp beripti bul joly. Joq, maqtamaǵan. Dattaǵan. Jerden alyp jerge salǵan.

Nege? Ne bolyp qaldy?

Oqydyq. Túsindik.

Maqalany birinshi betten bastap berýleri tegin emes eken. Shyǵys Qazaqstandaǵy birqatar bilim jáne mádenı oshaqtardyń ataýy ózgerip, qazaqshalanǵanyna qandary qaraıypty.

Jazylǵan dúnıe qaz-qalpynda aýdaryp bereıik. Oqyńyzshy. Qysqa ǵana.

«Shyǵysta birqatar bilim jáne mádenı oshaqtardyń ataýy ózgeretin bolyp jatyr. Óńirdegi biraz mektepterge Abaı Qunanbaev, Shákárim Qudaıberdiulynyń, Ahmet Baıtursynov jáne basqa da tarıhı tulǵalardyń aty berilmek eken. Iá, solaı…

Al bul ýaqytta Semeı qalasynyń búdjetinde mektepterdegi eden jýýshylardyń shtatyn kóbeıtý úshin qarjy jetpeı jatyr. Shyǵys Qazaqstandaǵy barlyq mektepterde eden jýýshylar tapshy. Baıqaımyz, óńirdegi basshylyqqa mektepterdiń edenin tazalaýdan góri, olardyń ataýyn aýystyrǵan mańyzdy sıaqty…».

Maqalanyń taqyrybyn aıtsańyzshy:

«Al Baıtursynov eden jýa ma?» («A poly myt Baıtýrsynov býdet?»).

Al suraq: ilgeride aty atalǵan tulǵalar men eden jýýshylardyń arasynda qandaı baılanys bar? Baıtursynov kimge, ne jazdy? Bárin qoıshy, moıyndaı salmaı ma? Muny unatpaıtyndaryn. Óńirdegi kósheler, mektepter, mádenı oryndardyń qazaqshalanýyna qarsy ekendikterin. Ras qoı endi. Bul tıisýleri tegin emes qoı. Osy maqalany jazyp otyrǵan jýrnalısiń ishin ıt tyrnap jatyr.

Túnimen uıyqtaı almaı shyqqan bolar, qudaı biledi. «Qalaısha? Qalaı ǵana kúlli KSRO-ǵa eńbegi sińgen ataqty chekısiń aty berilgen mekteptiń ataýyn ózgertpek. Abaı sonsha kim edi? Baıtursynov sonsha kim edi? Joq, muny jazý kerek. Buǵan jol bermeý kerek…». Shamamen osylaı oı túıgen bolar dep boljaımyz.

Al eden jýýshylar bul arada syltaý ǵana…

P.S. Áli esimizde, Kerekýdegi Lebájy degen aýdannyń ataýyn Aqqý dep aýystyratynyn estigende, astymyzda turatyn orys kempir aýyryp jatqan jerinen atyp turǵan. Toqsanǵan taqaǵan. Ólgeli júr. Sasyq… Bizdiń úıge kelipti.