Bul týraly sot zalynan kaz.tengrinews.kz tilshisi habarlady. Sot úkimi Astana qalasynyń Mamandandyrylǵan aýdanaralyq áskerı sotynda oqyldy.
Sýdıa Erbol Ahmetjanov úkim shyǵardy. Toqtar Tóleshov 21 jylǵa bas bostandyǵynan aıyryldy. Sondaı-aq, Tóleshov Qurmet ordeni men sheninen aıyryldy.
Tóleshovpen qatar, sot aldyna basqa sottalýshylar da keldi, olar memlekettik qyzmetke qatysy bar adamdar. Olardyń ishinde áskerı bólimniń eki basshysy bar, sonymen qatar, OQO İİD basshysynyń burynǵy orynbasary bar. Sondaı-aq Toqtar Tóleshovtyń uly - Tólegen de sot aldyna keldi.
Sottalýshylar sot ǵımaratyna osy kóliktermen jetkizildi. © Tengrinews.kz
Qyrkúıek aıynda bastalǵan proses jabyq túrde ótti. Toqtar Tóleshovke qatysty is áskerı sotqa 29 tamyzda "Qupıa" degen tańbamen túsken. İste memlekettik qupıalardyń bolýyna baılanysty sot otyrysy BAQ ókilderinsiz ótti. Jýrnalısterdi tek úkim shyǵarylatyn kúni qatystyrýǵa ruqsat berdi.
Qylmystyq istiń kólemi 300 tomdy quraǵan. Oǵan qatysty 100-ge jýyq kýáger ótip jatyr jáne 12 jábirlenýshi bar. UQK málimetinshe, Tóleshovke transulttyq qylmystyq qoǵamdastyqty qarjylandyrǵan, sonymen qatar turaqty qarýly topty quryp, basqarǵan degen aıyptar taǵylǵan. Tergeý Tóleshovtiń birqatar aýyr qylmys jáne asa aýyr qylmys jasaǵanyn anyqtaǵan.
Sonymen qatar, Tóleshovtiń uzaq ýaqyt boıy sheteldegi "Bratskıı krýg" (Boljam boıynsha qylmystyq top, onyń quramynda, AQSH bıliginiń pikirinshe, negizinen burynǵy KSRO elderinen shyqqandar bar) sıaqty belgili qylmystyq transulttyq qaýymdastyqtyń lıderleri men basty tulǵalaryn qarjylandyryp kelgenin jáne baılanysta bolyp kelgeni habarlady. Tóleshovtiń qol astynda 90-nan asa qarýlanǵan jáne qajetti oqýdan ótken jaýynger bolǵan. Arnaıy bólimsheni syrttaı zańdy etý úshin Tóleshov ol topqa arnaıy "Smersh" kúzet fırmasyn, keıinnen "Vympelgrýpp" fırmasyn tirkegen.
Tergeý barysynda, Tóleshovtiń uıymdasqan qylmystyq toby birneshe adamdy óltirgendigi, kisi urlaý jáne adamdardy soqqyǵa jyqqandyǵy anyqtalǵan. "Azaptaýlar men qınaýlardy Tóleshovtiń buıryǵymen fotoǵa jáne vıdeoǵa túsirilip otyrǵan. Bul derekti málimetter tintý barysynda anyqtalyp, is materıalyna jiberilgen. Túsirilgen adamdar anyqtaldy jáne olar kýáger ári jábirlenýshi retinde sotta kýálik beretin bolady", - dedi QR UQK ókili Rýslan Qarasev.
Sonymen qatar, osy atalǵandarǵa aıǵaq retinde, qylmystyq toptyń kerek-jaraǵyna Tóleshovtiń qomaqty qarajat jumsap otyrǵandyǵy anyqtaldy. Óziniń qartaıǵan shaǵynda patsha tektes ómir súrýdi qalaǵan ol QR ekinshi dárejeli bankteriniń jáne "Bratskıı krýg" basshylarynyń aldynda kóp mólsherde qaryzǵa batqan. Sol jınalǵan qaryzdyń mólsheri 200 mıllıon dollarǵa jetken. Osy kezde Tóleshovtiń oıyna eldegi bılikti kúshpen tartyp alý jospary paıda bolǵan", - dep jalǵady UQK ókili óz sózin.
Tergeý málimetinshe, Tóleshov óz josparlaryn sátti oryndaǵannan keıin baqylaýyndaǵy ákimshilik resýrstar arqyly iri bank qaryzy máselesin sheship alǵysy kelgen jáne osylaısha otbasy men bıznesiniń jaǵdaıyn saqtap qalǵysy kelgen. "Osylaısha, memleketiń qarjy resýrstaryna qol jetkizip, baqylaýǵa alý Tóleshovke bılikti basyp alýǵa stımýl bolǵan".
"Bılikti basyp alý boıynsha josparyn júzege asyrý úshin Tóleshov bastapqyda eldegi jaǵdaıdy turaqsyz etkisi kelgen. Osy maqsatta ol Qyrǵyzstanda 2005-2010 jyldar aralyǵynda bolǵan oqıǵalardy zerttegen, qajetti materıaldar men kýálikterdi jınastyrǵan, tipti Qyrǵyzstanǵa barǵan. Bılikke tek jappaı tártipsizdikter men halyqtyń narazylyǵyn týǵyzý arqyly ǵana kelýge bolatynyn bilgen ol bul áreketterdi Qazaqstannyń batysynda jasaý kerek degen oıǵa keledi. Tóleshov batys óńirinde narazy toptar bar dep eseptegen, oıynsha, bul toptardy óz múddesine paıdalaný qolaıly bolǵan, al narazylyqqa sebep retinde áleýmettik-ekonomıkalyq jáne basqa da máselelerdi qarastyrǵan. Aıdap salý aksıalary men jappaı tártipsizdiktermen qatar ol qazirgi bılikke últımatým qoıyp, ózin vıse-prezıdent etip saılaýdy talap etkisi kelgen, al keıin el basqarǵysy kelgen. Al daıyndyq barysy ótken jyly bastalǵan. Tóleshovtiń aınalasyndaǵylardyń ishinde kýágerler bar, olar osylaı aıtyp otyr.
UQK ókili Rýslan Qarasev Qazaqstanda Tóleshovtiń "Shymkent Syra" JSHS ǵana emes jáne onyń syra zaýytynyń dırektory ǵana emes, - quramyna shyny zaýyty, Ońtústik Qazaqstan agrarlyq odaǵy, "Shymkent Pıkchers" kınostýdıasy jáne taǵy da birqatar kompanıa kiretin "Darhan" iri holdıńiniń qojaıyny ári jetekshisi ekenin aıtty. Bul holdıńtiń fılıaldary men kásiporyndary Reseıde, Qyrǵyzstanda jáne Tájikstanda bar eken.
