Áleýmettik jelide “Dıkıı Arman” laqap atymen tanymal qylmys áleminiń serkesi — Arman Jumageldıevti aqtaý naýqany bastaldy. Bireýler ony halyq qorǵaýshysy retinde kórsetse, endi biri taǵdyrdyń qurbany dep sıpattaıdy. Alaıda tergeý men sot materıaldary bul tujyrymdardy joqqa shyǵaratyn múldem basqa derekterdi alǵa tartady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Arman Jumageldıevke aýyr qylmystar boıynsha aıyp taǵyldy. Bul — adamdardy urlaý, uryp-soǵý, jappaı tártipsizdikterge qatysý jáne qylmystyq top qurý. FBRK málimetinshe, onymen birge taǵy 43 adam qamaýda otyr. Olardyń arasynda Almaty máslıhatynyń burynǵy depýtaty Qaırat Qudaıbergen de bar.
“Qazaqstan” qonaqúıiniń beınebaqylaý kameralary Qańtar oqıǵasy kezinde Jumageldıevtiń shynaıy bet-beınesin ashyq kórsetti. Bas prokýratýranyń málimetinshe, ol Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń kýratorynyń basshylyǵymen áreket etken. Tergeý derekteri boıynsha, 2022 jyldyń 6 qańtarynda onyń toby Almatyda 24 beıbit turǵyndy urlap áketken. Jábirlenýshilerdi qonaqúılerdiń avtoturaqtarynda uryp-soǵyp, azaptap ustaǵan. Tipti bir adam azaptaýdan keıin kóz jumǵan”, — deıdi derekkóz.
Aıta keteıik, Arman Jumageldıevke qatysty sot prosesi 2023 jyldyń qyrkúıeginde bastalǵan edi. Osydan keıin onyń advokattary sot otyrystaryn ýshyqtyryp, ahýaldy qıyndatqany baıqaldy. Jábirlenýshiler men kýágerler ózderine tóngen qaýipke baılanysty sottyń jabyq rejımde ótýin talap etti. Sot úkimi 2024 jyldyń qańtar aıynyń basynda jarıalanýy múmkin.
“Aqparat keńistiginde Dıkıı Armannyń sot otyrystaryndaǵy emosıalyq kadrlar arqyly bedelin aqtap alýǵa tyrysatyn áreketter jıilep ketti. Alaıda onyń qylmystyq ótkeni kerisinshe jaıttardy rastaıdy: 2010 jyly onyń basshylyǵymen ES 166/25 kolonıasynda bolǵan qatygez búlikte eki adam qaıtys bolyp, 80-nen astamy jaraqat alǵan”, — dep qosty derekkóz.
Sonymen qatar olar Arman Jumageldıev syndy qylmys áleminiń serkelerin aqtaýǵa tyrysý qoǵam úshin qaýipti ekenin atap ótti.
“Qoǵam túrli emosıalyq manıpýlásıalardyń qurany bolmaı, tek faktiler men resmı derekterge súıenýi kerek. Ádil sot tóreligi ǵana azamattardyń turaqtylyǵy men qaýipsizdigin qamtamasyz ete alatyny sózsiz”, — dedi olar.
Eske salaıyq, buǵan deıin tanymal bloger Janna Ilıcheva Jumageldıev týraly kútpegen jazba jarıalaǵan edi.
Facebook-ta Arman Jumageldıevtiń haty jarıalanǵan qyzyqty maqala shyqqan eken.
"Jalpy, men ol týraly alǵash ret pandemıa kezinde bildim, ol sol kezde Qazaqstan turǵyndaryna qajetti dári-dármekterdi tegin berýge daıyn ekenin málimdegen edi. Keıin ol óziniń sálemdemelerin alǵan turǵyndardyń, sonyń ishinde dárigerlerdiń alǵys aıtqan vıdeolaryn jarıalady. Ózderińiz bilesizder, sol kezde betperde, dári-dármek, antıseptık pen ókpeni jasandy tynys aldyrý apparattary jetispedi.
Degenmen, men ony alǵash ret ol «Irbıs pen Qasqyr» Instagram-chellendjin bastaǵan kezde bildim. Ony kóptegen ánshiler, sportshylar, KVN oıynshylary, qazaq ázilkeshteri jáne tipti daǵystandyq jaýynger Habıb Nýrmagomedov qoldady. Sol kezde bul chellendj de biraz pikirtalas týdyrǵan edi. Arman onyń mánin bylaı túsindirdi: «Barys sıaqty batyl ári sur qasqyrlardaı uıymshyl bolaıyq degim keledi. Biz birge bolaıyq, bir-birimizdi qoldaıyq». Árıne, keıinnen Qańtar oqıǵalary boldy. Sol kezde Arman Almatydaǵy mıtıńide janyp jatqan ákimshilik ǵımarattyń fonynda sóılep, narazylyq bildirýshilerdi toqtaýǵa shaqyrǵan bolatyn. Almaty turǵyndary bul sumdyqty eshqashan umytpaıdy. Qala taǵdyr tálkegine tastalǵandaı boldy. Kúshtik qurylymdardy kútip sharshaǵan halyq ózderi eriktiler jasaqtaryn quryp, maroderlerden bıznesin, úılerin qorǵaýǵa májbúr boldy. Maroderler bul jaǵdaıdy paıdalanyp, arsyzdyqpen qalany tonady, osylaısha narazylyq bildirýshilerdiń bedelin túsirdi", dep jazdy bloger.
Ilıcheva alǵashynda beıbit bastalǵan mıtıń maroderlerdiń kesirinen haosqa aınalǵanyn aıtady.
"Novaıa gazeta" Arman Jumageldıevtiń hatyn jarıalady, onda ol Qańtar oqıǵalarynyń kýágeri jáne qatysýshysy retinde óz kózqarasyn bildirgen. Posttyń birinshi pikirinde maqalanyń siltemesi bar, ózderińiz oqyp kórińizder. Onyń aıtýynsha, Qazaqstanǵa kelýine sol kúshtik qurylymdar kepildik berip, «jasyl dáliz» uıymdastyrǵan. Olardyń kómeginsiz onyń elge kelýi múmkin bolmas edi.
Arman hatynda elge óz sharýalarymen kelgenin aıtady. Alaıda, qańtardaǵy oqıǵalar oryn alǵanda, sol kúshtik qurylymdar odan nysandardy qorǵaýǵa jáne tártip ornatýǵa kómektesýin suraǵan, sebebi ózderi bul mindetti atqara almady. Muny bárimiz kórdik. Sondyqtan «Rıts Karlton», «Esentai Mall», «Esentai Towers» basshylyǵy kúzetshileri oryndaryn tastap ketkendikten, al polısıa men ákimdik ókilderi iz-tússiz joǵalyp ketkendikten, Armanǵa kómekke júgingeni tańǵalarlyq jaǵdaı emes. Armannyń aıtýynsha, onyń jigitteri Almaty ákimdiginiń ótinishi boıynsha alty aýrýhanany qorǵaǵan. Ol kezde barlyq foto jáne vıdeomaterıaldar men dárigerlerdiń aıǵaqtary bar sıaqty. Aıtpaqshy, №12 aýrýhana dárigerleri sotta onyń sózin rastady. Sol kezde barlyq almatylyqtar ınternetsiz qaldy, mobıldi baılanys ta turaqsyz boldy. Keıde bir-birimizben sóılesýge múmkindik bolǵanda, kópshiligi №12 aýrýhanadaǵy jaǵdaı týraly aıtqan edi" deıdi bloger.
Keıin Arman Jumageldıevti jappaı tártipsizdikterdi uıymdastyrdy degen aıyppen qamaýǵa aldy.
"Árıne, Armandy perishte dep aıtý qıyn, biraq bul aıyptaý óte oǵash kórinedi. Qazir kináni Almatydaǵy jaǵdaıdy jiberip alǵandarǵa emes, barlyǵyn Armanǵa artyp jatqandaı áser qaldyrady. Sotty ashyq túrde ótkizý nemese Bıshimbaevtyń isi sekildi onlaın translásıa uıymdastyrsa, jaqsy bolar edi. Sol buldyr da qorqynyshty qańtar jaıly shyndyqty bilgimiz keledi", dep qorytyndylady Janna Ilıcheva.
Aıta keteıik, buǵan deıin Dıkıı Armannyń uıymdasqan qylmystyq tobynan qorlyq kórgen qazaqstandyq azamattyń oqıǵasyn jazǵan edik.
Bul týraly ol "Júıe" YouTube-arnasynabergen suhbatynda aıtty. Jeke qaýipsizdigin saqtaý maqsatynda qupıa áńgimelesken jigit oqıǵa 2 jyl buryn bastalǵanyn aıtady.
"Dosym ekeýimiz kólik satyp, tirlik istep júrdik. Bir kúni qylmystyq toptyń bir múshesi kelip, satylmaı turǵan úıin bizge satqysy keldi. Biraq ol kezde bizde aqsha bolmady. Bizde 2-3 kólik boldy, alaıda ol kólik retinde almaıtynyn, tek qolma-qol aqsha berýimizdi talap etti", - deıdi qupıa azamat.
Ol qoqan-loqy kórsetken jigittiń atyn da aıtty. Osylaısha "Dıkıı Armannyń" adamy - Arman Sartaev úıin 42 mıllıon teńgege satyp alýdy talap etken. Alaıda olar mundaı aqsha joq ekenin aıtqanda "kólikterińdi satyp, úıdiń aqshasyn keıin beresińder" degen.
"Biz "joq" dep te úlgermeı qaldyq. Aqshany daıyndaýǵa bizge bes aı ýaqyt berip, úıdi bizdiń atymyzǵa aýdaryp tastady. Ol aı saıyn 1-2 mıllıonnan alyp júrdi. Osylaısha 7 mıllıonǵa deıin alyp júrip, qalǵan 35 mıllıondy keıin beresińder dedi. Biraq 2,5 aıdan keıin kelip, "aqsha kerek bolyp jatyr, qalǵan aqshany taýyp berińder" dep talap qoıdy. Dosymnyń anasyna baryp, jaǵdaıdy túsindirdik, ol bizdi túsinip, 35 mıllıon teńgeni berdi. Arman Sartaevty shaqyryp, aqshasyn berip, qolhat aldyryp aldyq. Ol Dıkıı Armannyń adamy bolǵandyqtan qoryqtyq.
Arada bir apta ótip, Dıkıı Armannyń adamy qaıtadan habarlasty. Men ol kezde Almatyǵa kólik satýǵa kelgenmin. Qalada tamaqtanyp, úı jaqqa kele jatsam, meni úıdiń aldynda kútip tur eken. Úıge kirgende maǵan 7 mıllıon teńge beresiń dedi. Sebebi áıeli ekeýi janjaldasyp qalǵan eken, al ol áıeliniń úıi bolǵan. Ol "bul meniń úıim" dep 7 mıllıon teńgeni taýyp kel degen eken. Men ondaı aqsha joǵyn, bastapqyda alyp júrgen 7 mıllıonyn úıdiń baǵasynan alyp tastaýǵa keliskenimizdi aıttym. Ol meni múgedek qylyp qoıatynyn, aıaǵymdy syndyratynyn aıtty. Qoqan-loqy bastaldy. Ol menen aqshany almaı ketpeıtinin túsindim, keıin kóligimdi alýyn usyndym, biraq ol kónbeı, birge Shymkentke baryp, kólikti satyp, aqsha berýimdi talap etti. Men ol kólikti tanysymnan 13 mıllıonǵa satyp alǵanmyn. Qaıtadan sol tanysyma baryp, qaıtyp alshy kólikti dedim. Ol 6,8 mıllıon ǵana baryn aıtty. Men ol aqshany alyp, Arman Sartaevqa berdim. Iaǵnı 7 mıllıonnan eki ret bergenmin", - deıdi qorlyq kórgen azamat.
Ol osymen sharýa bitti dep oılaǵan. Alaıda bir kúni kafede tamaq iship otyrǵan jerinen dosy ekeýiniń áldekimder jaǵasynan ustap, alyp shyǵyp ketken.
"Meni qonaqúıge aparyp, moınyma pyshaq taqap, kólik satatyn saıttan maǵan quny 6,2 mıllıon dep turǵan Toyota Camry-dy kórsetip,"eki kúnniń ishinde kólik meniń astymda bolsyn" dedi. Men ne isterimdi bilmeı Almatyǵa qashyp kettim. Úıde jatqan jerimde eki jigit kelip, meni oıatyp, Otarǵa alyp ketti. Arman Sartaev meniń nómirimdi ańdý úshin quzyrly organdarǵa 500 myń teńge bergen", - deıdi qorlyq kórgen azamat.
Osylaısha o basta talap etken aqshasyn 20 mıllıon etip qaıtarý keregin aıtqan. Qupıa azamattyń sózinshe, Dıkıı Armannyń onǵa jýyq adamy aqsha talap etip júrgen.
"Men saǵan ana adam tıispeıtindeı etip beremin" dep 3 mıllıon suraıdy. Ol sózderdi elemesem meni uryp ketetin", - deıdi qupıa azamat.