Aımaǵambetov jumyssyzdyq týraly: "Áli kúnge deıin tizesi shyqqan sharalardy qoldanýdamyz"

Kórkem Aldabergenova 14 qaz. 2024 12:16 2621

Depýtat Ashat Aımaǵambetov Úkimet saǵatynda eldegi jumyssyzdyq máselesin qozǵady, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Ashat Aımaǵambetov baıandamasyn taksı júrgizýshisimen bolǵan áńgimesinen bastady. 

«Jýyrda taksıde kele jatyp, júrgizýshimen áńgimelestim. Onyń esimi Serjan eken. Munyń aldynda gıdrolog-ınjener bolyp jumys istepti. Ol óziniń jumysy týraly, sý resýrsyn basqarý týraly maıyn tamyzyp áńgimeni bastap ketti. Bir ýaqyttta meniń suraq qoıatynymdy túsindi me, kishigirim ókinishpen, «túsinesiz ǵoı, meniń otbasym bar, moınymda nesıelerim bar degendeı, sondyqtan óz mamandyǵymdy –  gıdrologıa salasyn qanshalyqty jaqsy kórsem de, ınjener-gıdrologtyń jalaqysymen alysqa bara almaısyń» dep aqtalýǵa tyrysty. Bul – bir adamnyń ǵana basynda bar jaǵdaı emes, bizdegi eńbek naryǵyndaǵy túıtkildi máselelerdiń kórinisi dep aıtar edim. Meniń oıymsha, osynda otyrǵan ár depýtat áli talaı osyndaı mysaldardy aıtyp bere alady. Nege osyndaı bilikti mamandar óz mamandyqtary boıynsha jumys istemeı júr? Eńbek naryǵyndaǵy dısbalanstyń sebebi nede? Nege mamandar jetkiliksiz» - dedi Aımaǵambetov.

Depýtattyń sózinshe, keıbir mamandyqtarǵa grant bólinse de birde-bir adam ótinish bermegen. 

«Taǵy bir aqparat: biz mamandar jetispeıdi deımiz. Biraq granttardy ıgerý kezinde mynandaı jaıt oryn alýda. Gıdromınerasıa mamandyǵyna bólingen granttarǵa birde-bir adam ótinish bermegen. Iaǵnı, konkýrs 0 adamdy qurady. Kólik qurylystary boıynsha bólingen 300 granttyń tek 29-na adam qabyldandy. Iaǵnı, 1 grantqa 0,1 adamnan kelip otyr. Bul mysaldar kadr tapshylyǵy kúrdeli másele ekenin aıqyn kórsetedi. Iaǵnı, problema grant sanynda ne onyń durys bólinbeýinde ǵana emes, tipti olardy daıyndaıtyn kolejder men ýnıversıtetterdiń bolmaýynda  nemese oqý sapasynda emes ekeni barlyǵymyzǵa anyq dep oılaımyn», –  deıdi depýtat.

Sondaı-aq ol jumyspen qamtý sharalary jergilikti deńgeıde qoǵamdyq jumysqa tartýdan, áleýmettik jumys oryndaryn usynýdan jáne jastar praktıkasynan asa almaı otyrǵanyn aıtty.

«2008 jyldan bastap jumyspen qamtýdyń bes baǵdarlamasy qabyldandy. Iaǵnı, ár eki jyl saıyn jańa baǵdarlama qabyldanyp otyrǵan. Olar qandaı nátıje berdi. Eger jumyspen qamtý sharalary negizgi quraldarmen ádistermen taldaıtyn bolsaq, onda olar osy jyldar boıy konseptýaldy túrde aıtarlyqtaı ózgermegen. Negizinen ýaqytsha sıpatta bolǵanyn baıqaımyz. Baıaǵy jartas – sol jartas. Biz áli kúnge deıin tizesi shyqqan sharalardy qoldanýdamyz. Jańa júıeli sharalar az. Sol baıaǵy ýaqytsha jumys oryndaryn qurý. Oqytý, shaǵyn nesıe berý jáne t.b. Al jergilikti deńgeıde bul sharalar qoǵamdyq jumysqa tartýdan, áleýmettik jumys oryndaryn usynýdan jáne jastar praktıkasynan asa almaı otyr. Osy sharalardyń qanshalyqty tıimdi ekenin de zerttep jatqan eshkim joq» - deıdi Aımaǵambetov. 

Depýttattyń aıtýynsha, Úkimettiń esebinen jyl saıyn shamamaen 900 myń adam jumysqa ornalasady. 

«Endi myna sandy qarasaq. Úkimettiń esebinen jyl saıyn shamamaen 900 myń adam jumysqa ornalasady eken. sonda jyl saıyn 1 mln-ǵa jýyq adam jumysqa ornalassa, jumyssyzdyq deńgeıi nege ózgerissiz qalyp otyr degen suraq barlyǵymyzdy mazalaıdy. Eń qyzyǵy, sońǵy on jylda jumyssyzdyq 4,5 jáne 4,7 deńgeıde ózgermeı tur. 2023 jyl qorytyndysy boıynsha 963 myń adam jumysqa ornalastyrylǵan eken. Biraq jumyssyzdardyń sany nebári 445 myńnan aspaıdy. Sonda jumysqa muqtaj adamdardyń sanynan eki ese kóp adam jumysqa ornalasqan ba? Sondyqtan suraq óte kóp»,  – deıdi ol.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar