Elimiz boıynsha aýyl ákimderin saılaý isi júzege asqany kópshilikke málim. Aýyl ákimderin saılaý naýqanynda «AMANAT» partıasynyń atynan túsken kandıdattar top jarǵanyn da bilemiz. Osylaısha kópten kútken reforma iske asyp, úlken ózgeriske start berilildi. Osy rette «AMANAT» partıasy jyl basynan aýyldy basqarý múmkindigine ıe bolǵan partıalas áriptesteriniń iskerilik biliktiligin kóterý úshin «Ákimder mektebi» jobasyn qolǵa alyp, aýyl ákimderiniń biliktiligin qolǵa aldy. Ótken aptada QR Palamneti Májilis Spıkeri, «AMANAT» partıasynyń Tóraǵasy Erlan Qoshanov pen vıse-premer Qanat Bozymbaev «Ákimder mektebi» jobasymen tanysyp, oǵan sáttilik tilegen edi. Qazaqstanda aýyl ákimderin saılaý júıesi iske qosylǵannan keıin, olardyń basqarýshylyq qabiletin arttyrý qajettiligi týyndaǵany sózsiz. Osy oraıda, Memlekettik qyzmet agenttigi men «AMANAT» partıasy aýyl ákimderin oqytý baǵdarlamasyn qolǵa aldy.
Kúni keshe ǵana tutas elimiz boıynsha bastaý alǵan sharanyń Jetisý oblysynda qalaı júzege asqanyn kózben kórip, tamashalady.
Jetisý oblysy «AMANAT» partıasynyń fılıaly «Ákimder mektebi» jobasy jumysyn bastaǵanyna kýá boldyq. «AMANAT» partıasynyń fılıaly oblystaǵy Prezıdent janyndaǵy Memlekettik basqarý akademıasynyń bólimshesimen tize qosyp, óńirdegi aýyl ákimderiniń bilimi men biliktiligin jetildirýge kirisip ketti. Aıtýly sharaǵa QR Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń tóraǵasy Darhan Jazyqbaev «Ákimder mektebi» jobasyna qatysyp, biliktiligin shyńdaýǵa úles qosqan aýyl ákimderine sáttilik tiledi.
Bul bastama aýyl ákimderiniń kásibı deńgeıin kóterip, óńirlerdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵan. «AMANAT» partıasy aýyl ákimderiniń biliktiligin kóterý úshin arnaıy «Ákimder mektebi» jobasyn iske qosty. Bul bastama jergilikti basqarý sapasyn jaqsartýǵa jáne aýyldyq okrýgterdegi ekonomıkalyq ósimdi arttyrýǵa baǵyttalǵan.
Joba aıasynda ákimder jergilikti búdjetti tıimdi basqarý, memlekettik satyp alýlar men salyq salý, ekologıa jáne qorshaǵan ortany qorǵaý, aýyl kásipkerligin damytý, memlekettik basqarýdaǵy sıfrlyq tehnologıalar men jasandy ıntellekt quraldaryn qoldaný sıaqty negizgi baǵyttar boıynsha bilimderin jetildiredi.
Oqytý baǵdarlamasy 240 akademıalyq saǵatty qamtıdy, onyń 100 saǵaty aýyldyq okrýgterdiń skrınıngin júrgizý men jeke qosalqy sharýashylyqtardyń (JQSH) ekonomıkalyq áleýetin taldaýǵa arnalady. Sonymen qatar, ákimderge 17 oqý modýli boıynsha oqytý júrgiziledi.
Bul – kýrstar praktıkalyq jattyǵýlar, trenıńter jáne tájirıbeli sarapshylarmen kezdesýler arqyly júzege asyrylady. Oqytý Prezıdent janyndaǵy Memlekettik basqarý akademıasy bazasynda, oblystyq fılıaldar arqyly uıymdastyrylady. 17 aqpanynan bastap Qazaqstannyń 17 óńirinde aýyldyq okrýgterdiń ákimderin kópsalaly oqytý bastalady.
Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev óz Joldaýynda aýyl ákimderin tikeleı saılaý júıesiniń engizilgenin jáne olardyń 60%-y memlekettik qyzmette buryn jumys istemegenin atap ótti. Bul aýyl ákimderine jańa talaptar qoıylatynyn kórsetedi. Sol sebepti, Úkimet ákimderdiń basqarýshylyq qabiletterin jetildirý boıynsha keshendi oqytý baǵdarlamasyn ázirledi.
Ákimder aýyl ekonomıkasyn damytý úshin óz jobalaryn ázirleıdi jáne olardy qorǵaýǵa mindetti. Bul – olardyń teorıalyq bilimderin tájirıbemen ushtastyrýyna múmkindik beredi. Sonymen qatar, aýyl ákimderi marketıńtik zertteýler, kooperasıa jobalaryn jasaý, shıkizatty óńdeý múmkindikteri sıaqty ekonomıkalyq ósý faktorlaryn zertteıdi.
Bastama aýyl ákimderin kásibı basqarýshylarǵa aınaldyrýǵa baǵyttalǵan. Nátıjesinde 2000 ákim oqýdan ótedi, aýyldyq okrýgterdiń ekonomıkalyq damýynyń 3-5 jyldyq baǵdarlamalary jasalady, aýyl turǵyndarynyń tabysyn arttyrý men salyqtyq bazany keńeıtý boıynsha naqty sheshimder usynylady, ákimder AMANAT partıasynyń lektorlarynyń baqylaýymen turaqty túrde onlaın praktıkýmdar men úı tapsyrmalaryn oryndaıdy.
Aýyl ákimderiniń biliktiligin arttyrý – jergilikti basqarýdy kúsheıtýdiń mańyzdy qadamy. Bul bastama arqyly aýyldyq aımaqtarda jańa deńgeıdegi basqarý mádenıeti qalyptasyp, ekonomıkalyq ósimge serpin beriledi. Qazaqstannyń 7,5 mıllıon aýyl turǵyny úshin bul baǵdarlama sapaly basqarý men turaqty damýdyń kepili bolmaq.
Nurlan JUMAHAN
