دەگەنمەن جاسى ەگدەلەۋ، كومپيۋتەردى تەرەڭ مەڭگەرمەگەن ۇستازدارىمىزعا قيىندىقتار تۋعىزدى. ءبىز ولارمەن ارنايى ساباقتار وتكىزدىك. ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتتەرىنىڭ 70 پايىزدان استامى اۋىلدىق جەرلەردە تۇرادى. ولار ءبىزدىڭ جۇيەگە كىرۋ كەزىندە، كەيءبىر اۋىلداردا ينتەرنەت وتە ناشار بولعاندىقتان، برشاما قيىندىقتارمەن بەتپە-بەت كەلدى. ستۋدەنتتەر وتباسىلارى كومپيۋتەرمەن نە نوۋتبۋكپەن تولىق قامتاماسىز ەتىلمەگەن. دەگەنمەن ءبىزدىڭ جۇيەلەرگە گادجەتتەرمەن موبيلءدى بايلانىس ارقىلى كىرۋ ءۇشىن ارنايى باعدارلاما جاساعانىمىزدىڭ ارقاسىندا بۇل جەردە دە تىعىرىقتان شىعۋدىڭ جولىن تاپتىق. بۇل كەزدەگى ءبىزدىڭ ەڭ نەگىزگى ماقساتىمىز - ستۋدەنتتەردى تولىققاندى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىمەن قامتاماسىز ەتۋ جانە ءبىلىمنىڭ ساپاسىن تومەندەتىپ الماۋ بولاتىن. بىردەن قاشىقتان وقۋ جۇيەسىنە كوشۋ ءبىلىم ساپاسىنا كەرى اسەر ەتپەدى دەۋ قيىن. ويتكەنى اياقاستىنان بولعان جاعدايدا بەتپە-بەت ءبىلىم بەرۋدى جالعاستىرۋ قيىن بولدى. ۇستازدارىمىز ءتىپتى ۋاقىتپەن ساناسپاي كۇنى-تۇنى جۇمىس ىستەدى. ويتكەنى ستۋدەنتتەردىڭ سۇراقتارى كەز كەلگەن ۋاقىتتا پايدا بولىپ، تاپسىرما ورىنداۋدا قيىندىقتار تۋىنداپ جاتتى. دەگەنمەن ءبىز ستۋدەنتتەردىڭ وزدەرىنە قويىلعان تالاپتاردىڭ ءبارىن ورىنداۋىن قامتاماسىز ەتتىك.
قازىرگى تاڭدا «پاندەميادان كەيىن قالاي بولادى؟ ستۋدەنتتەر اۋديتورياعا قايتا كەلە مە؟ الدە، قاشىقتان وقۋ جۇيەسىندە قالا ما؟» دەگەن باستى سۇراق تۋىنداپ وتىر. ارينە، الداعى ۋاقىتتا قاشىقتان وقىتۋدىڭ ورنى دا، ءمارتەبەسى دە ارتادى. دەگەنمەن ۋنيۆەرسيتەتتەر مەن مەكتەپتەر ءبىلىم ورداسى رەتىندە ساقتالىپ قالادى. ويتكەنى ستۋدەنتتەردىڭ نەگىزگى ءبىلىمدى الاتىن، ازامات رەتىندە قالىپتاساتىن، الەۋمەتتىك جاعىنان داميتىن جەرى - وسى وقۋ ورىندارى. ۋنيۆەرسيتەتتىڭ مادەنيەتى، ءبىلىم بەرۋ ورتاسىنىڭ مادەني نەمەسە پسيحولوگيالىق جاعىنان اسەرىن قاشىقتان وقىتۋ بەرە المايدى. توتەنشە جاعداي كەزىندە ستۋدەنتتەرمەن بىرنەشە رەت ونلاين كەزدەسۋ وتكىزدىم. ولاردىڭ ەڭ باستى سۇراعى: «اعاي، ۋنيۆەرسيتەتكە قاشان قايتامىز؟» بولدى. ولار ۇستازدارىمەن تىكەلەي جۇمىس ىستەگەننىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن جاقسى ءتۇسىندى.
قاشىقتان وقىتۋدىڭ دا ءوزىندىك وڭتايلى تۇستارى بار. ستۋدەنتتەردى اۋديتوريادا ساب ا قتارمەن وتىرعىزباي، كوپتەگەن ءنارسەلەردى قاشىقتان بەرۋگە، ءسويءتىپ جاڭا يدەيا رەتىندە ايتىلىپ جۇرگەن blended learning - ارالاس وقىتۋدى ەنگىزۋگە مۇمكىندىك تۋىپ جاتىر. بۇل جاعدايدا پراكتيكالىق وقىتۋدى كوبەيتۋىمىزگە بولادى. مىسالى، ۋنيۆەرسيتەتتە IV كۋرس ستۋدەنتتەرىن جىل بويى ءتورت كۇن مەكتەپتەرگە پراكتيكاعا جىبەرىپ، ەكى كۇن ۋنيۆەرسيتەتتە تەوريالىق ءبىلىم الاتىن جۇيە ەنگىزگەنبىز. ەندى ستۋدەنتتەر پراكتيكا كەزىندە ۋنيۆەرسيتەتكە كەلمەي-اق، قاشىقتان تاپسىرمالارىن ورىندايتىن جۇيەگە كوشتى. سوندا ستۋدەنتتەر ۋنيۆەرسيتەتكە جىل باسىندا، سوسىن ورتاسىندا ءبىر اپتادان كەلىپ، سول ۋاقىتتا تاپسىرمالار مەن ارالىق باقىلاۋلاردى ورىندايدى جانە سەمەستردىڭ سوڭىندا سەسسيا تاپسىرۋعا كەلەدى. باسقا ۋاقىتتا تەك پراكتيكادا جۇرەدى.
الداعى ۋاقىتتا ءبىلىم بەرۋدە ءداستۇرلى ادىسكە قوسىمشا قاشىقتان وقىتۋدى دا پايدالانعىمىز كەلەدى. بۇل ءادىس ستۋدەنتتەردىڭ وزىندىك جۇمىستارىنىڭ ماڭىزىن، جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىردى. بۇرىنعىداي توپپەن بىرگە ءجۇرىپ تاپسىرمالارىن ورىندايتىن جاعداي جوق، اركىم ءوزى ءۇشىن جاۋاپ بەرەدى. ستۋدەنتتەر ءوز بەتىنشە ءبىلىم الۋعا، ءوزىن-وزى دامىتۋعا بەيىمدەلەدى. قاشىقتان وقىتۋدىڭ كوپ مۇمكىندىكتەرى بار. بۇل الەمدىك ۇزدىك تاجىريبەلەردى الۋدىڭ جاقسى جولى ەكەن. وتكەن جىلى 6-7 ەلدىڭ عالىمدارى ءبىءرىگىپ، كونفەرەنسيا وتكىزدىك. ولار ءوز وي-پىكىرلەرى مەن عىلىمي جەتىستىكتەرىن ورتاعا سالدى. بۇرىن مۇنداي كونفەرەنسيالاردى وتكىزۋ ءۇشىن ءبىر ەلدە جينالىپ، ءبىرى كەلىپ، ەكىنشىسى جەكە جاعدايىنا بايلانىستى قاتىسا الماي قالىپ جاتاتىن. ءقازىر بەلگىلى ءبىر تاقىرىپتى بەلگىلەپ، بىرەر ساعاتتىڭ ىشىندە الەمدىك دەڭگەيدەگى كەزدەسۋلەر وتكىزىپ جاتىرمىز. بەينەكونفەرەنسيالاردىڭ مۇمكىندىگى زور ەكەنىنە كوزىمىز جەتىپ وتىر، ونى الداعى ۋاقىتتا كەڭىنەن پايدالاناتىن بولامىز.
تاكير بالىقبايەۆ، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، پروفەسسور.
