Sońǵy bes jylda «Pedagog mártebesi týraly» zańnan bastalǵan ózgerister muǵalimniń aılyǵyn kóterip qana qoıǵan joq, onyń kásibı jolyna, áleýmettik bedeline, tipti aýyl men qala arasyndaǵy bilim berý teńgerimine jańa serpin berdi. 2020 jyldan beri jalaqynyń eki esege jýyq ósýi, qosymsha ústemaqylardyń engizilýi, eńbek ótili men biliktilikke qaraı qoldaý tetikteriniń keńeıýi ustazdyq kásiptiń qaıtadan eń tartymdy mamandyqtardyń birine aınalýyna jol ashty.
Burynǵydaı muǵalimdikke barý balama bolmaǵan jaǵdaıda qarastyrylatyn. Endi joǵary bal jınaǵan túlekterdiń ózi sanaly túrde tańdaıtyn baǵytqa aınaldy. Buǵan tek aılyq emes, muǵalim eńbeginiń qoǵamdaǵy mańyzdylyǵy, kásibıliktiń bedeli, ári qaraı damýǵa ashyq baspaldaqtar sebep bolyp otyr.
Ásirese aýyl mektepteri erekshe nazarda. Qala men aýyl arasyndaǵy aıyrmashylyqty qysqartý maqsatynda aýyl ustazdarynyń eńbekaqysy qaladaǵy áriptesterinen kem degende 25 paıyzǵa joǵary belgilendi. Bul sheshimniń astarynda ádilet qaǵıdaty ǵana emes, aýylda kadr tapshylyǵy boldyrmaý da jatyr. Ústemaqy jastardyń aýylǵa baryp eńbek etýin qamtamasyz etýdi kózdeıdi. Qazirgi tańda elimizde 406 myń pedagog jumys istese, onyń 58 paıyzy aýyldyq jerde. Bul statısıkanyń ózi aýyl mektebiniń eldiń bilim júıesinde sheshýshi oryn alatynyn aıqyn kórsetedi.
Degenmen muǵalimniń mártebesin aqsha ǵana ustap tura almaıdy. Aılyǵy eki ese ósken ustazdyń ádistemesi eski kúıinde qalsa, synyptaǵy oqytý tájirıbesi de alǵa jyljymaıdy. Sol sebepti sońǵy jyldary kásibı damýdyń úzdiksizdigine erekshe mán berilýde.
Muǵalim mártebesin uzaq merzimde ustap turatyn senimdi ınvestısıa – mektep ishindegi kóshbasshylyq. Qazirdiń ózinde tájirıbeli ustazdardyń kópshiligi úshin mansap joly tek dırektorlyq qyzmetpen shekteledi. Biraq pedagogıkalyq ortada jańa joldar qajet: «úzdik pán jetekshisi – trener – ádistemelik hab jetekshisi – sarapshy» sıaqty kóldeneń ári tik traektorıalar ustazǵa kásibı ósýge múmkindik beredi.
Sonda bilikti mamandar mektepten ketpeı, tájirıbesin jas áriptesterge berip, ortaq kásibı mádenıet qalyptasady. Al baǵalaý júıesi bir rettik testke emes, sabaqtaǵy ózgerister keshenine negizdelse, muǵalimniń eńbegi shynaıy baǵalanyp, mansap senimge, al senim nátıjeǵa aınalady.
Mundaı reformalar ustaz mamandyǵynyń bedelin kóterip qana qoımaı, búkil qoǵamǵa áser etedi. Sebebi mektep – árbir qazaqstandyqtyń bastaý alǵan jeri. Eger muǵalimniń mártebesi joǵary bolsa, balaǵa beriletin bilim de sapaly bolady. Osy turǵydan alǵanda, sońǵy bes jylda jasalǵan qadamdar bilim salasynyń ishki tamyryna qan júgirtken reformalar bolyp otyr. Endigi mindet – osy baǵytty toqtatpaı, ustaz eńbegin uzaq merzimdi perspektıvada turaqty qoldaýdyń jańa tetikterin tabý. Óıtkeni bilimdi urpaq pen ony tárbıeleıtin ustaz – eldiń eń senimdi kapıtaly.
