Jas pedıatr dárigerlerdiń V basqosýy ótti

Dalanews 23 sáý. 2022 02:55 863

Almatyda medısına ǵylymdarynyń doktory, belgili balalar hırýrgy Ahparov Nurlan Nurkınulyn eske alý qurmetine arnalǵan  «Jas zertteýshi: zamanaýı pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy damýynyń syn-tegeýrini men keleshegi» atty jas ǵalymdardyń halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik  konferensıasy ótti. 

Sharanyń uıymdastyrýshylary: QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi, Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy ǵylymı ortalyǵy,  «Pedıatrlar Odaǵy» qoǵamdyq birlestigi.

Konferensıaǵa TMD, Qazaqstan jáne shet elderden 100-den astam  jas pedıatrlar men balalar hırýrg-dárigerleri qatysty. Basqosý offlaın jáne onlaın túrinde ótti.

Osymen besinshi jyl qatarynan ótkizilgen konferensıanyń basty maqsaty - jas ǵalymdardyń ǵylymı áleýetin arttyrý, pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy salasyndaǵy ózekti máselelerdi kóterý, damýy men keleshegin saralaý, pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy salasyndaǵy ınovasıalar boıynsha jas ǵalymdar arasynda tyǵyz halyqaralyq qarym-qatynasty ornatý,  jas mamandardy ǵylymmen aınalysýǵa shaqyrý.

Bıylǵy jylǵy konferensıa elimizge belgili balalar hırýrgy, tanymal «Altyn qoldy» dáriger, Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy ǵylymı ortalyǵynyń hırýrgıa bóliminiń meńgerýshisi, medısına ǵylymdarynyń doktory,  AQSH-tyń Sınsınnatı klınıkasynyń qurmetti profesory, Eýropa jaratylystaný ǵylymdary akademıasynyń akademıgi,  halyqaralyq dárejedegi ǵalym Ahparov Nurlan Nurkınulyn eske alý qurmetine arnaldy.   2021 jyldyń qazan aıynda Ahparov Nurlan Nurkınulynyń mezgilsiz qaıtys bolýy Pedıatrıa ortalyǵy úshin ǵana emes, Qazaqstannyń búkil medısına qaýymdastyǵy úshin orny tolmas qaza boldy.

Konferensıanyń ashylýynda qatysýshylar Nurlan Nurkınulymen qatar, qyzmettes-áriptes, ustazdary   medısına ǵylymdarynyń doktory Ormantaev Almaz Kamalulyn, neonataldy hırýrg Lıtosh Vladımır Evgenevıchti bir mınýt únsizdikpen eske aldy.

Pedıatrıa ortalyǵynyń basshysy Rıza Boranbaeva, S.Asfendıarov atyndaǵy QazUMÝ-dyń rektory Talǵat Nurǵojın, medısına ǵylymdarynyń doktory, profesor Aryn Nurlan Muhtaruly alǵy sóz sóılep, ǵylymǵa qadam basqan jas ǵalymdarǵa jańa izdenis tiledi. Sonymen qatar, sharanyń mańyzdylyǵyn atap ótip, Nurlan Nurkenuly týraly estelikterimen bólisti.

Nurlan Nurkınuly medısına salasynda 40 jyldan astam ýaqyt qyzmet etti. Onyń 28 jylyn Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy ǵylymı ortalyǵyna arnap, 1994 jyldan beri Balalar hırýrgıasy bóliminiń meńgerýshisi qyzmetin abyroımen atqardy. Hırýrgıa bólimi 1994 jyly akademık Kamal Ormantaevtyń jetekshiligimen ashylǵan edi. Kamal Sarýáruly Nurlan Nurkınulyn bólim basshysy etip ózi taǵaıyndaǵan bolatyn.

Qyzmet jolynda Nurlan Nurkınuly  10 000-nan astam operasıa jasap, qanshama myń balanyń ómirin aman alyp qaldy. Ol otanyń 21 túrin Qazaqstan respýblıkasynda alǵash ret engizgen novator ǵalym.

Medısına ǵylymdarynyń doktory Nurlan Nurkınuly 300-den astam ǵylymı eńbekterdiń, 3 monografıanyń, 21 ónertabys patentteriniń, 3 rasıonalızatorlyq usynystyń  avtory. Onyń ǵylymı jumystary halyqaralyq resenzıalanǵan jýrnaldarda jarıalanǵan. Onyń jetekshiligimen bir doktorlyq jáne eki kandıdattyq dısertasıa qorǵaldy. Ol túrli ǵylymı forýmdarǵa (Reseı, Germanıa, Túrkıa, AQSH, Italıa, Fransıa) qatysty.

Ol alǵashqylardyń biri bolyp, jalpy hırýrgıa (Nú-Iork q., AQİİİ, 2004) men balalar koloproktologıasy boıynsha (Sınsınatı q., AQSH, 2006)  Amerıka qurama shtatynda arnaıy kýrstan ótken. Sonymen qatar  Reseıde «Garmonık» últradybystyq skalpeldi meńgerý ( Máskeý q.) men laporoskopıalyq hırýrgıa boıynsha  (Sankt-Peterbýrg q.) bilim aldy. Amerıkadaǵy tájirıbeden soń N.Ahparov Qazaqstanda tuńǵysh ret anorektaldy malformasıa aqaýlary bar (ish qýysy músheleriniń qatersiz jáne qaterli isikteri) balalarǵa arnalǵan jańa ota jasaý túrin Pedıatrıa ortalyǵynda  ǵana emes, elimizdiń barlyq oblystaryna engizdi. Reseıde mundaı operasıa túri Qazaqstannan bir jarym jyldan keıin ǵana engizilgen.

Nurlan Nurkınuly 2008 jyly medısına men ǵylymǵa sińirgen eńbegi úshin Qazaqstan mesenattar klýbynyń «Ilham» respýblıkalyq syılyǵynyń laýreaty atansa, 2009 jyly minsiz eńbegi men óz qyzmetine adaldyǵy úshin  «Halyq batyry» syılyǵynyń laýreaty atandy. Bilikti hırýrg sonyman qatar «Qurmet» ordenimen (2020), «Qazaqstan Respýblıkasy densaýlyq saqtaý isiniń úzdigi» belgisimen (2005),  «Úzdik qyzmetker», «Úzdik ǵalym, «Qazaqstan Respýblıkasynyń densaýlyq saqtaý úzdigi» jáne t.b. tósbelgilerimen marapattalǵan.

N.Nurkınuly 2007 jyldan Amerıkanyń «Sınsınatı chıldrens» klınıkasynyń Qurmetti profesory, Eýropalyq jaratylystaný ǵylymdary akademıasynyń múshesi boldy. Ǵylymǵa qosqan zor úlesi úshin 2016 jyly Robert Koh medalimen, 2017 jyly Eýropanyń İİİ Aleksandr ordenimen marapattalǵan. Bul syılyqty álem boıynsha 17 adam ǵana alǵan. Aıtýly marapat «EuroMedica-2018» Eýropalyq Kongreste (Hannover, Deutschland) tabystaldy.

Ahparov N.N. tómendegi jýrnaldardyń redaksıalyq alqasynyń múshesi boldy:

- Qazaqstannyń pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy;

- Tájikstannyń densaýlyq saqtaý salasy;

- 2018 jyldan - American Journal of Pediatrics;

- 2019 jyldan bastap - EVRO MEDICA muraǵaty.

«Bilikti hırýrg Nurlan Nurkınulyn bilmeıtin jan joq, ony elimizdiń barlyq óńir dárigerleri,  alys-jaqyn shetelderdiń mamandary jaqsy tanıdy, qurmet tutady. Onyń medısına men ǵylymdaǵy joǵary jetistikteri tynymsyz eńbek pen mol izdenistiń,  óz mamandyǵyna degen súıispenshiliktiń jemisi. Ol balalardaǵy aýrýlardy dıagnostıkalaýdyń jáne hırýrgıalyq emdeýdiń jańa, mańyzdy ári tıimdi ádisterin elimizde belsendi túrde ázirlep, engizdi. Medısına ǵylymy men tájirıbesiniń zamanaýı damýy jas ǵalymdardyń ǵylymı áleýetinsiz múmkin emes. Nurlan Nurkınuly shákirtteri men stýdentterdi jigerlendiretin, jańa ǵylymı tyń ıdeıalardyń generatory, jańashyldyqqa umtylǵan jarqyn da daryndy tulǵa boldy. Ol kóptegen jas dárigerlerdiń ustazy, áriptesi ári tálimgeri bola bildi. Kórnekti dáriger  birneshe býyn bilikti  hırýrgtardy, myqty mamandardy tárbıelep shyǵardy. Nurlan Nurkınuly jas dárigerlerdiń boıyna ózine degen senimdilikti nyǵaıtyp, alǵa umtylýǵa úıretti, onyń ár  sózi stýdentterdi bilimdi de bilikti bolýǵa qanattandyrdy. Bul konferensıa jas dárigerlerdiń ǵylymı-zertteý salasyna degen qyzyǵýshylyǵyn arttyryp, Nurlan Nurkınulynyń izin jalǵastyrýǵa yqpal etedi dep senemiz», dep atap ótti konferensıanyń ashylý saltanatynda Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy ǵylymı ortalyǵynyń Basqarma tóraıymy Rıza Boranbaeva.

Halyqaralyq deńgeıde ótken konferensıada  pedıatrıa jáne hırýrgıa salasy boıynsha 100-den astam ǵylymı jumystar, arnaıy baıandamalar, maqalalar  jáne posterlik baıandamalar usynyldy. Basqosýda balalardaǵy aýrýlardy emdeý men dıagnostıkalaýdyń zamanaýı ádisteri, pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasyn damytýdyń ǵylymı jáne praktıkalyq aspektileri, balalar densaýlyǵyn saqtaý qyzmetine ınovasıalyq tehnologıalardy engizý, perınataldyq patologıalar boıynsha dıagnostıkalaý men emdeý, aldyn-alý boıynsha jańa tıimdi tehnologıalardy engizý men damytý, balalar hırýrgıasyndaǵy ózekti máseleler, balalardaǵy týa bitken aqaýlardy dıagnostıkalaý jáne hırýrgıalyq emdeý máseleleri, balalardaǵy onkologıalyq jáne gematologıalyq aýrýlardy dıagnostıkalaý men emdeýdiń zamanaýı tehnologıalary, sırek kezdesetin aýrýlardy erte dıagnostıkalaý, emdeý, ońaltý, asqynýlardyń aldyn alý jáne tirkeý máseleleri jáne t.b.  pedıatrıa jáne hırýrgıa salasyna qatysty ózekti máseleler talqylanyp, praktıkadaǵy erekshe klınıkalyq jaǵdaılar ortaǵa salyndy.

Ǵylymı jobalardy pedıatrıa jáne hırýrgıa salasynyń bilikti mamandarynan quralǵan qazylar alqasy saralady. Konferensıa sońynda usynylǵan jumystar «Úzdik baıandama» (pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy salasy boıynsha), «Úzdik maqala», «Úzdik posterlik baıandama» atalymdary boıynsha anyqtalyp, arnaıy dıplomdarmen marapattaldy.

Úzdik baıandamalar men ǵylymı maqalalar «Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy» ǵylymı jýrnalynda jarıalanatyn bolady.

 

«Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıasy  ǵylymı ortalyǵy» baspasóz qyzmeti

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar