Bank of America munaı baǵasynyń 2025 jyly ortasha eseppen 65 dollarǵa deıin tómendeıdi dep boljaıdy. Ekonomıkalyq ósimi munaı tabysyna baılanǵan Qazaqstan úshin, árıne bul jaqsy emes, dep jazady Dalanews.kz.
"Munaı tapshylyǵy degen bolmaıdy, Sondyqtan biz 2025 jyly munaı boıynsha burynǵy pozısıamyzdy saqtaımyz", - deıdi Bank of America. Demek, bul 2025 jyly AQSH munaı óndirisi kólemin arttyratynyn bildiredi. Bank sarapshylary da bul rette 2022 jylǵy kezeńdi eske salady. Ol kezde AQSH munaı óndirisin rekordtyq deńgeıge deıin óristetken bolatyn. Búgingi tańda álemdik munaı óndirisindegi AQSH-tyń úlesi 20% quraıdy.
Jalpy, ótken jumadaǵy qorytyndy boıynsha OPEK+ elderiniń naryqtaǵy jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa salǵan kúsh-jigerine qaramastan Brent munaıynyń bir barreli 71,1 dollarǵa deıin tómendedi (-1,4%). Munaı treıderleriniń nazary, negizinen, Baker Hughes keltirgen derekterge qadaldy. AQSH-taǵy munaı jáne gaz kenishterin ıgerýshi qondyrǵylar sany segiz aptada alǵash ret ósimdi kórsetti: 482 (+5) jáne 102 (+2) deıin, bul álemdegi eń iri munaı óndirýshi óndirisi ósiminiń ulǵaıýyn tanytýy múmkin.
Osy jaǵynan alǵanda, AQSH prezıdenti bolyp qaıta saılanǵan Donald Tramptyń saılaýaldy málimdemesi jalań sóz bolmaı shyqty, ol endi sol kezdegi ýádesine shyndap jeń túre kirisýge daıyn sekildi. Al ol "kerek bolsa, munaı baǵasyn 40 dollarǵa deıin "qulatamyn" degen bolatyn. Sheteldik sarapshylar da Donald Tramp munaı baǵasyn kem degende 50 dollar bolýyn qalaıtynyn, ol soǵan kúsh salýy múmkin ekenin arakidik aıtyp qalady.
Árıne, el ekonomıkasynyń ósimi munaı tabysyna baılanǵan Qazaqstan úshin bul jaqsy emes.
Mysaly, Halyk Finance sarapshysy Nurlan Qanjanov 2024 jylǵy jalpy ishki ónim kórsetkishisiniń ósimi byltyrǵy deńgeıden aspaq túgili, ony qaıtalaı da almaıtynyn boljap otyrǵandaryn aıtady. Buǵan basty sebep - bıylǵy munaı óndirisi kóleminiń qysqarýy.
"Bıyl Qazaqstanda munaı óndirisi kóleminiń tómendeýi 2024 jyldyń sońyna qaraı JİÓ ósý qarqynynyń odan ári baıaýlaýyna ákelip soǵýy múmkin. Iaǵnı, ótken jyldyń kórsetkishin ıgere almaı qalý qaýpi bar. 2024 jyldyń alǵashqy 10 aıynyń qorytyndysy boıynsha taý-ken óndirisi sektoryndaǵy ósim nebári 0,3%-dy qurady. Bizdiń boljamdarymyzǵa sáıkes, IV-toqsanda bul kórsetkishtiń jyldyq mánde 1%-dan aspaıdy, bul 2023 jylmen salystyrǵanda munaı óndirisi kóleminiń qysqarýyna baılanysty. Ekonomıkanyń basqa sektorlarynda, ásirese qazir qarqyndy damyp kele jatqan saýda-sattyq salasynda aǵymdaǵy ósý mánderi saqtalǵan jaǵdaıda da, 2024 jyly JİÓ-niń jalpy ósimi ótken jylǵy deńgeıden aıtarlyqtaı tómen bolady dep kútiledi. Biz aǵymdaǵy jyly 4%-dyq ekonomıkanyń joǵary ósimi bolady dep kútpeımiz, 2024 jyldyń sońyndaǵy boljamymyz 3,9% deńgeıinde qala beredi", - deıdi ol.
Onyń ústine úkimet ótkende quldyrap, qaıta boıyn tikteı bastaǵan teńgemizdiń bundaı kúıge túsýiniń úsh sebebin ataǵan bolatyn. Sonyń biri munaı baǵasynyń tómendeýi bolǵanyn eske sala ketelik.
Úkimet 2025 jylǵy búdjet josparynda munaıdyń bir barreli OPEK+ bekitken 75 dollarǵa súıenedi, al pesımısik josparynda bul kórsetkish 60 dollardy quraıtynyn aıta ketelik. Qarjyger Bolat Jámishev pesımısik jospardyń kúni týǵan jaǵdaıda, ıaǵnı eksporttyq taýarlardyń baǵasy tómendegende búdjetti short kesýge týra keletinin, ondaıda qarapaıym halyqqa qıyn bolatynyn aıtqan edi.
