كەدەندىك وداق ەلدەرىندەگى تۋريزم سالاسىنىڭ بۇگىنگى دامۋ قارقىنى قانداي؟ بۇل باعىت تابىستى سالا اتانا الا ما؟ جاسىرارى جوق، قازاقستاندا دا، رەسەيدە دە، بەلارۋستە دە تۋريزم ينفرقۇرىلىمدارى جوعارى دەڭگەيدە دامىماعان. ونىڭ ۇستىنە جەرگىلىكتى جۇرت ءوز جەرىندە دەمالعاننان گورى، سىرت ەلگە شىققاندى ءجون كورەدى. «ەۋرازيا الەمى» پىكىر سايىس كلۋبىنىڭ كەزەكتى وتىرىسى ءدال وسى تاقىرىپقا ارنالدى.
جيىننىڭ شىمىلدىعىن تۇرگەن ساياساتتانۋشى ەدۋارد پولەتايەۆ بۇگىنگى تاڭدا وداقتاس ەلدەردەگى ءىجو ءنىڭ جارتىسىنان استامى قىزمەت تۇرلەرىن قۇرايتىنىن اتاپ ءوتتى. ال مامانداردىڭ پىكىرىنشە الداعى جىلدان باستاپ قىزمەت كورسەتۋدىڭ ورتاق نارىعى ەكونوميكانىڭ 40 پايىزىن قامتۋى مۇمكىن. بۇل تاراپتا ساياساتتانۋشى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ءسوزىن مىسالعا كەلتىردى. «2013 جىلى قىتايلىق تۋريستەردىڭ سانى 100 ملن. ادامدى قۇرادى. ولار تۋريستىك دەمالىستارىنا 102 ملرد. دوللار جۇمساعان. ال الداعى جىلدارى بۇل كورسەتكىش ەكى ەسەگە وسپەك. ايتالىق، ءدال وسى تۋريستەردىڭ تىم بولماعاندا 1 پايىزىن نەگە وزىمىزگە تارتپاسقا؟» دەدى پولەتايەۆ.
ال «تۇران» ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جانىنداعى تۋريزم عىلىمي زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى ۆلاديمير ۆۋكولوۆ بۇل تاراپتا ءبىزدىڭ ەل ءبىرىنشى كەزەكتە سپورتتىق ءتۋريزمدى دامىتۋعا باسىمدىق بەرۋى كەرەكتىگىن ايتتى.ونىڭ سوزىنشە، شەتەلدىك تۋريستەر، ونىڭ ىشىندە الپينيستەر جوڭعار الاتاۋى مەن تيان شان تاۋىنا ەرەكشە قىزىعادى. ول سونىمەن قاتار قازاقستانعا كەلەتىن ءتۋريستىڭ قانشا قارجى شىعىندايتىنىن دا ايتىپ بەردى. «بىزگە ساپارلاپ كەلەتىن شەتەلدىكتەر 750 جانە 2000 دوللاردىڭ ارالىعىندا قارجى شىعىندايدى. ءبىز قازىرگى كۇنى سپورتتىق ءتۋريزمدى دامىتۋمىز كەرەك. ونىڭ بارلىق مۇمكىندىگى بار» دەدى ءوز سوزىندە ۆۋكولوۆ.
ءوز كەزەگىندە الماتى قالالىق تۋريزم باسقارماسىنىڭ باس مامانى لوليتا كيم تۋريزم وزدىگىمەن دامىماسىنا باسا نازار اۋداردى. «بار ماسەلە نەدە؟ بارلىعى اۋەجايدان، قۇجات تەكسەرۋدەن باستالادى. بىزگە كەلەتىن تۋريستەر ەڭ الدىمەن كوشەلەردەگى بەلگىلەر اعىلشىنشا جازىلمايتىنىنا، سول سەبەپتى كوپ جاعدايدا بارار جەرىن انىقتاي الماي جاتارىنا شاعىمدانادى. بۇدان سىرت قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى تومەن. بىلايشا ايتقاندا، ءبىزدىڭ پەرسونالدىڭ سويلەسۋ ادەبى، مادەنيەتى كەلۋشىلەردى ۇركىتىپ جىبەرەدى» دەدى كيم.
ال كوپ جىلدار بويى قازاقستاننىڭ فرانسياداعى كونسۋلى قىزمەتىن اتقارعان قازبەك بەيسەبايەۆ سەگىز جىل بويى تۋريستىك ەلدەردە جۇمىس ىستەگەنىن، بۇل تاراپتا ءبىزدىڭ ەلدى فرانسيا نەمەسە شۆەيساريامەن سالىستىرۋعا كەلمەيتىنىن اتاپ ءوتتى. «3-4 جىل بۇرىن قازاقستانعا جىلىنا 35 000 مىڭ تۋريست كەلەتىن، ولاردىڭ 30 000 الماتىعا كەلەتىن ەدى. ال قازىرگى كۇنى ولاردىڭ سانى 300 000 وسكەن. ءبىراق، ءبىر قىزىعى ءبىز ەلىمىزدە جۇرگەن شەتەلدىكتەردىڭ بارلىعىن تۋريست رەتىندە قاراستىرامىز. بۇل دۇرىس ەمەس. شەكارا اسىپ، جۇمىس بابىمەن كەلەتىندەر بىزدە كوپ ايالدامايدى» دەدى ول ءوز سوزىندە.
ال قازاقستان تۋريزم قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلى الەكسەي حاكىمجانوۆ لوليتا كيمنىڭ پىكىرىنە قولداۋ ءبىلدىردى. «ايتالىق، شەتەلدىك تۋريستەر كوبىنەسە كولسايعا بارعىسى كەلەدى. ءبىراق بىزدەگى جولدىڭ ساپاسى، اعىلشىن ءتىلىنىڭ دامىماعانى ولاردى ويىنان اينىتىپ تاستايدى» دەدى حاكىمجانوۆ.
