Túrkistan oblysynda jańa sý únemdeý tehnologıalary engizilip jatyr
Elimizdegi sý únemdeý tehnologıasyn shyǵaratyn eń alǵashqy zaýyt Túrkistan oblysynda iske qosyldy. Bıyl ekinshi zaýyt jabdyqtalyp, óz jumysyn bastaıdy, dephabarlaıdy Dalanews.kz Túrkistan oblysy ákiminiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
«BNK Group LTD» kompanıasy amerıkalyq «Nelson Irrigation» kompanıasymen birlesip, aınalmaly jáne frontaldy áreket etetin jańbyrlatqysh mashınalar óndirisin iske qosty. Óndiristik tehnıka 3 myń m2 metr aýmaqqa ornalastyryldy.
«BNK Group LTD» JSHS-nyń quny 4,1 mlrd. teńgeni quraıtyn «Jylyna 1000 dana jańbyrlatyp sýǵarý mashınalaryn shyǵarý» zaýyty Túrkistan qalasynda ornalasty. Osy kásiporynnyń 50 myń gektardy, «Turan sý» mekemesiniń jylyna 9 myń gektardy tamshylatyp sýǵarý júıesin óndiretin kásiporyndary maýsym aıynda iske qosylady. «Investısıalyq sýbsıdıa» baǵdarlamasy aıasynda sý únemdeý tehnologıasyn engizý shyǵynynyń 50%-yn óteý, jergilikti búdjet esebinen óteý úlesin qosymsha 30%-ǵa ulǵaıtý qarastyrylǵan.
Sý jınaýǵa múmkindik beretin birqatar sý nysandarynyń qurylysy bastalyp, paıdalanýǵa berildi. Atap aıtqanda, «Túrkistan magıstraldy kanalynyń» uzyndyǵy 59 shaqyrymy kúrdeli jóndeýden ótti. Sonyń nátıjesinde 60 mln tekshe metr sý únemdeldi. «Keńsaı-Qosqorǵan-2» sý qoımasy salynyp, 31 mln tekshe metr sý Túrkistan qalasy aýmaǵyna jetkizildi. Budan bólek «Báıdibek ata» sý qoımasy salynyp jatyr. 68 mln m3 sý sıatyn jobanyń quny 15,9 mlrd teńge. Kelesi jyly «Boraldaı» sý qoımasy qurylysyn bastaý kózdelgen. 50 mln m3 sý sıatyn sý qoımaǵa 13,8 mlrd teńge qajet. Atalǵan jobalar qosymsha 113 mln tekshe metr sýdy jınaýǵa múmkindik beredi.
Túrkistan óńirinde sý shyǵynyn azaıtý tehnologıasy 32 298 gektarǵa engizildi. Bıyl aýyl sharýashylyǵy daqyldary 873 myń gektarǵa egildi. Suranysqa baılanysty túsimi joǵary daqyldarǵa basymdyq berilip otyr. Atap aıtqanda, masaqty, malazyqtyq daqyldar, kókónis, kartop, baqsha daqyldary 3 myń gektarǵa artty. Maqta daqylyn 11 myń gektarǵa, maıly daqyldardy 6 myń gektarǵa azaıdy.
Tájirıbe retinde 3000 gektardan astam alqapqa maqta jańa ádispen egildi. Bul tehnologıa sý, energıa, eńbek resýrsyn, mıneraldy tyńaıtqyshtardy únemdeı otyryp, gektarynan keminde 60 sentnerden ónim alýǵa múmkindik beredi. Túsim oblystyń ortasha kórsetkishinen 2,5 esege joǵary. Aldaǵy 5 jylda maqta 41,4 myń gektarǵa, kúrish 1,2 myń gektarǵa azaıyp, júgeri, burshaqty, malazyqtyq daqyldarǵa almastyrylady.
Sý únemdeý tehnologıasy ósimdikke qorekti tikeleı berip, sý men tyńaıtqysh shyǵynyn aıtarlyqtaı azaıtady. Sharýa jumysyn jeńildetip, ónimdilikti 2-3 ese arttyrady.
