Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Satybaldy Shardara aýdanynyń turǵyndarymen kezdesýinde aýyl sharýashylyǵy salasyn ártaraptandyrý úshin qolǵa alynǵan jańa zaýytqa osy kúzde jergilikti sharýalar júgeri ótkize alatynyn jetkizdi.
Aýdanda ornalasqan ındýstrıaldy aımaqta ornalasqan iri óndiris ornynyń qurylysy 2 kezeńnen turady. Aldymen júgerini saqtaý jáne keptirý kesheniniń qurylysyn 2023 jyly aıaqtaý josparlanǵan. Qazirgi tańda irgetasyn quıý jumystary aıaqtalyp, qural-jabdyqtary alynǵan. Montajdaý jumystary júrgizilýde.
Ekinshi kezeńde júgerini tereń óńdeý zaýytynyń qurylysy 2024 jyly bastalyp, 2025 jyly tolyq iske qosylady.
Ótken jyldyń jeltoqsan aıynda Almaty qalasyna jumys saparynda jergilikti ınvestorlarmen kezdesken óńir basshysy birqatar jańa joba usynǵan bolatyn. Sonyń biri – Shardara aýdanyndaǵy ındýstrıaldy aımaqta salynatyn júgeri óńdeý zaýyty. Oblys ákimdigi tarapynan zaýyt qurylysyna qajetti ınfraqurylym máselesin sheshýge jan-jaqty qoldaý kórsetilýde.
– Ózindik kiristerdi arttyrý úshin jańa kásiporyndar ashyp, jumys oryndaryn qurý qajet. Aýdanǵa ınvestısıalar tartý kerek. Bul – jergilikti ákimderge qoıatyn basty talaptarymnyń biri. Biz kásipkerlerdi qashan da qoldaýǵa daıynbyz. Bul – kásibin dóńgeletemin degen azamattar úshin úlken múmkindik. Túrkistan oblysynda kásiporyndardyń kóbeıýi aýdannyń ekonomıkasynyń damýyna da, halyqty turaqty jumyspen qamtýǵa da óz septigin tıgizbek, – dedi Darhan Satybaldy Shardara aýdanynyń turǵyndarymen kezdesýinde.
Oblys ákimi búgin qurylys alańynda bolyp, ınvestorlarmen kezdesti. 35 gektar aýmaqta ornalasqan zaýytta krahmal sirnesi shyǵarylmaq. Bul daqyldyń quramynda 75%-ǵa deıin qant bar. Sondyqtan ónimdi óndiristik maqsatta, ıaǵnı, tabıǵı qant almastyrǵysh retinde paıdalanýǵa bolady. Osy rette krahmal-sirne zaýyty elimizdegi iri kondıterlik fabrıkalar men sýsyn shyǵaratyn zaýyttardy qajetti ónimmen qamtamasyz etedi.
Zaýyt túrlendirilgen krahmaldyń 20-dan astam túrin, maltoza jáne glúkoza balshyryndaryn, glúten, júgeri maıyn, uryq, kebek, túıirlengen qurama jem shyǵarady.
Al sirne – osy krahmaldan alynatyn qoıý shárbát tárizdi tátti ónim. Zaýyt budan bólek krahmal-glúkozalyq qant pen taǵamdyq glúkozany shyǵarady. Glúkoza alynatyn shıkizat taǵy sol – krahmal.
Aıtý ketek kerek, zaýyt glúkoza balshyrynyn óndirý kezinde genetıkalyq túrlendirilgen shıkizatty qoldanbaıdy, budan tys júgerini qaldyqsyz qaıta óńdeý sıklyn jolǵa qoıǵan.
Krıstaldyq glúkoza taza tátti, ári tez sińetin joǵary sapaly tamaq ónimi. Kondıterlik nan-toqash ónimderin, jemis konservilerin, qoıýlatylǵan sút, balmuzdaq jáne ózge de aspazdyq ónimderdi shyǵarý úshin osy glúkoza paıdalanylady.
Jeke kásipker ónimderdi ishki naryqpen qosa syrtqy naryqqa da shyǵarýǵa nıetti. Zaýyt ónimderin Azıa jáne Eýropa elderine eksporttaıdy. Jetisaı, Maqtaaral, Shardara aýdandarynyń sharýalary júgeri egýdiń tıimdiligine tolyqtaı kóz jetkizgenshe zaýytty shıkizatpen qamtamasyz etý maqsatynda júgerini ózderi egip otyrmaq.
– Budan bólek, Alataý batyr aýyldyq okrýginiń aýmaǵynan shaǵyn óndiristik park uıymdastyrý úshin ınfraqurylymmen qamtylǵan 5 gektar jer «Túrkistan» áleýmettik-kásipkerlik korporasıasyna usynyldy. Josparlanǵan óndiristik parkte 5 shaǵyn kásiporyn ornalasyp, 200-ge jýyq adam jumyspen qamtylady. Mamyr aıynda tájirıbe almasyp, oblys aýmaǵynda zaýyt-fabrıkalar ashý, halyqtyń ál-aýqatyn arttyrý maqsatynda oblystyq delegasıamen Qytaı Halyq Respýblıkasyna barǵan bolatynbyz. Óńdeý ónerkásibi salasynda jańa kásiporyndar qurý úshin oblysymyzdyń ońtústik aýdandarynyń áleýeti joǵary. Kelissózder nátıjesinde «Sheber» tigin fabrıkasy jıhaz óndirisin qolǵa alyp, Qytaı Halyq Respýblıkasynan qural-jabdyqtardy satyp alýǵa kelisim-shart jasady,– dedi D.Satybaldy halyqpen kezdesýinde.
Túrkistan oblysy ákiminiń ekinshi jartyjyldyqqa belgilengen halyqpen kezdesýi kestege sáıkes búgin Shardara aýdanynda qorytyndylandy.