Búginde tórtkúl dúnıe karantınge jabylyp, bala bitken altyn uıa mektebine baryp, ustazdarymen dıdarlasa almaı, bári onlaın rejımde ekranǵa telimirip otyrǵany belgili. Iá, bizge karantın ustazdardyń qadirin túsindirgendeı boldy. Ustaz degen uly esimniń ómirimizde qanshalyqty mańyzǵa ıe ekenin jan-júregimizben uǵyndyq. Osyndaı kezde árkim ózderiniń aıaýly ustazdaryn eske alyp, ótken ómirge sheginis jasary anyq.
Búginde Rahymjan aǵaıymyz ben Nurzıa apaıymyz qurmetti eńbek demalysyna shyǵyp, jastarǵa úlgi-ónege kórsetip otyrǵan otbasy. Aıdyn kóldiń qos aqqýyn eske túsiretin qos ustazǵa bárimiz qyzyǵa qarap, olardyń sabaǵyn asyǵa kútýshi edik. Sebebi Rahymjan aǵaıymyz ben Nurzıa apaıymyz shyǵarmashylyq pániniń mamandary bolatyn. Ol kisilerdiń sabaǵynda árqaısymyz ózimizdi shyǵarmashylyq tulǵa retinde sezinýshi edik.
Ásirese Rahymjan aǵaıdyń sýret sabaǵyna qatty qyzyǵatynbyz. Onyń ózindik syry bar. Aǵaıymyz óz sabaǵyn taptaýryn bolǵan qasań qaǵıdalardan buryp, árqaısymyzdyń sýretshilik qabiletimizdi meılinshe ashýǵa kúsh salatyn.
Meniń qatarymnyń bilim alǵan kezi el-jurtty qajytqan 90-jyldarǵa tuspa-tus keldi. Sol jyldary jurt balalaryna sýret salatyn appaq qaǵaz turmaq, qarapaıym torkóz dápterdi zorǵa taýyp beretin. Biraq aýylymyzdaǵy han saraıyndaı úsh qabatty mekteptiń úshinshi qabatynda túkpirdegi Rahymjan aǵaıdyń syzý-sýret kabınetine kirgen bette sanamyzdy bılep alǵan sol zamannyń qıynshylyqtary izim-qaıym joǵalyp, keremet bir kúıge bólenýshi edik. Bárimiz qaryndashtarymyzdy qolǵa alyp, dál taqtanyń aldyndaǵy natúrmortty aına qatesiz aq qaǵazdyń betine túsirýge tyrysatynbyz.
Aıtpaqshy, aq qaǵazy men qaryndashy joq balalarǵa qaǵaz ben qaryndash ta tabyla ketetin. Rahymjan aǵaıymyzdyń kabınetinde jyldar boıy jınalǵan qaryndashtar men qaǵazdardyń qyzyǵyn sol kezde kórdik. Bul kabınettiń ózindik sıqyry bar-tyn. Álgi synypqa aıaq basqan sátte túrli maıly boıaýlar ısi tanaýymyzdy qytyqtap, alyp-ushqan kóńilimizge sabyrlylyq syılaıtyn...
Aǵaıymyzdyń kabıneti basqa synyptarǵa múlde usamaıdy. Tipti, partalarynyń ózi ádepki partalardan bólek-tuǵyn. Ádettegi partalardyń beti túrli jazýlar men oqýshylardyń salǵan sýretterinen kóz súrinýshi edi. Al sýret kabınetindegi partalardan ondaı «óner týyndylaryn» múlde kórmeısiz. Barlyq parta kúni keshe ǵana zaýyttan shyqqandaı jarqyrap turady.
Úlken synyptyń tórt qabyrǵasynda qazaqtan shyqqan alǵashqy sýretshi, dańqty jerlesimiz Ábilhan Qasteev bastaǵan bir top kórnekti sýretshilerdiń portretteri jaǵalaı turatyn-dy. Budan basqa, túrli ekspozısıalyq kórinister de kabınettiń saltanatyn asyryp, adam júregine qýanysh syılaýshy edi. Keıinnen oqý bitirip Almatyǵa kelip, tanymal sýretshilerdiń kabınetine bas suqqanymda Rahymjan aǵaıymyzdyń sıqyrly kabınetine qaıta oralǵandaı kúı keshkenim esimdi. Iá, aıaýly aǵaıymyzdyń kabıneti mektep ishindegi álemniń tylsym kúshin boıyna buqqan ǵıbadathanadaı edi. Aǵaıymyz óz kabınetin kútip ustap, balalarǵa sýretshilik ónerdiń rýhyn uǵyndyrý úshin árbir zatqa aıryqsha mán bergenin keıinnen túsindik.
Sýret sabaǵy saǵyndyryp, aptasyna bir-aq márte bolatyn. Bizge salsa, kún saıyn aq qaǵazǵa sýret salyp, Rahymjan aǵaıdyń kabınetinen shyqpaı otyrýǵa daıyn edik.
Al Nurzıa apaıymyzdyń ádebıet sabaǵy da qyzyqty ótetin. Keı kúnderi birinshi kezekte qazaq tili ótip, qazaq tiliniń qurylymy men erejelerin úıretetin. Iá, moıyndaýymyz kerek, qazaq tiliniń ereje zańdylyqtary kóp bolǵandyqtan ony qabyldap, sanaǵa toqyp alý ońaı emes. Sondyqtan qazaq tili sabaǵy ótken kezde bárimiz sergek otyryp, ustazymyzdyń ár aıtqan sózin sanamyzǵa quıyp alýǵa tyrysatynbyz.
Al arada bıologıa, geografıa pánderin oqyp, meń-zeń bola bastaýshy edik. Biraq sońǵy sabaqta Nurzıa apaımen ádebıet sabaǵynda qaıta kezdesetinimiz esimizge túskende tereze jaqtan qyrdyń samaly sharpyp ótkendeı, boıymyzda bir jeńildik paıda bola ketetin...
Sońǵy sabaqta Nurzıa apaıymyz ózi tústes aqsary (apaıymyz aqsary, ashań júzdi kelbetti kisi) bylǵarydan jasalǵan ádemi sómkesin ústeldiń ústine qoıa salyp «Balalar, baǵana qazaq tili sabaǵynda jýrnal boıynsha kimniń bar-joǵyn tekserdik qoı. Oǵan qaıta aınalyp, ýaqytymyzdy joǵaltpaıyq, birden sabaǵymyzǵa kósheıik» degende bárimiz Qazaq ádebıetiniń hrestomatıasyn paraqtap, úı tapsyrmasyn aıtýǵa daıyndalatynbyz.
Ne sıqyry bar ekenin kim bilsin, basqa sabaqtarmen salystyrǵanda ádebıet sabaǵynda sabaq aıtýshylardyń sany kóp bolatyn. Bárimiz «Qobylandy batyr», «Qozy Kórpesh – Baıan sulý» birneshe betke sozylǵan kóńil qylyn shertetin jerlerin jattap alyp, zýdyratyp aıtýshy edik. Keıde synyptaǵy otyzǵa jýyq balanyń bári jattaýyn aıtyp úlgermeı qalatyn kezderi de bolatyn. Sondyqtan ǵoı, apaıymyz jýrnal tekserip, ýaqytty tekke joǵaltqandy jón sanamaıtyn.
Ádette eń sońǵy sabaqta bala bitken maýjyrap, qaryndary ashyp bir-birinen saǵat surap, úılerine qaıtqansha asyǵatyn-dy. Al ádebıet sabaǵy bastalǵanda Nurzıa apaıymyz Arqas taýynyń jan sergiter samal jelin ózimen birge synypqa ala kelgendeı, aınalasyna sergektik syılaıtyn. Bárimiz aýylymyzdy ekige jaryp aǵatyn Qý ózeniniń keń ıirimine bir súńgip shyqqandaı, sanamyzda sergektik paıda bola ketetin. Bul qubylystyń syryn apaıymyzdyń sabaqty janyn salyp túsindiretinimen baılanystyrýǵa bolady.
Jalpy, Nurzıa apaıymyzdyń jany sergek, júrisi de shıraq edi. Sabaqtan keıin aýyldyń batys jaǵyndaǵy úıin betke alyp, ár basqan qadamyn nyq basyp ketip bara jatqanyn kórgende, ustazymyzdyń boıynan taýsylmaıtyn qýat kózin sezinetinbiz.
Bizder oqýshyǵa bilim ǵana emes, kúsh-qýat syılaıtyn osyndaı aıaýly ustazdardan tálim aldyq. Aıynda, jylynda aýylǵa bir barǵanda Nurzıa apaıdy keziktirip qalsańyz, «Bálenshe qalyń qalaı, baıaǵydy ana bir oqıǵa esińde me?» dep kóńilde kómeski tartqan ádemi kórinisti kóz aldyńa elestetkende, júzińde nur oınap, ón-boıyńda bir jylyýlyq paıda bolady. Sol sátte arada talaı ýaqyt ótip, jan dúnıeńde mazmun paıda bolǵanyn sezinesiń. Sondyqtan aýylǵa barǵanda bizder Nurzıa apaıǵa bir jolyǵýǵa tyrysamyz. Aıaýly ustazymyzben jolyqqanda ózimizdiń eseıgenimizdi, ómir súrip jatqanymyzdy uǵyna túsemiz... Tálimger ustazdan qýat alyp, júregimizge tirshilik salǵan jaraqattar jazylyp, ómir kúresimen qaıta arpalysýǵa qýat alamyz...
Nurlan JUMAQANOV, jýrnalıs.
