«Sózime qulaq sal bala, kórgen-túıgenim kóp, seniń de taqıańa tar kelmes, meni tyńdasań saıasat degen saıqal qatynnyń aıtqanyna kónip, jetegine júrýden saq bol!», – depti Grýzıanyń eks-prezıdenti.
Zelenskııdiń jeńiske jeterine shúbásiz sengen Saakashvılı saılaýdyń ekinshi kezeńinde Ze! komandasyna qarata ári kúlli Ýkraına halqyna estirte úndeý joldaǵan-tuǵyn.
Demokratıany shetqaqpaılap otyrǵan talaı eldiń shymbaıyna batypty osy úndeý. Amal joq, aýdardyq. Saakashvılı bylaı dep aǵynan jarylypty:
Qurmetti Vladımır Aleksandrovıch!
Vladımır Zelenskıı, sizge aıtarym, saspańyz. Asyqpańyz, aptyqpańyz.
Poroshenkonyń dáýiri kelmeske ketip, dáýreni ótkenine óz basym senimdimin. Halyqtyń sizge degen yqylasy erekshe, siz Ýkraınanyń kelesi prezıdenti bolasyz.
Poroshenkonyń atarǵa oǵy joq, jyldar boıy jınaǵan dáýleti de, qasyndaǵy qolshoqparlary da kómektespeıdi oǵan endigi jerde.
Bálkim, bılikten aıyrylǵysy kelmeıtin ol radıkaldy áreketke barýy múmkin. Alaıda munyń aqyry Poroshenko ǵana emes, tutas memlekettiń shańyraǵyn shaıqaltyp tynady.
Ýkraınaǵa beıjaı qaraı almaımyn, onyń taǵdyryna qatty alańdaımyn. Ýkraına – meniń ekinshi Otanym. Sol sebepti sizge asa ózekti, erekshe ómirsheń aqyl-keńesimdi aıtqym keledi, Vladımır Aleksandrovıch.
Erteńgi kúni saılana sala osy aıtqanymdy aldyńǵy kezekte eskerersiz dep senemin.
Men...
...jáne men úmit artqan ujymnyń Grýzıadaǵy jemqorlyqty qalaı jeńgenin jaqsy bilesiz.
Muny tek bir ǵana jaǵdaıda júzege asyrýǵa bolady.
Saılaýda jeńiske jetkennen keıin eldegi barlyq quqyq qorǵaý organdaryn ornynan aldyq.
Prokýratýra, İshki ister mınıstrligi, shaý tartqan mentter, paraqorlar polıseıler taıly-tuıaǵy qalmaı qyzmetten ketti. Grýzıanyń Qaýipsizdik mınıstrligin (SBÝ) aldyq ta qysqartyp tastadyq.
Sý jańa İshki ister mınıstrligin qurdyq. Dál osy mınıstrlik Grýzıany jyldar boıy bılep-tóstep, bilgenin istegen krımınaldy-korrýpsıalyq júıeniń kúlin kókke ushyrdy.
Aınalasy eki-úsh jylda eldi túrme «avtorıtetterinen» túgeldeı tazarttyq. Bostandyqta júrgen bopsalaýshylar, qapteserler men baýkespelerdiń bári abaqtyǵa qamaldy.
Tek sodan keıin baryp jańa ári damyǵan Grýzıanyń iretasyn qalaýǵa kóshtik.
Ekonomıkaǵa qan júgirip, el etek-jeńin jınaı bastady, memlekettiń ál-aýqaty artty. Birte-birte Eýropaǵa qaraılap, Batystyń bir bólshegine aınalý úshin qajetti reformalar júrgizdik.
Bilesiz be?
Mundaı ońtaıly sát Ýkraınada da bolǵan. 2004 jyly ýkraın halqy bılikke Vıktor Iýshenkony alyp keldi.
Maıdanǵa shyqqan eldiń arqasynda Iýshenko Ianýkovıch jetekshilik etken krımınaldar men korrýpsıonerlerdi jeńip shyqty.
Iýshenkonyń eń úlken qateligi – Ianýkovıchti saıasatta qaldyrǵany. Sol tustaǵy bylyǵy betine shyqqan Ianýkovıchtiń klanyna qarsy birde-bir qylmystyq is qozǵalǵan joq.
Iýshenkonyń «Ury-qarylar túrmeden tabylady» degen saılaýaldy urany sóz júzinde qaldy. Olıgarh ataýlylar saıasattan alastatylmady. Saıasat pen olıgarhtar bite qaınasyp jatty.
Bul sol saılaýda tas-talqan jeńilgen Ianýkovıchke qaıta qanat bitirdi, saıasatqa qaıta oralýǵa jaǵdaı jasady.
Aldymen jaqtastaryn jınap Parlamentti «basyp» aldy, artynan Úkimetbasy kreslosyna qonjıdy. Sońynan prezıdent boldy.
Qazirgi Ýkraına bıligindegi shendi-shekpendilerdiń kópshiligi, munyń ishinde Poroshenko da bar, sol júıeniń sarqynshaǵy.
Syn saǵat
Saılaýdan keıin Sizdi myń-san másele kútip tur. Soǵys. Jemqorlyq. Kedeıshilik.
Eń negizgisi, eski júıe sizdiń degenińizge kónbeı, qasyq qany qalǵansha qarsylasady. Eski júıe sizdiń aıaǵyńyzdan shalyp, jon arqańyzdan qanjar suǵýǵa tyrysady. Aýyr bolady. Óte aýyr bolady sizge.
Eski júıeniń ishinde Poroshenko men onyń nókerleri sizdiń eń basty oponentińiz atanbaq.
Prezıdenttikten aıyrylǵan kúnde onyń RADA-daǵy fraksıasy men oǵan baǵynyshty depýtattardyń sany basym.
Prezıdent bolǵaly órmekshideı órgen korrýpsıalyq shemasy sógilmeıdi. Ólermen olıgarhtar da bılikti qoldan berýge asyqpaıdy.
Sondyqtan da Poroshenko bastaǵan jemqor júıege qarsy ymyrasyz kúres júrgizý siz úshin – negizgi mindet. Joq, siz meni durys túsinińiz.
Eger Poroshenko men onyń aınalasy bılikte qalsa, siz alǵa jyljymaısyz, jipsiz baılanasyz otyrǵan ornyńyzda.
Al alǵa jyljymasańyz, ekonomıkany kótere almaısyz, tıisinshe agresorǵa (Reseı) qarsy tura almaısyz.
Korrýpsıanyń kózin joımaı is ónbeıdi. Korrýpsıanyń kózin joıýdy joǵarydan bastaý kerek.
Týǵandy bıde ıman joq.
Korrýpsıamen kúreste kóleńkesinen qorqatyn Bas prokýror taǵaıyndar bolsańyz halyq sizdi «ekinshi Iýshenkoǵa» aınaldyrady.
Týra bıde týǵan joq.
Sizge Poroshenko men onyń bandysynyń bopsalaýynan qoryqpaıtyn, memleketti TOP korrýpsıonerlerden tazartýdy murat tutqan, olardyń atyna da, ataǵyna da pysqyrmaıtyn prokýror taǵaıyndaý qajet.
Bulaı bolmasa qoǵamnyń sizden kóńili qalady. Oryntaǵyńyzda alty aı otyrasyz ba, joq pa...
Al eger...
Al eger eldegi jemqorlardyń bas-basyna qylmystyq is qozǵalyp, aýqymdy is aıaǵyna deıin jetse;
jemqorlar, sonyń ishinde Poroshenko men onyń nókerleri zań aldynda jaýap berip, laıyqty jazasyn alsa;
Halyq Poroshenko bastaǵan qańsyǵan, qunyqqan, dánikken, jemqorlanǵan eski júıemen birjolata qosh aıtyssa, mine, sonda ǵana sizge alǵa júrip, shynaıy reforma júrgizýge múmkindik týady.
Adamdar ádildikke zárý. Adam ádiletke emes, ádilet adamǵa jumys isteıtin zaman ornaǵanyn qalaıdy. Sizden sony kútedi halyq.
Eski júıeniń eshbir ókili sizdi qoldaǵan joq. Sizdi eski saıası júıeniń túbine jetetin qaýip dep sanaıdy olar.
Oıǵa alǵan isińiz oryndalmaı, qolyńyzdan qaıran kelmese sanyn shapalaqtap qýanady.
Sizde halyqtyń qoldaýy bar. Kez kelgen qýlyq-sumdyqty halyq qoldaýynyń arqasynda eńserýge tıissiz.
Esińizde bolsyn, Poroshenko men onyń «otbasy» saıasatta qalmaýy qajet. Aldyńyzdaǵy adamdardyń qateligin qaıtalap júrmegeısiz.
Qurmetpen, M.S.
Al, aýdarǵan Dýman BYQAI