21 qarasha kúni Rýdnyı qalasynda kóshe ataýlaryn ózgertýge arnalǵan tarıhı qoǵamdyq tyńdaý ótti. Dalanews.kz tilshisi daýǵa aınalǵan máselege sholý jasady.
Tyńdalymda qaladaǵy Ivan Franko kóshesin - Álıa Moldaǵulova, al 50 let Oktábrá kóshesin - Dostyq dep ózgertý máselesi qaraldy. Jıyn kezinde Rýdnyı qalasyndaǵy kósheler ataýyn ózgertýge 14 depýtattyń 12-si daýys berdi. "NG" málimetinshe, depýtat Azamat Ysqaqov daýys bermegen, sebebi ol máslıhat komısıasynyń turaqty músheliginde emes. Osylaısha qaladaǵy kósheler ataýyn ózgertýdi 10 depýtat qoldap, tek bireýi - "Gornák" mádenı oıyn-saýyq ortalyǵynyń dırektory Valerıı Gırfanov qarsy shyqqan.
Qoǵamdyq tyńdaý kezindegi daýly oqıǵa
Rýdnyı qalasynyń belsendisi ári jergilikti avtomekteptiń dırektory Ekaterına Korchagına tyńdaý kezindegi sózimen qyzý talqyǵa tústi. Ol óz sózinde Keńes memleketiniń «uly róli» týraly baıandama jasap, osylaısha kóshe ataýlarynyń qazaqshalanýyna qarsylyǵyn bildirdi.
Odan keıin ol óz-ózin ustaı almaǵandaı kórinip, birden «biz bul qalany sizderge syıladyq» degen sıaqty óktem áńgimelerge kóshti. Bir sátte oǵan reglamentten asyp bara jatqany eskertilip edi, Korchagına:
"Senderdiń reglamentterińe túkirgenim bar!", - dep aıǵaılaǵan.
Ekaterına Korchagına
Bul sózden keıin abdyrap qalǵan qalalyq máslıhattyń tóraǵasy Azamat Ysqaqov polısıa shaqyryp, oǵan qatysty aryz jazdy. Polısıa Korchagınany ǵımarattan kúshtep shyǵaryp jiberdi.
Artynsha Ekaterına Korchagına áleýmettik jelide qorlaýyn jalǵastyrǵan.
"Taǵy bir jaıt. Men: “kóshe ataýyn ózgertkennen keıin joldarymyz jóndelip kete me, ómirimiz jaqsara ma, jańa jumys oryndary ashyla ma, biz ózimizdi teń ustaı bastaımyz ba, al sizderdiń balalaryńyz aınalany bylǵaýdy qoıa ma?” degen edim olar qalaı ashýlanǵanyn kórseńizder. Siz “balalar dep neni meńzep otyrsyz?” dep suraı bastady. Men burysh-buryshqa túkiretinderdi ǵana emes, terezeden qoqys laqtyratyn, ony podezge shyǵaryp tastaıtyndardy aıttym. Balalardyń oıyn alańdaryn syndyratyndardy, oryn-oryndy túkirikterimen, qabyqtarymen, kir-qoqystarymen lastaıtyn barlyq shoshqalardy aıttym", - deıdi Korchagına.
Áleýmettik jeli qoldanýshylary belsendini osy sózinen keıin qamaýǵa alýdy talap etip, keıbiri e-otinish portaly arqyly onyń ústinen aryz da jazǵan.
Jelidegi talqylaý
Bul másele áleýmettik jelide birneshe kúnnen beri qyzý talqylanyp jatyr. Qalada turǵan Araı esimdi turǵynnyń sózinshe, aımaqta qazaq tiline degen qurmet joq.
"Rýdnyıda men de turdym, jumys istedim. Qazaq tiline degen qurmet 0! Muny ákimshilik ishinen bastap qala turǵyndarynyń kópshiliginen baıqadym. Kósheleriniń 90 paıyzy oryssha atalynǵan, tipti Abaıdyń atynda kóshe joq. Kóshe atyn aýystyraıyq dese qala turǵyndary qol jınap kóterilemiz dep shyǵady. 3 qana qazaq mektebi bar. Mádenı oshaqtarynda da kóbine qyzmet etetinder orys ultynyń azamattary. Qıyn jaǵdaı. Ózgeretinine kúmánim bar… ".
Ernur Kenjebekov esimdi taǵy bir qazaqstandyqtyń sózinshe, kóshelerge qazaqy ataýlar berý - rýhanı táýelsizdigimizdi aıqyndaıtyn úlken qadam ekenin atap ótti.
"Qazaq tiliniń mártebesin kóterý - eldigimizdiń eń mańyzdy tirekteriniń biri. Rýdnyı qalasynyń kóshelerine, tipti qala ataýynyń ózine qazaqy ataýlar berý - rýhanı táýelsizdigimizdi aıqyndaıtyn úlken qadam bolar edi. Bul óńirdiń mádenıetine, tarıhyna janashyrlyq tanytyp, qazaq rýhanıaty úshin aıanbaı eńbek etken Ózbekáli aǵamyzdyń amanatyna da saı keledi. Tilimizdi qurmetteý, jerimizdiń ataýyn túgendeý - urpaq aldyndaǵy jaýapkershilik. Qazaq tilin kúndelikti ómirde keńinen qoldanýǵa jazsyn!".
Sonymen qatar, qazaqstandyqtar Rýdnyı qalasyndaǵy kóshelerdi ǵana emes, qala ataýyn da qazaqylandyrý keregin de jarysa jazyp jatyr. Biri jańa ataý retinde Keńqalany usynsa, endi biri Sarybaı dep ataýdy usynǵan.
Aıta keteıik, depýtattardyń tyńdalymdaǵy sheshimi túpkilikti sheshim emes. Endi qoǵamdyq tyńdaý materıaldaryn respýblıkalyq onomastıkalyq komısıa maquldaýy qajet.
