Senat depýtattary 2025 jylǵy 27 aqpanda ótken jalpy otyrysta Qazaqstan men Reseı úkimetteri arasyndaǵy biryńǵaı energetıkalyq júıelerdiń paralel jumys isteýin qamtamasyz etý jónindegi sharalar týraly kelisimderdi ratıfıkasıalady. Jańa kelisimge sáıkes, Máskeý endi Qazaqstannyń tapshylyǵyn komersıalyq negizde jabatyn bolady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Senator Shákárim Buqtuǵytovtyń aıtýynsha, Qazaqstannyń energetıkalyq júıesi Reseı Federasıasy men Ortalyq Azıa elderiniń energetıkalyq júıesimen paralell rejımde jumys isteıdi. Energetıka mınıstrligi usynǵan derekterge sáıkes, biryńǵaı energetıkalyq júıede sońǵy jyldary Qazaqstannyń retteýshi qýattar boıynsha tapshylyǵy baıqalady. Sonymen qatar, otandyq elektr stansıalardaǵy avarıalyq jáne jospardan tys jóndeý jumystary Qazaqstan men Reseıdiń energojúıeleri arasyndaǵy elektr qýaty aǵyndarynyń ruqsat etilgen mánderiniń júıeli túrde asyp otyrýyna ákelip soqqan.
"Bizdiń elimizdiń energetıkasy uzaq ýaqyt boıy artyshylyqta bolyp keldi. 2021 jylǵa deıin elektr energıasy men qýattyń profısıti baıqaldy. Alaıda, sońǵy jyldary birqatar obektıvti sebepterge baılanysty respýblıkamyzdyń energetıkalyq salasy dáıekti túrde tapshy salaǵa aınalýda. Osynyń dáleli - ótken jyl, onyń qorytyndysy boıynsha biz Reseıden 3,1 mlrd kVtsaǵ astam elektr energıasyn ımporttaýǵa májbúr boldyq", - dedi senator.
Tapshylyqtyń negizgi sebepteri - energıa júıesindegi negizgi jáne qosalqy jabdyqtardyń tozýynyń joǵary deńgeıi, elektr jáne jylý energıasy tutynysynyń jyl saıynǵy ósimi, tıimsiz tarıftik saıasat jáne energıa júıelerin jańǵyrtýda qarajattyń jetispeýshiligi.
Shákárim Buqtuǵytov JEO-nyń jalpy sanynyń 46% nemese qoldanystaǵy barlyq jylý ortalyǵynyń 17-sinde jabdyqtardyń eskirýi 70%-dan asatynyn eske salady. Birqatar óńirlerde JEO-lardyń azyp-tozý deńgeıi 80%-dan asady. Barlyq JEO boıynsha tozýdyń ortasha deńgeıi 61%-dy, al ortasha qoldanys kezeńi 62 jyldy quraıdy. Munyń bári tótenshe jaǵdaılardyń qaıtalaný qaýpin týdyrady.
Kelisimniń maqsaty - Reseı Federasıasynan Qazaqstan biryńǵaı elektr júıesine berýdi josparlap otyrǵan jyl saıynǵy elektr energıasynyń kólemin kelisý, sondaı-aq elektr energıasyn komersıalyq negizde satyp alý jáne satý qunyn aıqyndaý bolyp tabylady.
Buǵan deıin Májilis Reseımen biryńǵaı energetıkalyq júıelerdiń jumysyn qamtamasyz etý týraly kelisimdi ratıfıkasıalady. Sońǵy jyldary Reseı Federasıasynan elektr energıasynyń aǵyny kelisilip, ózara ruqsat etilgen +/- 150 MVt kóleminen edáýir asyp ketip otyr. Keıbir saǵattarda qýattylyqtyń aýytqýy 1500 MVt-qa deıin jetedi.
Buǵan deıin saıtymyzda "Energetıkalyq apat: Qaraǵandy oblysynyń bir aýdanynda tótenshe jaǵdaı jarıalandy" degen materıal jarıalanǵan bolatyn. Maqalada Shet aýdanyndaǵy birneshe eldimekenniń jaryqsyz otyrǵany týraly jazylǵan.
