QazUÝ ǵalymdary eldiń ońtústik óńirinde dalalyq zertteýler júrgizdi

Jarbol Kentuly 02 shil. 2024 10:06 4087

«Aýyldyq jerlerdi turaqty damytýdy qamtamasyz etý úshin Qazaqstannyń ońtústik óńirlerinde shóleıttený prosesteriniń aldyn alýda tabıǵı-aýylsharýashylyq júıelerin (TAJ) ornyqty basqarýdy ǵylymı-qoldanbaly negizdeý» baǵdarlamasy boıynsha ǵylymı-zertteý jumystarynyń sheńberinde Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ ǵalymdary eginshilik pen jaıylymdy paıdalanýdyń tabıǵı eginshilik júıeleriniń jaı-kúıine dalalyq zertteýler júrgizdi.

Dalalyq ekspedısıaǵa qatysýshylar: Geografıa, jerge ornalastyrý jáne kadastr, Kartografıa jáne geoınformatıka, Bıoalýantúrlilik jáne bıologıalyq resýrstar kafedralarynyń profesorlyq-oqytýshylyq quramy, sonymen qatar Ǵaryshtyq tehnologıalar jáne Jerdi qashyqtyqtan zondtaý ortalyǵynyń qyzmetkerleri.

Negizgi baǵyttardaǵy shóleıttený prosesteriniń damýyn baqylaý baǵdarlamasyna klımattyń ózgerýimen kúresýge baǵyttalǵan Turaqty damýdyń 13-shi maqsaty jáne jerdegi ekojúıelerdi saqtaýǵa baǵyttalǵan Turaqty damýdyń 15-shi maqsaty engizildi.

 Ekspedısıanyń negizgi mindetteri aýyl sharýashylyǵy jáne jaıylymdyq jerlerdi paıdalanýdyń qazirgi jaǵdaıyn zerdeleý, shóleıttený prosesterine yqpal etetin negizgi faktorlardy anyqtaý, sondaı-aq aýmaqtardy turaqty basqarý boıynsha ǵylymı-qoldanbaly usynystar ázirleý boldy.

Aýyl sharýashylyǵy men jaıylymdy paıdalaný úshin tabıǵı jáne antropogendik TAJ keshenderin qamtıtyn barlyǵy 96 negizgi baqylaý núktelerine sholý júrgizildi.

Dalalyq jumystardy júrgizý barysynda barlyq josparlanǵan núkteler qaraldy. Barlyq baqylaý núktelerinde topyraq keskinderi arqyly sıpattaý júrgizildi, topyraq úlgileri jınaqtaldy, ushqyshsyz apparatty qoldaný arqyly TAJ sıpattamasy jáne ósimdik jamylǵysynyń sıpattamasy jasaldy. Keıbir baqylaý núktelerinde tabıǵı jáne jasandy (karerler) taý jynystary zertteldi jáne sıpattaldy.

Jerdi qashyqtyqtan zondtaý derekterimen salystyrý úshin baqylaý núktelerinde jetekshi fızıkalyq-geografıalyq jáne geomorfologıalyq prosesterge dalalyq taldaý júrgizildi. Aldyn ala dalalyq derekter ishinara óńdeldi jáne odan ári ústel ústili zertteýleri úshin málimetter bazasy jasaldy.

Dalalyq zertteý kezeńinde topyraq úlgileri alynyp, baqylaý núktelerinen beıne- jáne fotomaterıaldar jasaldy.

 

Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń Baspasóz qyzmeti


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar