Endi Ulttyq qordan da, syrttan da kóp aqsha ala almaımyz - sarapshy

Kámshat Tileýhan 05 aqp. 2025 15:21 454

Dúnıejúzilik bank jarıalaǵan "Kazakhstan Economic Update" atty kezekti esebinde elimizde salyq reformalaryn júrgizý jaıyna basa nazar aýdarylyp, birqatar synı pikir bildiriledi. Dúnıejúzilik bank Qazaqstan ekonomıkasyna sholýynda "pesımısik" boljamǵa súıene otyryp, bıylǵy jylǵy, ekonomıkalyq ósim, negizinen munaı óndirisiniń ulǵaıýy esebinen 4,7%-dy quraıtynyn naqtylaıdy. Degenmen, JİÓ-niń mundaı naqty ósimi ótken jylmen salystyrǵanda azdap tómen (4,8%) ekenin kórsetip otyr, dep jazady Dalanews.kz.

"Jalpy, esep-qısap Qazaqstandaǵy makroekonomıkalyq ahýaldyń kóptegen aıqyn aspektilerin qamtıdy. Sonyń ishinen biz Úkimet usynǵan búdjettik-salyq júıesinde reformalar júrgizýdiń negizin qamtıtyn birneshe kesteni atap ótkimiz keledi. DB sońǵy onjyldyqta Qazaqstan salystyrmaly túrde salyq mólsherlemesi joǵary ekonomıkadan mólsherlemesi tómen salyqqa ıe ekonomıkaǵa kóshkenin, onyń turaqsyz saıasatpen jáne birkelki emes ekonomıkalyq ósimmen shıelenise túskenin jazady. Rasynda, salyq túsimderi 2008 jylǵa deıin turaqty túrde óskenimen, traektorıa 2009-2022 jyldar aralyǵynda kúrt ózgeredi, bul kóbinese turaqsyz salyq reformalary men sáıkes kelmeıtin ekonomıkalyq ósimge baılanysty. Ásirese, onyń saldary 2020 jyly aıqyn bilindi, bul kezde salyq túsimderi 2000-shy jyldardan bastap JİÓ-niń 14,1%-na deıin tómendedi, tipti tabysy joǵary elder COVID-19 kezinde ekonomıkalyq kúızeliske qaramastan budan da turaqty tabysqa ıe bolǵan edi. Mundaı sekiris kiris bazasyna nuqsan keltirdi. Bul salyqtyq jeńildikter men artyqshylyqtarǵa baılanysty JİÓ-degi QQS salymyna da, óte joǵary deńgeıdegi shekke de qatysty", dep jazady Tengenomika arnasynyń avtory Ǵalymjan Aıtqazın.

Ol aksızderge qatysty jaǵdaı da osyǵan uqsas ekenin aıtady.

"Ekinshi jaǵynan, ınfraqurylymdaǵy mundaı alshaqtyq "ortasha tabys tuzaǵynan" shyǵyp,  ósimdi yntalandyrý úshin qajetti memlekettik ınvestısıalardy ulǵaıtýdy talap etedi. 2015-2023 jyldary ınfraqurylymdardaǵy ortasha memlekettik ınvestısıalardyń úlesi 2007-2014 jyldardaǵy 5%-dan 3%-ǵa deıin tómendedi. Aýqymdy ekonomıkalyq derekter ınfraqurylymdyq ınvestısıalardyń óndiris shyǵyndaryn tómendetýge, ónimdilikti arttyrýǵa jáne ósimdi yntalandyrýǵa transformasıalyq áserin kórsetedi. Qazaqstannyń 2029 jylǵa deıingi ınfraqurylymyn damytýdyń Ulttyq jospary 80 mlrd dollar kóleminde memlekettik resýrstardy talap etetin energetıkalyq, kóliktik, sıfrlyq jáne sý ınfraqurylymyndaǵy jobalarǵa arnalǵan Jol kartasyna súıene otyryp, osy mısıanyń ózektiligin tanytady", - deıdi ol.

Osylaı degen ekonomıs memlekettiń taza qarjylyq aktıvter dınamıkasyn qamtyǵan kestedegi derekter bolashaqta ekonomıkanyń turaqtylyǵyna nuqsan keltirmesten Ulttyq qordan aqsha alý nemese memlekettik qaryzdy ulǵaıtý múmkin emestigin kórsetip otyrǵanyn nyǵyrlap jetkizedi. 


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar