Qazan aıynda Almatyda ınklúzıvti bilim berý boıynsha alǵashqy dúnıejúzilik kongres – WorldInclusion Congress 2025 (WIC 2025) ótedi. Bul aýqymdy halyqaralyq shara ınklúzıvti jáne arnaıy bilim berý salasynda tájirıbe almasýdyń jáne strategıalyq sheshimder qabyldaýdyń negizgi alańyna aınalmaq. Bul týraly Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaevtyń Almatyǵa jumys sapary barysynda belgili boldy,- dep habarlaıdy Dalanews.kz
Kongreske álemniń 50 elinen 400-den astam ókil – bilim mınıstrleri, ǵalymdar, sarapshylar men halyqaralyq uıymdardyń ókilderi qatysady dep kútilýde.
Nelikten Qazaqstan?
Kongresti ótkizý orny retinde Almatyny Inklúzıvti bilim berý jónindegi halyqaralyq odaq (IFIP) tańdady. IFIP-tiń 135 múshe memleketi arasynan Qazaqstandy tańdaý – elimizdiń ınklúzıvti jáne arnaıy bilim berýdi damytýdaǵy júıeli qadamdarynyń nátıjesi jáne qol jetkizgen progrestiń moıyndalýy.
Memlekettik deńgeıdegi júıeli sharalar qabyldanýda:
• 2023 jyldan bastap arnaıy bilim berý uıymdarynyń jelisi eki eseden astam ulǵaıdy – 213-ten 508-ge deıin;
• mektepterdiń 90%-ynda erekshe bilim berý qajettilikteri bar balalarǵa arnalǵan jaǵdaılar jasalǵan;
• balalardyń 85%-y arnaıy psıhologıalyq-pedagogıkalyq qoldaýmen qamtylǵan;
• mektepke deıingi jáne orta bilim berý júıesinde jańa laýazymdar engizildi – «pedagog-assıstent», «arnaıy pedagog», «jeke kómekshi»;
• psıhologıalyq-medısınalyq-pedagogıkalyq keńes berý, túzetý kabınetteri, ońaltý ortalyqtary men aýtızm spektrindegi balalardy qoldaý ortalyqtary úshin jeke tıptik shtattar bekitildi;
• tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý uıymdaryna múgedektigi bar azamattardy qabyldaý kvotasy 1%-dan 10%-ǵa deıin artty;
• erekshe bilim berý qajettilikteri bar balalardy keshendi qoldaý týraly zań jobasy ázirlenýde.
Jańa halyqaralyq alańy Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaevtyń aıtýynsha, Kongrestiń ótkizilýi júıeniń damýyna jańa serpin beredi.
«WorldInclusion Congress 2025 – ınklúzıvti bilim berý salasyndaǵy osyndaı joǵary deńgeıdegi alǵashqy halyqaralyq bastama. Kongrestiń Qazaqstanda ótkizilýi – ádil jáne ınklúzıvti qoǵam qurýǵa degen adaldyǵymyzdy, bilim berý reformalarynyń jetistigin jáne ınovasıalardyń engizilýin kórsetedi. Halyqaralyq korporatıvtik kóshbasshylardyń qatysýy strategıalyq múmkindikterge jol ashady, bizdiń tájirıbemizge nazar aýdaryp, jańa ınvestısıalar tartady», – dedi mınıstr.
Kongrestiń erekshelikteri
WIC 2025 pedagogıkalyq ınovasıalardy, zamanaýı tehnologıalardy jáne bıznesti biriktiredi. Baǵdarlamada plenarlyq otyrystar, paneldik pikirtalastar, sheberlik sabaqtar jáne álemdik sarapshylardyń motıvasıalyq sóz sóıleýleri bar. Erekshe nazar jasandy ıntellekt pen sıfrlyq sheshimderdi erekshe bilim berý qajettilikteri bar balalardy qoldaý úshin qoldanýǵa aýdarylady.
Almaty deklarasıasy
Kongrestiń basty qorytyndysy – Almaty deklarasıasy bolady. Onda ınklúzıvti bilim berýdi áleýmettik ádilettiliktiń, teń múmkindikterdiń jáne ornyqty damýdyń negizi retinde damytý jónindegi halyqaralyq mindettemeler bekitiledi.
