Óndiris ornynyń ashylýyna beıne baılanys rejıminde Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-Mınıstri Álıhan Smaıylov, MOL Group kompanıasynyń barlaý jáne óndirý jónindegi atqarýshy vıse-prezıdenti Jombor Marton, Sinopec International Petroleum Exploration & Production Corporation kompanıasynyń basqarma tóraǵasy Go Iýelán qatysty. Ken ornyn Batys Qazaqstan oblysynyń ákimi Narıman Tóreǵalıev, «QazMunaıGaz» UK» AQ-nyń basqarma tóraǵasy Maǵzum Myrzaǵalıev, MOL Group Reseı/Qazaqstan bas dırektory Evgenıı Lapshın jáne First International Oil Corporation Limited (Sinopec kompanıasynyń enshiles kásiporny) kompanıasynyń vıse-prezıdenti Chjao Venmın saltanatty túrde iske qosty.
– Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń jańa ken oryndaryn barlaý, olarǵa ınvestısıa tartý týraly tapsyrmasyn iske asyrý aıasynda júzege asyp jatqan bul jobanyń strategıalyq mańyzy zor. 530 mıllıon AQSH dollary kóleminde ınvestısıa tartylǵan Rojkov ken orny tabıǵı gaz kóleminiń qosymsha kózi bolady. Ken ornynda óndiriletin shıkizat «Jaıyqmunaıgaz» kompanıasynyń qýattylyǵynda óńdeletin bolady. Joba sheteldik seriktestermen birlese otyryp júzege asyrylady. Bul ozyq halyqaralyq tájirıbeni eskere otyryp qajetti jobalyq sheshimderdi daıyndaý men engizýde qoldanýǵa múmkindik berdi.
Budan basqa 12 halyqaralyq kompanıamen birlesip, perspektıvalyq, geologıalyq barlaý júrgizýge jáne qoldanystaǵy ken oryndaryn qosymsha barlaýǵa arnalǵan jobalar pysyqtalýda. Elimizde halyq sany men ónerkásiptiń ósýi gaz resýrstaryn óndirý jáne óńdeý qýatyn arttyrýdy talap etedi. Memleket basshysy 2030 jylǵa deıin taýarlyq gaz óndirisiniń kólemin 30 mlrd tekshe metrge deıin jetkizý jóninde maqsat qoıyp otyr. Osyǵan baılanysty Qashaǵan men Qarashyǵanaq ken oryndarynda jáne Jańaózen qalasynda jańa gaz óńdeıtin zaýyttar salynady, – dedi Qazaqstan Respýblıkasynyń Premer-Mınıstri Álıhan Smaıylov.
Saltanatty jıynda Sinopec International Petroleum Exploration & Production Corporation kompanıasynyń basqarma tóraǵasy Go Iýelán tikeleı translásıa arqyly aspan asty elinen sálem joldady. «Sinopec kompanıasynyń atynan Rojkov gaz ken ornynda resmı túrde komersıalyq óndirý jumysynyń bastalýymen shyn júrekten quttyqtaımyn. Qazaqstan Úkimetine jumys barysynda turaqty qoldaý kórsetip kelgeni úshin, sonymen birge operasıalyq kompanıanyń («Oral Oıl end Gaz» JSHS) basshylaryna atqarylǵan jumys úshin shynaıy rızashylyǵymdy bildiremin», – dedi qytaılyq kompanıasynyń basqarma tóraǵasy Go Iýelán.
Vengrıa astanasy – Býdapshetten beınebaılanys arqyly sóılegen MOL Group kompanıasynyń barlaý jáne óndirý jónindegi atqarýshy vıse-prezıdenti Jombor Marton birlesken jobanyń bolashaǵy zor ekenin aıtty. «Biz Qazaqstan men Majarstan úkimetiniń MOL kompanıasynyń qazaqstandyq munaı-gaz sektoryndaǵy qyzmetin ekonomıkalyq jobalar aıasynda eki el arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń ozyq úlgisi retinde moıyndaǵanyn joǵary baǵalaımyz. MOL jáne «Oral Oıl end Gaz» komandasyna, sondaı-aq seriktesterimizge, eki eldiń úkimetine birlesken jumys úshin alǵys bildiremin», – dep atap ótti Jombor Marton.
«QazMunaıGaz» UK AQ-nyń basqarma tóraǵasy Maǵzum Myrzaǵalıev bul joba Batys Qazaqstan oblysynyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna yqpal etedi dep esepteıdi.
«Oral Oıl end Gaz» JSHS-nyń jumystary men qyzmetterindegi jergilikti qamtý úlesi kem degende 74% quraıdy. Jobaǵa qurylys kezinde 450-den astam adam jumyldyrylyp, 80 turaqty jumys orny ashyldy. «Byltyr qazan aıynda energetıka salasyn damytý jónindegi keńeste Memleket basshysy taýar gazy óndirisiniń kólemin arttyrýdy tapsyrdy. Biz bıyl mamyr aıynda Ońtústik Aqsaı ken ornyn, jeltoqsan aıynyń basynda Shyǵys Óriktaý ken ornyn iske qostyq, al jyl sońynda Rojkov ken ornyn paıdalanýǵa berip otyrmyz», – dedi Maǵzum Myrzaǵalıev.
Ken ornynda jylyna shamamen 1 mlrd tekshe metr gaz, 500 myń tonnadan astam kondensat óndiriledi, al suıytylǵan kómirsýtekti gaz óndirisiniń deńgeıi 150 myń tonnaǵa jetedi. Ken ornynan alynǵan shıki gaz «Jaıyqmunaıgaz» JSHS gaz óńdeý kásipornyna beriledi, óńdelgen taýar gazy ishki naryqqa jetkiziledi. «QazMunaıGaz» UK AQ-nyń basqarma tóraǵasy Maǵzum Myrzaǵalıev bastapqyda bul jobany iske qosý ońaı bolmaǵanyn, jumys barysynda kedergilerdi birtindep eńsergenin jetkizdi. Basqarma tóraǵasy Mańǵystaý men Atyraý oblystaryndaǵy munaı-gaz ken oryndaryn damytý josparda bar ekenin jetkizdi.
– Bul jobanyń elimiz úshin, onyń ishinde bizdiń oblys úshin mańyzy óte zor. Batys Qazaqstan oblysynda kóktem men kúz aılarynda jáne qys kezinde suıyltylǵan gaz tapshylyǵy týyndaıdy. Basqa óńirlerdegi kásiporyndardan suıyltylǵan gaz ýaqtyly jetkizilmeı, aýtogaz quıatyn beketter qıyndyqqa dýshar bolyp jatady. Endi shıkizat tabý máselesi Rojkov ken orny esebinen sheshiledi. Zaýytta jergilikti turǵyndar jumysqa alynady. Oblystyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna oń áser etetin joba dep esepteımin, – dedi Batys Qazaqstan oblysynyń ákimi Narıman Tóreǵalıev.
Rojkov ken orny Báıterek aýdanynyń aýmaǵynda, Oral qalasynan soltústik-shyǵysqa qaraı 70 shaqyrymda Jaıyq ózeniniń oń jaǵalaýynda ornalasqan. Onyń mańynda Chebotarevo, Petrovo, Hamıno eldi mekenderi bar.
2024 jyly shamamen 318 mln tekshe metr shıki, 263 myń tonna kondensat jáne 44 myn tonna suıytylǵan kómirsýtek gazy (SKG) óndirý josparlanýda. «Rojkov gazkondensat ken orny 2008 jyly ashyldy. Shıkizat óndirý úshin toǵyz uńǵyma qazyldy. Qazirgi ýaqytta bir uńǵyma jumys istep tur. 2024 jyldyń 7-8 aıynda tórt uńǵymany iske qosamyz degen jospar bar. Ken ornynyń qorynda 12,5 mln. tonna kondensat, 26,9 mıllıard tekshe metr shıki gaz bar. Kásiporynǵa meılinshe jergilikti turǵyndardy jumysqa tartýdamyz», – dedi «Oral Oıl end Gaz» JSHS-nyń bas dırektory Danıar Orazbaev.
Nurtaı ALTAIULY
Dalanews.kz saıty
