«Boqtyq estigenimizge máz bolyp qaıttyq». Belgili kınosynshy «Taraz» fılmin synap tastady

Dalanews 18 qaz. 2016 10:11 978

Belgili kınosynshy Ásıa Baǵdaýlet «Taraz» fılmin syn tezine alypty. Bul týraly ol óziniń Feıbsýktegi paraqshasynda jazǵan eken. 

«Nege bizde kárisi de, jasy da “bári ózi” bolǵandy jaqsy kóredi? Senarı avtory da ózi, rejıseri de ózi, oǵan qosa basty roldi súıikti ózi oınaýy kerek. Sońynda kótere almaıtyn shoqpardy qosa kóterem dep, kótere alatyn shoqparyna da shamasy kelmeı qalady.

Nurtas Adambaıdyń “Tarazynda” da sony kórdik.
Iá, shyndyq qatal da qatygez. Biraq kınonyń boıaýy búgingi kúndiki emes. Toqsanynshy jyldary, sanasań, otyz jyl buryn túsirilýi kerek “týyndy” edi.

Nurtas “Kelınka” úshin urys estigende “Shlagbaýmdy” kórip, oılaǵan sıaqty. “Aa, senderge qarańǵy kıno kerek pa, má”. “Erkebulan kerek pa, má”. Qarańǵylyq bar, negatıv bar, pesımızm bar. Biraq rejıserlik kózqaras, pozısıa týraly aıtýǵa áli erte. Bul turǵyda Nurtastyń feısbýktaǵy posttary qyzyǵyraq. Al «Taraz», áli de erikkenniń ermegi. Qorqaqtardyń atysy, kezdeısoq bireýlerdiń bárin qyryp salýy… onymen eshkimdi tańqaldyra almaısyń.

Biraq moıyndaıyq, kıno ádemi bastalyp kele jatyp edi. Taksısti qospaǵanda, kóliktegi tórteý. Bári únsiz, siresken better. Árqaısysy óz oıymen.

Eki qyzdyń klýbqa kele jatqan tusynan bastap áserdiń bári buzyldy. Beıkúnálikti oınaımyn dep kózin qaıta qaıta baqyraıta bergen G. Jolanovanyń qylyǵynan jasandylyq bastaldy. Ary qaraı atys shabys. Ekranda kádimgideı drama bolyp jatsa, zal jyrq jyrq etip kúledi.
Óıtkeni munda boevıktiń shemasy bar da, qısyn joq. Mysaly, ashýly Qudaı sıaqty Álıdeı baıdyń balasy, ásirese, ony “nevanılnyı krasavchık” (E.Tursynovtyń sózi) Jandos Aıbasov oınasa, qalaǵan qyzyna qoly jetpeıdi degenge sený qıyn.

Nemese Aıdar (Nurtastyń ózi), atys bolyp jatqan kezde ólgen qyzdy aınalyp tolǵanyp otyrǵany nesi? Ózin qutqarý ınstınkti qaıda? Onyń qasynda Tólepbergen Baısaqalovtyń “aqyry” senimdi. Jany qyl ústinde turǵanda, Asandiki ne mahabbat? Nemese qalyńdyqtyń shkaf aǵalary sonsha jerden at arytyp kelip, Aıdardyń ólip jatqanyn bir kórip ketýge de jaramady ǵoı…
Shyny kerek, munda Erkebulan Daıyrovtan basqa kóz toqtatatyn eshteńe kórmedik. Erkebulan keshe ǵana jiptikteı bala edi, qazir bet júzinde bıografıa bar, ashynǵan adamdardy aınytpaı keıipteıtin bolypty.

Jaı otyrǵannyń ózinde kókjal sıaqty, al aıqasqanda jaraly kókjal sıaqty)). Nurtas “Tarazǵa” qazirgi qazaq kınosyndaǵy buqamoıyndar men betinen zári tógilgenderdiń bárin jınaǵan, biraq bári jabylyp bir Erkebulanǵa partner bola almady. Al tompıǵan baýyrsaq Nurtastyń ózi sol qatýly júzderdiń arasyna úılese almaı júr.

Sosyn bul kınoda saspens jetispedi. “Oıbaı, jaqyndap qaldy, qashyńdar, ketińder, áne, mine” dep oryndyqta otyra almaı ketý degen joq. Sodan da ma eken, “Tarazdan” keıin toımaı qalyp, Tım Bertonnyń “Mıss Perıgrınine” kirdik. Kádimgi ertegi sújet, biraq sonshalyqty alańdaısyń, eleńdeısiń. Áı, bul — qıal, fentezıdiń janynda “Taraz” degen tiri adamdar, ózimizdiń qazaqtar edi ǵoı. Joq. Sendirmeıdi. Zal, áıteýir, qazaqsha boqtyq estigenine máz bolyp qaıtqan sıaqty».

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar