قوعامدىق توپتار، ونىڭ ىشىندە زيالى قاۋىم وكىلدەرى دە بيلىككە تاۋەلدى ەكەنى انىق. ونى جاسىرۋدىڭ قاجەتى جوق. تەك بيلىكتىڭ مۇمكىندىگى كەز كەلگەن ۇراندى جەكەشەلەندىرىپ الۋعا جەتكىلىكتى. ءتىپتى، سوڭعى كەزدەگى ءۇشىنشى مودەرنيزاسيا دەگەن ماسەلە دە، 71 پايىزدىڭ اينالاسىنان تۋىنداعان. شىنىن ايتۋ كەرەك، بيلىكتىڭ ونىڭ ىشىندە پرەزيدەنتتىڭ ءبىر عانا وسال جەرى بار.
بۇگىنگى بيلىك، ونىڭ يەسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ ءسوزسىز، ءوزىنىڭ اتىن قازاق تاريحىندا التىن ارىپپەن جازعىسى كەلەتىنى جاسىرىن ەمەس. پرەزيدەنتتىڭ تاريحتاعى ورنىن بەلگىلەيتىن مۇحتار شاحانوۆ تا، ولجاس سۇلەيمەنوۆ تە ەمەس. ولار ءوز دارەجەسىندە بۇگىنگى 71 پايىز قازاققا داۋىسىنىڭ جەتكەنىنشە ىقپال ەتۋگە مۇمكىندىگى بار شىعار. دەگەنمەن، پرەزيدەنتتىڭ تاريحتاعى ورنىن ايقىندايتىن 25 جاسقا كەلمەگەن - تاۋەلسىزدىك ۇرپاعى. ونىڭ ءدۇيىم كوپشىلىگى، 80-90 پايىزى قازاق ءتىلدى - قازاق جاستارى. سوندىقتان دا «بولاشاققا باعدار»، «ۇلتتىق مادەنيەت»، «ساكرالدى جاعراپيا» دەگەن ماسەلەلەر وسى 71 پايىزدىڭ اينالاسىنان شىعىپ جاتقان اڭگىمەلەر.
پرەزيدەنتتىڭ تاريحتاعى ورنىن ايقىندايتىن 25 جاسقا كەلمەگەن -تاۋەلسىزدىك ۇرپاعى. ونىڭ ءدۇيىم كوپشىلىگى، 80-90 پايىزى قازاق ءتىلدى قازاق جاستارى.
وسى اۋديتوريانىڭ، ەرتەڭ سايلاۋشى بولاتىن جاستاردىڭ بويىندا بۇگىنگى اعا بۋىننىڭ بويىندا بار ۇرەي، قورقاقتىق پەن جالتاقتىق جوق. شىنىن ايتۋ كەرەك، سابەت زامانىندا تۋعان، وسكەن نەمەسە سونىڭ شەتىن كورگەن بۋىندى پرەزيدەنت جاقسى بىلەدى. تۇسىنەدى. بيلىك جاستاردىڭ ارمان مۇراتىن، ىشكى پسيحولوگياسىن ۇعا بەرمەيدى. بۇل - جاڭا ۇرپاق. پرەزيدەنتتىڭ ءوزى دە ايتىپ قالادى اراسىندا. «جاڭا ۇرپاق، ينتەرنەت زامانىنىڭ بالالارى» دەگەندى. ويتكەنى ونىڭ ساياسي يدەالدارى، ساياسي ميسسياسى ءالى ايقىندالىپ بولعان جوق. ءبىراق بۇل قازاق ءتىلدى ۇرپاق. بۇلاردىڭ شىدامسىزدىعى باسىم. كوپتەگەن جاعدايدا ناتيجەنى ءقازىر جانە دەرەۋ كورگىسى كەلەتىن ۇرپاق ەكەنىن ىشتەي بولسا دا ءينتۋيتيۆتى تۇسىنەدى. سوندىقتان دا، نۇرگەلدى، «كوپشىلىكتىڭ» دەگەن اڭگىمە وسىدان تۋىنداپ وتىر.
شىنداپ كەلەتىن بولسا، «بولاشاققا باعدار» دەگەن باعدارلامانىڭ استارى بار. بۇل كوپتەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ ىزدەۋ. ىزدەنۋ. ەكىنشىدەن، جەر داۋىنان كەيىن بيلىكتىڭ قازاق اۋديتورياسىمەن جۇمىس جاساۋعا باعىتتالعان ۇلكەن ساياسي ءجۇرىسى. جانە بۇل ساياسي ءجۇرىستىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى بار. ءبىرىنشىسى – ماقالادا ايتىلعان دۇنيەلەرگە قارسى شىقساڭ، وندا سەن قازاقتىڭ جاۋى بولىپ شىعا كەلەسىڭ. ال ەگەر، ۇلتتىڭ، قازاق ۇلتىنىڭ مۇددەسىنە ساي دۇنيەنى قولدايمىن دەسەڭ، وندا بيلىكپەن بەلگىلى ءبىر مامىلەگە كەلۋگە ءماجبۇر بولاسىڭ.
ساياسي ءجۇرىس وسى كەزگە دەيىنگى قالىپتاسقان بيلىكتى ۇزىلدى-كەسىلدى قابىلداماۋ دەگەن تۇسىنىكتى دە جويىپ جىبەرەدى.
مىسالى، لاتىن ءقارىپى بويىنشا نەمەسە تاريحقا كوزقاراس، بيلىككە كوزقاراس ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىس بولىپ جاتىر.
سوندىقتان ساياسي ۇدەرىس جاڭا ءبىر رەڭگە، بوياۋلارعا بويالا باستاعان سياقتى. وسىدان ءبىر جاڭا باعىت نەمەسە ساياسي كواليسيالار تۋىپ، شىعىپ قالار. ءبىراق ونىڭ كونفيگۋراسياسى وزگەرۋى ءتيىس.
ال جاڭاعى ورىس ءتىلدى اۋديتوريانىڭ جانتالاسىپ جاتقانى - تۇياق سەرپۋ ەكەنى ءسوزسىز. بيلىكتىڭ، پرەزيدەنتتىڭ ايتقانىنا ۇزىلدى-كەسىلدى قارسى شىعاتىن بولساڭ، سەن تەك قانا قازاق حالقىنىڭ ەمەس، پرەزدەنتتىڭ دە جەكەمەنشىك جاۋى بولىپ شىعۋىڭ مۇمكىن. ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ دە «پرەزيدەنتتىڭ ايتقانىنىڭ ءبارى دۇرىس، تەك لاتىن قارىپىنە كوشۋى دۇرىس ەمەس» دەگەنى سول. جاڭاعى ءورىستىلدى اۋديتوريانىڭ دا ءحالى وسى. پرەزيدەنتتىڭ ءبىر ءسوزىن ءىلىپ الۋى مۇمكىن. جالپى قارسىلىق كورسەتە المايدى. كونۋگە ءماجبۇر. ءبىراق وزدەرىنىڭ جانىنا باتىپ جۇرگەن نارسەلەردى اشىقتان-اشىق ايتىپ وتىر.
«بۇل ءوزى قالاي بولىپ كەتتى؟»، «ءبىر تولەرانتتى حالىق ەمەس پە ەدىك؟»، «كوپ ۇلتتى حالىق ەمەس پە ەدىك؟». «قايتادان قازاقتىڭ ەتنوگرفيالىق جاعىنا كەتىپ بارا جاتقانىمىز قالاي؟». «ورىس الەمىنەن ات قۇيرىعىن ءۇزۋ ەمەس پە؟»، «كيريليسادا ءبىزدىڭ جازۋ ەدى عوي» دەگەن كۇڭكىلدەر باستالدى. بۇل دا قارسىلىقتىڭ ءتۇرى.
تەك بۇل عانا ەمەس. بەلگىلى قازاقتىڭ ءۇلتشىل ازاماتتارىنا دا قارسى شابۋىلدار باستالىپ كەتتى. ەرلان قارينگە قارسى، راسۋل جۇمالىعا قاتىستى، جالپى تاريح، مادەنيەت ماسەلەسىنە قاتىستى، قازاقستان-رەسەي قارىم-قاتىناستارىنا قاتىستى ءتۇرلى پىكىرلەر ايتىلىپ جاتىر. ايتەۋىر وسى قازاق ۇلتشىلدارىنىڭ داۋرەنى ءجۇرىپ كەتپەسىن دەپ، گازەتتەرگە جامانداۋ، جوعارعى جاققا ءۇشبۋ حات جازۋ، الەۋمەتتىك جەلىلەردە سايقىمازاق ەتىپ كورسەتۋ سەكىلدى استىرتىن ارەكەتتەرىن باستاپ كەتتى. ول راس.
ايدوس سارىم،
ساياساتتانۋشى
Abai.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىنان ءۇزىندى
