تاياۋدا الماتى قالاسىنداعى № 4 بوبەكجاي-بالاباقشادا اۋقىمدى، ماعىنالى سەمينار بولىپ ءوتتى. سەمينارعا اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىلارى، اتا-انالار جانە ادىسكەرلەر قاتىستى.
سەميناردا بالاباقشا مەن اتا-انانىڭ اراسىنداعى ىنتىماقتاستىعىن نىعايتىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بالالاردىڭ بويىنا ءسىڭىرىپ، پاتريوت بولۋعا، ۇلتجاندى ەتىپ تاربيەلەۋ ماسەلەسى تالقىلاندى.
بالاباقشاداعى ۇلتتىق تاربيەنىڭ وزەكتىلىگى – تاربيەلەنۋشى سابيلەردى رۋحاني ىزگى قاسيەتتەرگە باۋلىپ، تاربيەنىڭ كوزدەرى انا ءتىلى مەن ادەبيەتىن، تاريحى مەن ونەرىن قاستەرلەۋگە حالىقتىڭ سالت-داستۇرلەرىن ايالاي بىلۋگە ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى دارىپتەۋگە باۋلۋدىڭ ماڭىزى زور.
سابيلەردىڭ جاس ەرەكشەلىگىن ەسكەرە وتىرىپ ەلىن جەرىن قورعاۋدا اتادان بالاعا ميراس بولىپ قالعان تاريحىن ءسالت-داستۇرىن، انا ءتىلىن قاستەرلەۋ، ۇلكەنگە – قۇرمەت كىشىگە ىزەت كورسەتۋىن مۇرا ەتىپ، تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ پاراساتتى ادامگەرشىلىگى بيىك ءبىلىمدى ازاماتتارىن تاربيەلەۋدە ادامي قاسيەتتەردى قامتىپ ءبىلىمدى ۇلتتىق قاسيەتتى تۇسىنەتىن تۇلعا تاربيەلەۋدىڭ ماڭىزى زور. «قايىرىمدىلىقتى – حالىقتان، پايىمدىلىقتى – قاريادان ۇيرەن» دەگەن ۇلتىمىزدىڭ تال بەسىكتەن جەر بەسىككە دەيىنگى ەكى ارالىقتاعى ءومىرىنىڭ ءمانى بولارلىق ادامي قاسيەتتەرمەن ادەت عۇرىپتى ىس-ارەكەتتەرىندە ۇيىمداستىرۋدا ۇيرەنىپ، الداعى ومىرلەرىندە ارقاۋ بولاتىنىن ۇعىندىرۋ. بۇگىنگى عالامدانۋ پروسەسىندە ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋ مەن ءوزىنىڭ بەت-بەينەسىن، ىزگى داستۇرلەرىن ساقتاۋ جولىنداعى كۇرەس ۇلتتىق سانانى ساقتاۋ كۇرەسى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋدى ماقسات تۇتقان.
«تاربيە – تال بەسىكتەن» دەمەكشى، بالاباقشاداعى ۇلتتىق تاربيەنىڭ ماڭىزى مەن الاتىن ورنى ەرەكشە. ەلىمىزدىڭ تۇعىرىن ماڭگى بيىككە جەلبىرەتەتىن، ۇلتتىق ساناسى مەن سەزىمى قالىپتاسقان، ۇلتتىق رۋحى بيىك، ۇلتتىق قۇندىلىعىن، اتا ءداستۇردى، ادەپ پەن عۇرىپتى، وركەنيەتىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى مۇرا ەتىپ جالعايتىن جەكە تۇلعانەى تاربيەلەۋدىڭ باستى نەگىزى – بالعىنداردىڭ مەكەنى بالباقشادان باستاۋ الادى. بالانىڭ ءتالىمى مەن تاربيەسى جان-جاقتى قامتىلعان، جۇيەلى تۇردە بولعاندا عانا جان - جاقتى دامىعان، باسەكەگە قابىلەتتى تۇلعا قالىپتاسادى. دەمەك، بالانىڭ تاربيەسىندە وتباسى تاربيەسىنىڭ، ونىڭ ىشىندە، اتا-اجەنىڭ، اكە مەن انانىڭ تاربيەسىنىڭ ماڭىزى زور.
اتا مەن اجەنىڭ تاربيەسى – قازاقى تاربيەنىڭ باستاۋى، اتا ءسوزى – اقىل كوزى رەتىندە مول اسىل قازىنا، اتا ءسوزىنىڭ تالىمدىك ءمانى كونە زاماننان باستالسا، ونىڭ قۇدىرەتىن ءسوز ارقىلى ۇرپاقتان-ۇرپاققا دامىتۋشى قارت ۇستاز.
اجە – اقىلدىڭ كەنى، دانانىڭ كوزى، اجەنىڭ ونەگەسى، ءتالىمى مەن تاربيەسى – وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتى دارىپتەيتىن، ماقتان تۇتاتىن، قادىرلەيتىن ءبىلىمدى ازاماتتتاردى تاربيەلەيدى.
اكە – وتباسىنىڭ تىرەگى. اكە تاربيەسى – تاعىلىم مەكتەبى، عاسىرلىق ازىق. ونىڭ مىنەز-قۇلقى، وزگەلەرمەن قارىم-قاتىناسى، ونەرى مەن ءبىلىمى – بالانىڭ كوز الدىنداعى ۇلگى-ونەگە الاتىن، وعان قاراپ وسەتىن نىساناسى. ءداستۇرلى قازاق قوعامىندا تاربيە العان بالانىڭ اكەگە دەگەن قۇرمەتى ەرەكشە بولاتىن. اكەنىڭ ايالى الاقانى بالانىڭ تاربيەسىندە ەڭ ماڭىزدى فاكتور مەن قۇرامداس بولىگى. انا تاربيەسى – وتباسىلىق ءومىردىڭ، تاربيەنىڭ نەگىزى. «انانىڭ تاربيەسىن مىڭ ۇستاز بەرە المايدى، بولسا – داعى بىلگىر ءبىر ۇستاز» دەگەندەي، بالانىڭ بويىنداعى ىزگىلىك پەن سىپايىلىلىق، ادامي قۇندىلىقتار، ىزەتتىلىك، كىشىپەيىلدىلىك، بيازىلىق سىندى قاسيەتتەردىڭ ءبارى انانىڭ تاربيەسى مەن اق سۇتىمەن داريدى. سوندىقتان دا انانىڭ تاربيەسى – ۇلتتىق بولمىستىڭ نەگىزگى كىلتى بولىپ تابىلادى.
بالاباقشالاردا «اكەلەر، انالار جانە اجەلەر» مەكتەپتەرىن اشۋ مەن ولارمەن جۇمىس جۇرگىزۋدىڭ ماڭىزدىلىعى دا وسىندا. بالاباقشا مەن اتا-انانىڭ، ياعني وتباسى تاربيەسى بالاباقشا جۇمىسىمەن ساباقتاسىپ، ۇشتاستىپ جاتقاندا عانا ىرگەتاسى مىقتى ەلگە اينالۋىمىز ايدان انىق.
اكەنىڭ تاربيەسى مەن اجەنىڭ ءتالىمى، انانىڭ ونەگەسى – سان عاسىرلىق تاربيەنىڭ نەگىزگى كوزى، قاينار بۇلاعى. ۇلتتىق قۇندىلىقتى، ۇلتتىق تاربيە، ۇلتتىق سانانى قالىپتاستىرۋ، ونى بالالارىمىزدىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ، مەڭگەرتۋ – ەلىمىزدىڭ جارقىن بولاشاعىنىڭ كورىنىسى، بەرەكەلى بۇگىنىمىزدىڭ نىشانى، كەمەلدەنگەن كەلەشەكتىڭ بولمىسى.
ەندەشە، ۇلتتىق قۇندىلىعىمىز بەن سالت – سانانى بىرلەسە وتىرىپ بىرگە قالىپتاستىرايىق! ەگەمەندىگىمىز بەن ەلدىگىمىزدىڭ تۇعىرىن كوتەرەتىن ۇلتتىق رۋحى بيىك، ادامي قاسيەتتەرى مەن پاراساتتى ءبىلىمدى ازاماتتاردى تاربيەلەۋگە بىرگە ات سالىسايىق!
