Apat aıtyp kelmeıdi. Áýeapatynyń anyq-qanyǵyna jetý úshin biraz ýaqyt qajet. Sondyqtan bul iske qatysty oı bólispeı turyp, áliptiń artyn baqqan abzal.
Degenmen áleýmettik jeliniń zor múmkindigin paıdalanǵan keıbir jandar bul máselege qatysty óz pikirlerin bildirip úlgerdi. Solardyń arasynda qazaq áıelderi arasynan tuńǵysh ret alyp áýe laınerdi tizgindegen Toty Ámirova Feısbýktaǵy jazbasy qolymyzǵa qalam alýǵa sebepshi boldy. Araman qýǵan jap-jas kýrsanttyń mezgilsiz mert bolýy bárimizdiń et-júregimiz ezip jibergeni túsinikti.
Toty Ámirova Feısbýktaǵy jazbasynda óziniń Brıtanıada oqyǵan kezindegi is-tájirıbesimen (kókeıdegi oıyn buryn nege aıtpaǵan) bólise kele, ol mundaı oqý oryndary qala men iri eldimekenderden qashyq ornalasýy kerek ekenin aıtypty. Iá, munaıda mańyzdy oqý oryndarynyń qala syrtynan qashyqta ornalasýy kerek ekenin bes jasar bala da biledi.
Akademıanyń irgetasy qalanǵan kezde bul jer Almatynyń adam aıaǵy attap baspaıtyn "bir sheti" bolǵany belgili. Keıinen jurt jappaı Almatyǵa kóshkende akademıa turamaq, Almaty halyqaralyq áýejaıynyń ózi qalyń eldimekenniń ortasynda qalyp qoıdy emes pe? Sondyqtan ekeniń biri biletin bul máseleni Toty hanymnyń dabyra qylyp kórsetýinde ne syr bar?
Óz jazbasynda azamattyq avıasıa salasynyń mamany "Áýe kóligin úırenýdi bastaǵan jas pılottar Almaty sıaqty taýly, aýa aǵyny qatty emes jazyq aýmaqta úırenýi mańyzdy. Sondaı-aq, akademıa basshysy mindetti túrde ushqysh bolýy kerek", – dep kópshilikke oı tastapty.
Iá, kýrsanttardyń áýe kóligin tizgindep úırenetin oqý-jattyǵý alańynyń jazyq jerde ornalasýy qajet ekenin kez kelgen qarapaıym adam da túsinedi. Biraq dál qazir akademıa men onyń oqý-jattyǵý alańyn ornynan túp kóterip, basqa jaqqa kóshiretindeı múmkindik bar ma? Árıne, joq.
Bul – bir akademıanyń sheship tastaıtyn máselesi emes. Memlekettik turǵydan rettelýi tıis máseleni dál aýyr qaza ústinde qozǵaýdyń ne qajeti bar?
Eger elimizdiń azamattyq avıasıa salasyna jany aýyrsa, Toty hanym bul máseleni buǵan deıin nege qozǵamady? Álde osyndaı oqys jaǵdaıdy kútip júrdi me eken? Kim bilsin?
Endi "Azamattyq avıasıa akademıasyn ushqysh maman basqarýy kerek" degeni "jaý jaǵadan alǵanda, bóri etekten tartypty" degendeı akademıa rektory Muhtar Baıjumanovqa syn sadaǵyn baǵyttaýy tipti orynsyz.
Iá, qazirgi rektor ushqysh emes. Biraq Muhtar Qazbekuly QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginde bilim salasyn baqylaý jáne kásiptik-tehnıkalyq bilim berý isin damytý isimen aınalysqan elimizdegi sanaýly mamandardyń biri ekenin Toty hanym bilmeýi múmkin emes.
Muhtar Baıjumanov akademıaǵa rektor bolyp taǵaıyndalǵaly beri oqý orynnyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasy nyǵaıyp, túlekteriniń biliktiligin shyńdaý úshin onshaqty jeńil ushaq pen zamnaýyı Airbus jáne Boeing ushaqtarynyń trenajerlerin satyp alǵanyn bilemiz.
Budan basqa elimizdegi aýzyn aıǵa bilegen áýe kompanıalary esiginen syǵalatpaıtyn akademıa túlekterin Fnılandıa, Ispanıa, Lıtvada biligin shyńdaýǵa múmkindik týǵyzdy. Sondyqtan elimizdegi azamattyq avıasıa salasy boıynsha maman daıarlaıtyn memlekettik oqý orynǵa orynsyz kiná taǵýǵa bolmaıdy.
Búginde bizdiń ushqyshtar azamattyq avıasıa salasyna maman daıarlaý isine atsalysýdan góri sheteldik áýe kompanıalaryna jumysqa turyp, kúrep aqsha tapqandy jón sanaıdy. Eger olar elimizdiń azamattyq avıasıa salasyna shynmen jany ashysa akademıamen baılanys ornatyp, ózderiniń is-tájirıbesimen bólisýge nege umtylmaıdy? Buǵan sheteldiń áýe kompanıalaryna jaldanyp jumys isteýdi qosh kóretin ushqyshtarymyz jaýap berer dep úmittenemiz.
Aqtóbedegi áýe ýchılıshesinde bilim alyp, Brıtanıada oqýyn jalǵastyryp bilikti ushqysh atanǵan Toty hanym da Azamattyq avıasıa akademıasy táýelsizdik jyldary qandaı qıyn jaǵdaıdy bastan keshkenin bilmegen soń, oılanbaı oıyndaǵysyn aqtara salǵanyn baıqadyq. Eger akademıanyń meterıaldyq-tehnıkalyq bazasyn nyǵaıtý baǵytyndaǵy sońǵy jyldary atqarylǵan jumystar bilse, bulaı dep asyǵys baılam jasamas edi.
Iá, bizde azamattyq avıasıa salasynda kúrmeýi sheshilmegen máseleleri kóp. Solardyń ishinde eń ózektisi – maman daıarlaý. Sondyqtan elimizdegi azamattyq avıasıa salasynda eńbek etip júrgen azamattar kúsh biriktirip, oqý orynnyń damýyna, akademıa men elimizdegi áýe kompanıalarynyń arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtýǵa kúsh salýy kerek.
Akademıa aýyr qaıǵyny bastan keship otyrǵan sátinde oqý orynǵa syn sadaǵyn baǵyttaýdyń jóni joq dep esepteımiz.
Nurlan JUMAHAN
https://dalanews.kz/9428
