Reseı ekonomıkasy ózge túgil, ózin qorǵaı almaıtyn hálge jetti – Qyrǵyz sarapshysy

Dalanews 15 naý. 2022 03:33 675

Qyrǵyz sarapshysy, qoǵamdyq belsendi, tanymal «Kloop» medıa jáne bilim berý bastamasynyń teń avtory Bektur Eskender Reseı men Ýkraına soǵysyna qatysty inbusiness.kz portalynyń jýrnalısi Janat Ardaqqa suhbat berip orystardyń aýyr ekonomıkalyq jaǵdaıǵa tap bolǵanyn alǵa tartty.  

– Reseı áskeri Ýkraınaǵa basa-kóktep kirerden 1 kún buryn, 22 aqpanda Sadyr Japarov Feısbýktegi paraqshasynda eleń etkizgen post jarıalady. Onda ol bir jaǵynan, taraptardy bitimge kelýge, jaǵdaıdy tek beıbit, dıplomatıalyq jolmen sheshýge shaqyrdy.

Ekinshi jaǵynan, Donbasstyń jurtshylyǵyn qorǵaý úshin áskerı operasıa júrgizýdi aqtaǵandaı pikir bildirdi ("Vozmojno, eto byla vynýjdennaıa mera dlá zashıty mırnogo naselenıa terrıtorıı Donbassa, gde projıvaet bolshoe kolıchestvo rossııskıh grajdan").

Meniń oıymsha, sol kezde ol búkil Ýkraınany tez jaýlap alýǵa Reseıdiń kúsh-qýaty artyǵymen jetedi, sondyqtan bul jaǵdaı tez tynyshtalady dep eseptese kerek. Demek Máskeýdiń qyryna ilikpeý úshin ony jaqtap ta sóılep qoıǵan jón degen baılamǵa kelgenge uqsaıdy.

Biraq Kremldiń kózdegeni bolmady. Ýkraına halqy eki aptadan artyq ýaqyttan beri dushpanǵa qarsy janqıarlyqpen shaıqasýda. Reseıdiń adam jáne áskerı tehnıka shyǵyny endi alapat. Kremldiń bedeli túse bastady, RF ekonomıkasy ózgege kómektespek túgil, ózin qorǵaı almaıtyn hálge jetti.


Búkil álem Reseıden teris aınalýda. Osyǵan oraı bizdiń basshylardyń da basy qatty. Bul jaǵdaıda ne isteý kerek? Bálkim, Reseıdi tastap ketken jón bolar? Máskeýmen dostyqtan bas tartýǵa týra kelýi múmkin.

Endigi másele – tym kesh bolyp qalmaýy úshin ony qaı kezde jasaǵan jón? Qazir búkil Ortalyq Azıa elderi úshin eń mańyzdysy – Qazaq eliniń ári qaraı ózin qalaı ustaıtyny. Aımaqtaǵy barlyq respýblıkalar arasynda eń qaýipti jaǵdaıda qalǵany – Qazaqstan.

Sebebi ol – Ortalyq Azıadaǵy Reseımen shektesetin jalǵyz memleket. Onyń Reseımen qurlyqtaǵy shekarasy – álemdegi eń uzaq shekara. Bul rette onyń soltústiginde separatıstik kóńil-kúıler baıqalady.


Mundaı qaýip ásirese, 90-shy jyldary óte zor bolatyn. Ony azaıtý úshin Qazaqstan basshylyǵy el astanasyn ońtústiginen soltústigine qaraı kóshirdi. Nátıjesinde, eldiń ortalyǵy men soltústik oblystaryndaǵy reseıshil kúshter aıtarlyqtaı azaıdy. Áıtkenmen qaýip saqtalýda.

Ol qaýipti seıiltý úshin memleket el birligin kúsheıtýge jáne soltústik óńirlerge qazaǵy qalyń ońtústiktegi halyqty kóshirýge kúsh salyp jatqany málim.

Buǵan qosa alyp muhıttar men teńizderge shyǵa almaıtyn Qazaqstan ekonomıkalyq turǵydan Reseıge táýeldi. Osy jáne basqa da faktorlar Qazaqstandy Máskeýmen shekisýden aıaq tartýǵa ıtermeleıdi.

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar