San ǵasyrlyq tarıhy bar qazaq halqynyń jeri ulan ǵaıyr, keń-baıtaq qoı,shirkin! Darhan dalamyzdyń betke ustar ólkeleri de jeterlik. Solardyń ishinde ásem qala Almatynyń alatyn orny erekshe. Almaty qalasynyń túp negizi b.z.b. qola dáýiriniń X-IX ǵasyrynan bastaý alady. Óziniń damý jolynda shaharymyz quldyraý zamandaryn da, gúldený zamandaryn da bastan keshirgenine tarıh kýá. Almaty qalasynda júrgizilgen arheologıalyq qazbalar nátıjesinde tabylǵan tarıhı jádigerler qalanyń kóptegen taıpalardyń mekeni, saýda men ónerdiń, aýylsharýashylyǵynyń ortalyǵy bolǵandyǵyn kórsetedi.Osynaý kıeli jerimizdiń basty qundylyǵy – qazirgi táýelsiz Qazaqstanymyzdyń qalyptasýyna negiz bolǵan babalarymyzdyń talaı kúresi ótken jer ekendigi.
Qalanyń jańa tarıhy 1954 jyly Vernyı degen ataýmen bastalǵan bolatyn. 1921 jyldyń 5 aqpanynda qalanyń ataýyn Alma-Ata dep ózgertýge sheshim qabyldanyp,1927 jyldyń 2 naýryzynda IV Búkil Qazaqstandyq keńester seziniń maquldaýymen Qazaqstan astanasy Qyzylordadan Alma-Ataǵa kóshirildi. 1993 jylǵy sheshim boıynsha Alma-Ata ataýy qazirgideı Almaty dep ózgertilip, óziniń «el astanasy» mártebesin 1997 jylǵa deıin atqardy.1998 jyldyń 1 shildesinde Almaty qalasynań mártebesi týraly qabyldanǵan zań boıynsha bul qala tarıhı, mádenı, ǵylymı, qarjylyq jáne óndiristik ortalyq boldy. Qazirde óziniń damý jolynda birshama oqıǵalardy bastan ótkerip, irgesi buzylmaǵan,1000 jyldyq tarıhy bar Almaty qalasy elimizdiń eń iri megapolısine aınalyp otyr.
Almaty qalasy Qazaqstanymyzdyń ǵylymı, tarıhı sonymen qatar, iri bilim berý ortalyqtary ornalasqan jastar qalasy.Búgingi tańda joǵarǵy oqý oryndarynyń basty maqsaty - bilimdi ári bilikti maman daıyndaýmen qatar, el tarıhyn qasterleı biletin, Otan aldyndaǵy boryshyn óteýde, elimizdiń qaryshtap damýy jolynda aıanbaı eńbek etýge qabiletti naǵyz qazaq jastaryn tárbıelep shyǵarý. Osy maqsatqa jetý jolynda eńbek etip kele jatqan elimizdegi aldyńǵy qatarly bilim ordalarynyń biri Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıtetiniń bıologıa jáne bıotehnologıa fakúltetiniń bıofızıka jáne bıomedısına kafedrasynyń oqytýshy edvaızerleriniń uıymdastyrýymen, Almaty qalasyna 1000 jyl tolýyna oraı «Almaty qalasyna 1000 jyl» atty is-shara ótkizildi. Elbasymyz N.Á.Nazarbaevtyń "Bul qasıetti jerde talaı tarıhı oqıǵalar ótti. Bul jerden Uly Jibek joly ótti, bul alǵashqy saýda-sattyq alańy jáne alyp Eýrazıanyń Shyǵysy men Batysyn, Soltústigi men Ońtústigin biriktiretin jalpy adamzattyq magıstral. 550 jyl buryn Jetisý jeri Qazaq handyǵynyń altyn besigine aınaldy. Munda Orta Azıanyń biregeı qalalaný mádenıetiniń negizgi oshaqtarynyń biri paıda boldy", -degen sózderin negizge ala otyryp, atalmysh is-shara jastarymyzǵa qalamyzdyń tarıhyn, qazirgi damyǵan Almatynyń, jalpy Táýelsiz Qazaqstannyń babalarymyzdyń eren eńbegi men qajyr-qaıratynyń arqasynda qalyptasqandyǵyn túsindirý, el tarıhyn ulyqtaý maqsatynda ótkizildi. İs-shara barysynda qatysýshylar qala tarıhymen tanystyryldy. «Almaty qalasyna 1000 jyl» taqyryby aıasynda stýdentter óz oılaryn ortaǵa salyp, qyzyqty aqparattarmen bólisti. Kafedramyzdyń aǵa býyn oqytýshylary ózderiniń alǵash Almatyǵa kelgen kezdegi eski jyldar estelikterimen bólisip, bolashaq jastarymyzǵa aqyl-keńesterin aıta otyryp, ólkemizdiń odan ári damýy úshin bilikti maman, bilimdi urpaq bolý kerektigin nasıhattady.Sonymen birge qazirgi kezdegi Almaty qalasynyń ózekti ekologıalyq máseleleri de nazardan tys qalmaı, qala taza bolý úshin qaladaǵy ár adamnyń aldymen oıy, jany, táni taza bolý kerek degen bıoenergetıkalyq zańdylyqta stýdentterge naqty mysaldarmen túsindirildi.
Kez-kelgen nárseniń túp tamyry álsiz bolsa, onyń ári qaraı durys damymaıtyny sekildi, el tarıhyn, ótkenin bilmegen eldiń de alǵa qaraı jyljýy múmkin emes. Sondyqtan, stýdentterdiń patrıottyq sezimin oıatýda, bolashaq jastarymyzdy tarıh taǵylymdarymen tanystyrýda osyndaı tanymdyq is-sharalardyń jıi ókizilýi tıimdi joldardyń biri bolmaq.
bıologıa jáne bıotehnologıa fakúlteti
bıofızıka jáne bıomedısına
kafedrasynyń oqytýshylary:
b.ǵ.d., profesor – Mýrzahmetova M.K.,
edvaızer, PhD – Jamanbaeva G.T.,
PhD., aǵa oqytýshy – Ydyrys Á.
