Aıtýly sharany «Ulttyq memlekettik ǵylymı-tehnıkalyq saraptama ortalyǵy» AQ Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń qoldaýymen uıymdastyrdy.
Forýmnyń basty maqsaty – ǵylym men bıznes arasyn jandandyrý, ǵalymdardyń ǵylymı-tehnıkalyq qyzmetin keńeıtip, yntalandyrý, ǵylymı-zertteýler men reıtıńi joǵary sheteldiń ǵylymı jýrnaldaryna jarıalanatyn ǵylymı maqalalardyń sapasyn arttyrý boldy.
Forým jumysyna Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrligi men Ǵylym komıtetiniń basshylary, Springer Nature, Clarivate Analytics, «Iandeks», «RosAtom», Eýrazıa patenttik uıymynyń ókilderi jáne Qazaqstannyń ǵylym-bilim mekemeleri qatysty.
Forýmǵa qatysýshylar aldynda QR BǴM Ǵylym komıtetiniń tóraǵasy Bolatbek Ábdrasilov sóz sóılep, Qazaqstannyń ınovasıalyq múmkindikteri týraly aıtty.
– Básekege qabilettilik reıtıńinde DEF sraptamasy boıynsha Qazaqstan 53 orynda, TMD elderi arasynda Qazaqstannyń aldynda Ázirbaıjan (37 oryn) men Reseı (43 oryn) tur. Básekege qabilettiliktiń 5 faktory boıynsha bizde nátıje jaqsarǵan. Eń kóp damý ınovasıa faktory boıynsha (59) baıqalǵan, – dedi komıtet tóraǵasy.
Óz kezeginde B.Ábdrasilov forým sarapshylarynyń nazaryn qazaqstandyq bızneske Qazaqstanda ınovasıaǵa ınvestısıa salý qyzyqpaıtynyn aýdaryp, «tapsyrys berýshiniń daǵdarysy» degen máselege aýdardy. Bul degenińiz, bıznes ǵylym aldyna aýqymdy másele qoıa almaıdy.
Qazaqstandyq qaıta qalypqa keletin energıa kózderi týraly «Memlekettik ǵylymı-tehnıkalyq saraptama ulttyq ortalyǵy» AQ prezıdenti Ádil Ybyraev aıtty.
– Qaıta qalypqa keletin energıa kózderiniń Qazaqstanda múmkindigi aıtarlyqtaı mol, alaıda jetkilikti paıdalanylyp jatqan joq. Búgingi tańda Qazaqstanda balamaly energıa óndirý jalpy kólemnen bar bolǵany 0,4% quraıdy. Biraq Qazaqstan Orta Azıa memlekteteri ishinde alǵash bolyp qaıta qalypqa keletin energıa kózderine oryn bóletin tómen kómirsýly ekonomıkaǵa kóshý strategıasyn qurdy, – dedi.
Aldyn ala berilgen baǵa boıynsha, respýblıkadaǵy dástúrli emes qaıta qalypqa keletin energıa kózderi elektr energıasy óndirisinde tehnıkalyq turǵyda paıdalanýǵa bolady.Bul memleketimizde elektr qýatyn tutynýddy arttyrady jáne jylyna 337 mlrd. kVt.s quraıdy, onyń ishinde:
- Jel energıasy – jylyna 322 mlrd. kVt.s
- Kún energıasy – jylyna 4 mlrd. kVt.s
- Shaǵyn GES – 11 mlrd.jylyna kVt.s
Budan bólek forým alańynda otandyq jetekshi jáne sheteldik mamandar baıandama jasap, kelesi taqyryptar boıynsha paneldi jaryssóz ótkizdi:
«Ǵylym men Bıznes Yntymaqtastyǵy» alańynda «Úshinshi jańǵyrý jáne QR Ulttyq tehnologıalyq bastamalary aıasynda aqparattyq júıelerdiń qorǵaý, basqarý jáne saraptaý»,
- «Bolashaqtyń energıasyn damytý boıynsha boljaýda zamanaýı zertteý»
- «Halyqaralyq patentteý jahandyq AT-naryǵynda jetistikke jetýdiń mańyzdy faktory» jáne t.b.
Forým jumysy aıasynda Springer Nature jáne Clarivate Analytics kompanıasynyń ókilderi izdenýshi ǵalymdar úshin ǵylymı jýrnaldardy tańdaý, avtorlyq ınstrýksıasy, sapaly ǵylymı maqala daıyndaýdyń joldary, qurylymdyq ǵylymı maqalalarmen jumys isteýdiń tártibi, zertteý jumysynyń qorytyndysyn qorytý, ǵylymı jýrnaldarmen hat almasý syndy mańyzdy baǵyttar boıynsha semınar-trenıngter ótti.
Ǵalymdardyń ǵylymı-tehnıkalyq qyzmetin yntalandyrý, maqsatynda elimizdegi «jasyl» energetıka salasyn zerttep, damýyna úles qosyp júrgen ǵalymdar marapattaldy. Marapattaýda ǵalymdardyń «jasyl» energetıka salasy boıynsha joǵary siltemege ıe bolǵan ǵylymı maqalalary nazarǵa alyndy.
Zaıadan Bolathan, bıologıa ǵylymdarynyń doktory, ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ profesory
Shyntemirov Almas, tehnıka ǵylymdarynyń kandıdaty, PhD (Lıverpýl ýnıversıteti), Nazarbaev Ýnıversıtetiniń Robot tehnıkasy zerthanasynyń jetekshisi
Ten Vıktor, «Nazarbaev Ýnıversıtetiniń» oqytýshysy
Ibraev Nıazbek, fızıka-matematıka ǵylymdarynyń doktory, E.Bóketov atyndaǵy QarMÝ-diń profesory
Bojko Larısa, Rýdnyı ındýstrıaldy ýnıversıtetiniń oqý isi jáne ǵylymı jumystar jónindegi prorektory
Habdýllın Áset, Rýdnyı ındýstrıaldy ýnıversıteti energetıka jáne aqparattyq júıeler fakúltetiniń dekany
Habdýllına Záýresh, Rýdnyı ındýstrıaldy ýnıversıteti elektreneregıasy jáne jylý energetıkasy kafedrasynyń jetekshisi.
Toqmoldın Nurlan, fızıka-tehnıka ınstıtýty
«UMǴTSO» AQ Qoǵammen baılanys bólimi