"Artýr, mıtıńke shyqqan azamattardy jamandaýyńdy toqtat! Olar – Qazaqstan azamattary. Olar eshqandaı buzaqylyq jasaǵan joq. Mıtıń úshin aqsha tólep jatyr deıdi, taǵysyn taǵy. Bálkim, bireý bizdiń búgingi prosesimizdi buzǵysy keletin shyǵar. Ultaralyq arazdyq, aqsha úshin, bireýdiń múddesi deıdi, bılikti jaýlap alǵysy keldi deıdi. Ondaıǵa jol bermeý kerek", - degen bolatyn M. Taıjan.
M. Taıjan bul eskertpesin komısıa jumysyna qatysyp otyrǵan depýtat-jýrnalıstke tikeleı baǵyttaǵan bolatyn .
Sol otyrystan eki kún ótkende Artýr Platonov M. Taıjan myrzaǵa jaýap qatyp otyr. Dúısenbi kúni birqatar aqparat quraldary onyń tómendegideı jaýabyn taratty.
«Taıjan myrza ashyq jáne sezimge berilgish adam retinde ǵana emes, bilimdi, oqyǵan azamat retinde de ózin kórsetip júr. Sondyqtan, onyń ózine nemese ózi unaǵysy keletin (túrli jaǵdaılarǵa baılanysty) adamdarǵa shyndyqtyń unamaýy múmkin ekenin bilmeýi múmkin emes. Jaqsy biledi! Men ony birqatar myrzalar (Perkıns, Klark, Sharp, t.b.) jáne el bilýi tıis, álemde keı kezderi bolyp turatyn jaǵdaılar týraly birqatar materıaldardan da habarsyz dep oılamaımyn. Nege mundaı oqıǵalar únemi memlekettiń qulaýymen jáne kinásiz azamattardyń qaza tabýymen, haospen, qanmen aıaqtalatynynan, beıbit mıtıńterdiń qalaı jáne ne úshin paıdalanylatynynan da beıhabarsyz deı almaımyn. Biraq, keıbireýlerge adamdardyń beıbit mıtıńterdiń múmkindikterinen basqa nárselerdi de bilgeni unamaıtyn sıaqty. Sonymen birge, ne úshin ekeni belgisiz, adamdardy kóshege alyp shyǵý kerek jáne kóp adamdy alyp shyǵý kerek. Ne úshin? Eger ózgeristerdiń («Jer kodeksine» - red.) bir jyl bolsa, al, narazylyq endi bastalýda.
Al, arenda merzimi buryn, tipti, 99 jyl bolǵan. Ún paraqtardy kim jazdy, habarlamalardy kim taratty? Rolıkterdi, aıtsa da, barynsha kásibı shyqqan jáne arzan emes, kim montajdady? Tabylǵan kerosın quıylǵan bótelkeler men qarý kim úshin?.. Eger ol qurmetti adam shyn alańdap, kórsetilgenderge esh senbese de, oǵan bizde mundaı senarıdiń júzege aspaıtynyna kim kepildik berdi? Kóptegen elde osylaı boldy ǵoı. Úshinshi taraptar jaǵdaıdy paıdalanyp ketpeıdi degen mundaı senimdilik qaıdan paıda boldy?
Adamdar ústel basynda kelisý múmkindigi bola tura kóshege nege shyqty? Bul kimge, ne úshin kerek?
Azamattar jaǵymsyz senarıler týraly, onyń ústine olar birneshe ret júzege asqan bolsa, bilýge quqyly. Al, ruqsat etilmegen mıtıńterdi uıymdastyrýshylar zańǵa saı tolyq jaýapkershilikke tartylýǵa mindetti!
Sondyqtan da, Taıjan myrzanyń barlyq «aıyptaýlary» baǵyttalǵan adamdarǵa emes, onyń ózine kóbirek qatysty bolyp otyr. Onyń bul jerde qateleskenin kórsetedi. Ol bul isin ózi de oılanyp, keıin túsindi, tipti, tárbıeli adam retinde ókindi dep oılaımyn. Óıtkeni ol kezdesý barysynda qyzbalyqqa salynyp otyrdy. Men onyń áreketterinen kúrdeli, jaǵymsyz nárseler kórgim kelmeıdi. Munyń barlyǵyn men óz eli úshin alańdaıtyn, oǵan tek jaqsylyqtar men gúldený tileıtin azamattyń shynaıy talpynysy dep bilemin. Sonymen qatar, ondaı nıettegi adam jalǵyz ol ǵana emes ekenin aıtqym keledi», - delingen A. Platonovtyń jaýabynda.
Depýtattyń málimdemesin qate túsiný áreketterin boldyrmaý maqsatynda onyń orys tilindegi nusqasyn da qosa usynyp otyrmyz:
«Gospodın Taıjan proızvodıt vpechatlenıe cheloveka ne tolko ıskrennego ı emosıonalnogo, no obrazovannogo ı nachıtannogo. A potomý ne mojet ne znat, chto vse, chto emý ılı tem, komý on tak ochaıanno pytaetsá nravıtsá, (v sılý raznyh prıchın), ne po dýshe, ývy, chıstaıa pravda! Otlıchno znaet! Ne dopýskaıý myslı ı o tom, chto on ne ımeet predstavlenıa o teh gospodah (Perkıns, Klark, Sharp ı t. d.) ı teh pokazannyh materıalah, o kotoryh ımeıýt pravo znat lúdı: kak, chto ı pochemý ınogda proıshodıt v mıre.
Pochemý eto poroı ı vse chashe zakanchıvaetsá razvalom gosýdarstv ı gıbelú nevınnyh grajdan, haosom ı krovú. O tom, kak ı dlá chego ıspolzýıýt mırnye mıtıńı. No, vıdımo, komý-to deıstvıtelno ochen ne hochetsá, chtoby lúdı znalı ne tolko o vozmojnostı mırnogo senarıa… I prı etom dlá chego-to ochen nýjno vyvestı ıh na ýlısý ı kak mojno bolshe. Dlá chego?
Eslı popravkam ýje bolshe goda, a vozmýshenıa nachalıs lısh seıchas, eslı arenda ýje byla aj 99 let?
Kto pısal lıstovkı ı rassylal soobshenıa?
Kto montıroval rolıkı, kstatı, vesma professıonalnye ı potomý nedeshevye? Dlá kogo obnarýjennye býtylkı s kerosınom ı orýjıe?.. I daje eslı predstavıt, chto ývajaemyı chelovek ıskrenne perejıvaet ı nı vo chto ız pokazannogo ne verıt, kto dal emý garantıı, chto ý nas etot senarı nevozmojen, hotá v bolshınstve stran ýdavalsá? Otkýda takaıa ýverennost chto tretá storona ne vospolzýetsá sıtýasıeı?
Dlá chego lúdı vyshlı na ýlısý, eslı estvozmojnostdogovarıvatsá za stolom? Komý ı dlá chego eto vygodno?
Grajdane ımeıýt pravo znat ı o negatıvnyh senarıah, tem bolee neodnokratno osýshestvlennyh. A te, kto organızýet nesanksıonırovannye mıtıńı, obázany v sootvetstvıı s zakonom nestı polnýıý otvetstvennost
Tak chto vse «obvınenıa» gospodına Taıjana bolshe skazalı o nem, chem o teh, komý on ıh shlet, ı govorát o tom, chto on ne prav. Polagaıý, on ı sam eto osoznaet, potomý ı byl prı vstreche ızlıshne vspylchıv, o chem, vozmojno, býdýchı chelovekom porádochnym, sojaleet, tak kak eto ımelı chestnablúdat srazý neskolko chelovek… A, vprochem, hochý vıdet v ego deıstvıah ne chto-to slojnoe ılı negatıvnoe. Ýbejden, chto eto ıskrennıı, neposredstvennyı poryv grajdanına, kotoryı perejıvaet za svoıý straný ı jelaet eı lısh blaga ı prosvetanıa… I ne on odın».
Derekkóz: qamshy.kz
