Abaı atyndaǵy Qazaq últtyq pedagogıkalyq ýnıversıteti óz túlekterin jumyspen qamtýda irgeli jumystar atqaryp keledi. Mysal retinde 2018/2019 oqý jylynda túlekterdiń jumyspen qamtylý deńgeıi 97 paıyzdy qurasa, 2019/2020 oqý jylynda 95 paıyzdy qurap otyr. 2019/2020 oqý jylynda ýnıvernsıtet jumys berýshilermen birlesip 4300 bos oryn jınaqtady. Sonyń nátıjesinde túlekter ýaqytyly jumyspen qamtyldy.
Ýnıversıtet óz kezeginde jumys berýshilermen tyǵyz baılanys ornatyp, jyl boıynda bitirýshi túlekterdi damytýǵa arnalǵan túrli jobalardy atqarady. Sonyń bir kórinisi 3,4 kýrsta pedagogıkalyq mamandyqta oqıtyn stýdentterdiń 1 jyldyq praktıkasy. 3,4 kýrs stýdentteri jyl boıy orta bilim berý uıymdarynda praktıkadan ótedi. Praktıka barsynda ózin dáleldegen stýdentter praktıkadan ótken mekemesinde jumysqa qalady. Bul joba 2018/2019 oqý jylynda qolǵa alynyp oń nátıje berdi. Praktıka barysynda 214 stýdent jumysqa ornalassa, praktıka bitken ýaqytta 204 stýdent jumysqa ornalasty. Bul jobanyń eki tıimdi jaǵy bar birinshisi: stýdent óziniń mamandyǵyn durys nemese burys tańdańanyn, bolashaqta osy mamandyq boıynshga jumys isteı alatynyn nemese almaıtynyn aıqyndasa, ekinshisi: omy mamandyqty qalap túsken stýdentter kásibiligin shyńdap, ózin dáleldeýge zor múmkindik beredi. Qazirgi tańda 3,4 kýrs stýdentteri eldegi jaǵdaıǵa baılanysty onlaın rejımde praktıkadan ótipi jatyr. Bıylǵy nátıjelerdiń jaqsy bolatynyna bek senimdimiz.
Túlekterdi jumysqa ornalastyrýda eń mańyzdy dúnıe bul bos oryn jáne sol bos orynnyń stýdentter úshin ashyq ári ádil bolýy. Osy oraıda ýnıversıet eki úlken dúnıeni alǵa tartyp aıtýyna bolady. Birinshisi: «Mansap» mobıldik qosymshasy. Qosymsha týraly tolyǵyraq aıta keter bolsaq, qosymshada bilim alýshylar ózderiniń túıindemelerin toltyryp ornalastyrady jáne bos jumys oryndary týraly aqparatty kóre alady. Al jumys berýshiler qosymshaǵa tirkelip, ózderine qajetti bos oryndy jarıalaıdy. Jarıalaǵan bos oryndaryna sáıkes túlekterimizdiń túıindemelerimen tanysa alady. Eger eki taraptyń talaby men tilegi sáıkes kelse onda tikeleı baılanys ornatý múmkindigi týyndaıdy.
Qosymshanyń negizgi maqsaty: Abaı atyndaǵy QazUPÝ-di bitirgen túlekterdi jumysqa ornalasyýyn ońtaılandyrý.
Al negizgi múmkindikteri:
- Qosymsha jumys berýshi men jumys izdeýshini tikeleı baılanystyrý;
- Turǵylyqty meken – jaı boıynsha bos jumys oryndaryn kórý;
- Mekemege qajetti mamandy jedel tabý;
- Maman izdeýde ýaqytty únemdeý;
- Qajetti jumysty tez tabý;
Qazirgi tańda, «Mansap» mobıldik qosymshasynda 4 063paıdalaýshy bar. Jalpy mobıldi qosymshaǵa tirkelgen jumys berýshiler – 1012 bolsa, onyń ishinde 604 – mektep, 311 – balabaqsha, 97 – jeke menshik mekeme bar. Mobıldi qosymshaǵa tirkelgen stýdentter 3051 – di quraıdy.
«Mansap» mobıldik qosymshasy 2019 jyldyń qańtarynda bastalyp, 2019 jyldyń 12 sáýirinde qoldanysqa berildi. Bul qosymsha da óz kezeginde jumysqa turýdyń ashyq ári ádil jolyn nusqaýshy retinde jumys jasap keledi.
Jumysqa bólýdi ádil ári ashyq uıymdastyrýda erekshe atap ótetin ekinshi dúnıe - «Bagdar» platformasy. Bul platforma ýnıversıtet túlekterin ýnıversıtetke kelgen bos jumys oryndary negizinde jumysqa bólýge arnalǵan. Platformanyń erekshelikterine toqtalar bolsaq:
- Platforma onlaın rejımde jumys isteıdi.
- Platformada ýnıversıtetke kelgen barlyq bos jumys oryndary keste túrinde ornalasady.
- Platformadan stýdent ózine kerekti aımaqty, mamandyqty jyldam izdep taba alady.
- Platformada berilgen bos oryndy tańdap stýdent óziniń aty jónin engizedi.
- Platformaǵa engizilgen stýdenttiń aty-jónin ózge stýdent (adam) ózgerte almaıdy.
- Platformadaǵa aqparatty «Mansap» ortalyǵynyń basshysy Excel formatynda júktep, sol boıynsha jumysqa joldama beredi.
- Platforma android, ios, windows ,baǵdarlamalaryna sáıkestendirilgen.
«Bagdar» platformasy 2021 jyldyń 1 naýryzynda bastalyp, 2021 jyldyń 16 naýryzynda aıaqtaldy. Ýnıversıtettiń «Mansap» ortalyǵy ár jyldyń 15 sáýirine deıin aımaqtar men óńirlerden bos jumys oryndaryn jınaıdy. Jınalǵan bos jumys oryndaryn «Bagdar» platformasyna ornalastyrady. Osy platformadan bitirýshi túlekter ózderine qajetti jumysty taýyp óziniń jeke málimetterin engizedi. Engizilgen málimetti eshkim ózgerte almaıdy. Osy arqyly ýnıversıtet jumysqa bólýdiń ádil ári durys jolyn jasady.
Zaman zymyrap kóshke qaramaı bara jatqan shaqta, ózekti máselelerdiń týyndaıtyny aıdan anyq. At súringenshe aqyl tabatyn Qazaqtyń balasyna mundaı ýaqytta qalys qalýǵa bolmaıdy. Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıteti túlekterin zamannyń kóshine ilestirý maqusatynda barlyq qolaıly jaǵdaıdy jasap otyr. Solardyń ishindegi eń ózektisi – dıplomdy qolǵa alǵan soń jumysqa ornalasý máselesi. Bul máseleni jan-jaqty qarastyryp oń jolǵa qoıdy. Oflaın rejımde de onlaın rejımde de jumys jasaýǵa, tańdaý jasaýǵa jol ashty. Joǵaryda atap ótken úsh joba da bitirýshi túlekterdiń jumyspen qamtylý úshin jasalǵan. Qoryta kelegende, eń ózekti máselege – ótkir sheshimder qabyldaý ustazdar ustahanasynyń negizgi mindeti
Raqymberdi Jetibaı