Astana kúni merekesi kezinde týǵan jerimiz jazıraly Járkent óńirindegi Áýlıeaǵash aýylyna baryp qaıttyq. İrgedegi kórshimiz Qasymnyń tozyǵy jetken toqal tamy jarqyraǵan qańyltyrmen shatyrlanypty. Túski shaı ústinde Qasymnyń úıine jasalǵan jóndeý jumystary sóz boldy.
Kórshimiz Qasym, kórshi-qolańnyń qoldaǵy azyn-aýlyq malyn baǵyp, otbasyn asyrýshy edi. Bıyl densaýlyǵy bolmaı, mal da baǵa almaı qalypty. Otaǵasynyń jumysqa jarmasyz bolyp qalǵannan keıin jaǵdaılarynyń da kúrt tómendep ketipti. Balalary bolsa jas.
«Soıyl tıse, sormańdaıǵa tıedi» demekshi, taıaýda aýylymyzda nóser jaýyp jaýyp, Qasymnyń eski toqal tamynyń tóbesinen sý sorǵalap, qamys pen qara laıdan jasalǵan eski úıdiń tóbesi opyrylyp ortasyna túsipti. Abyroı bolǵanda eshkim zardap shekpegen.
Qasym kórshimiz týmysynan jýas jan bolǵandyqtan «osyndaı jaǵdaıǵa tap boldym» dep aǵaıyn-týys pen aýyl ákimin de mazalamaǵan. Biraq sol jaqtaǵy kórshimiz Sholpan apaımyz bul isti eleýsiz qaldyrmapty. Ol toqal tamnyń tóbesi opyrylyp ortasyna túskenine birneshe kún ótse de eshkimge jaǵdaıyn aıtyp, shaǵymdanbaǵan Qasymnyń úıine kórshilerdi jınap, aýyl ákiminiń atyna Qasymnyń otbasyna qandaıda bir... kómek kórsetý týrasynda ótinish jazyp, oǵan kórshi-qolań tegis qol qoıypty.
Sodan Sholpan apaıymyz aýyl ákimine hatty aparyp, Qasymnyń basyndaǵy jaǵdaıdy baıandap, kómek kórsetýin ótingen. Qoly qysqa aýyl ákimi taban astynda qandaı kómek bere qoısyn. Úı salyp beretin qarajaty joq. Sodan:
– Ózderińiz birdeńe qylyńyzdar, bizdiń kómek qolyn sozatyndaı eshqandaı múmkindigimiz joq, – dep ákim sharasyzdyq tanytqan ǵoı. Aýyl ákiminen qaıyr bolmaıtynyn bilgennen keıin Sholpan apaımyz kórshi-qolańdy jınap, 500-1000 teńgeden jınap, Qasymnyń úıin jóndeý týrasynda usyn aıtypty.
Qalada turatyn halyq úshin 500-1000 teńge sonshalyqty kóp aqsha bolyp kórinbeýi múmkin. Al aýyl halqy úshin bul ájeptáýir aqsha. Sodan ne kerek kórshiler shamalary jetkenshe aqsha jınap, biraz zattardy satyp alady. Sol aralyqta Almatydan aýylǵa qydyryp kelgen Qasymnyń inisi Edil Jarkentten qańyltyrdy satyp ákelip, Qasmynyń úıin jóndeýdi bastap ketedi.
Aýylmyzdaǵy bırjanyń adamdary (jumyssyz retinde tirkeýde turǵandar) jınalyp, bir kúnniń ishinde usqyny qashqan toqal tamdy jamap, jasqap retke keltiripti.
Osy bir jaǵdaıdy estigende aınalamyzdaǵy baıaǵy kórshilerime qatty rıza boldym. Alda-jalda aýylymyzda ákim saılaýy ótkip jatsa, sol jaq qaptaldaǵy kórshimiz Sholpan apaıymyzdy ákimdikke úmitker retinde usynǵym da kelip ketti.
Iá, ár aýylǵa osyndaı jurtty ortaq iske baǵyttaıtyn adam kerek qoı. Al qazirgi ákimderdiń kópshiligi «birdeńe qylyńdar» dep sharasyzdyq tanytýdan árige aspaıdy. Bizge taıaqqa tal jalǵap, qıyndyqtan shyǵýǵa kúsh salatyn ákim kerek.
P.S. Sýrtte kórgenderińizdeı kórshim Qasymnyń úıi tolyqtaı jóndelip ketti dep aıtýǵa kelmeıdi. Ótkende Pafılov aýdanynda sý tasyp biraz úı zardap shekkene-di. Sol kezdegi nóser jaýynnyń kesirinen Qasymnyń úıi de qatty búlindi. Joǵaryda aıtqandaı kórshimniń densaýlyǵy bolmaǵandyqtan, ákimdikke ótinish aıtyp, zańdy kómek alýǵa múmkindigi joq. Panfılov aýdany ákimi Berdáýlet Abdýldaev Áýlıeaǵash aýylynyń ákiminen qajetti aqparttardy alyp, qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan aýyl turǵynyna kómek qolyn sozady dep úmittenemiz.
Nurlan JUMAHAN
