Eń basty jańalyq qytaılyq China National Vehicle Import and Export kompanıasy 10 jyl ishinde Qazaqstannyń avtoónerkásibine 1 mlrd dollardan astam qarajat quıatyn boldy. Nátıjesinde Qostanaıda aldaǵy 3 jylda 60 myń kólik shyǵarylady. Elbasynyń óńirge sapary aıasynda osyndaı kelisim bekidi. Nursultan Nazarbaev «SaryarqaAvtoProm» kásipornyn aralap, aımaqtyń ınvestısıalyq ahýalymen tanysty.
Sońǵy jyldary astyqty óńirde ónerkásip te qanat jaıyp keledi. Oǵan dálel – bir ǵana «Saryarqa Avto Prom» zaýyty. Kásiporyn bıyldyń ózinde 4 myńnan asa kólik shyǵarǵan. Jyl sońyna deıin bul kórsetkishti 6 jarym myńǵa jetkizýdi josparlap otyr.
Bıyl óndiris orny Iveco avtobýsyn jasaýdy qolǵa aldy. Otyratyn oryndyqtan bastap avtosalonnyń jabdyǵyna deıin ózimizdiń elde óndiriledi. Osylaısha otandyq úles 53 paıyzǵa jetip otyr. Bul kólik kezinde EXPO kórmesine qoıyldy. Óz tıimdiligin dáleldedi. Endi elimizdiń birqatar oblysyna jóneltiledi. Suranys jaman emes.
Sondaı-aq óndiris orny bıyl JAC S3 avtokóligin qurastyryp jatyr. Otandyq úles ázirge 35 paıyzdan asady. Mamandar kólikti jasap qana qoımaı, syrtyn da boıaıdy. Munda qurastyrylǵan kólikter búginde talaıdyń qajetine jarap jatyr. Otandyq alǵashqy elektromobılder de osynda shyǵaryldy.
Temir tulpardy kezinde Nursultan Nazarbaevtyń ózi tizgindep, kóńili tolǵan bolatyn.
Bul joly da Elbasy bul kólikti syrt aınalyp óte almady. Temir tulpar 8 saǵatta tolyqtaı qýattalady. Qýat kózi 240 shaqyrymǵa deıin jetedi.
Al alys jol júretinder úshin endi Almaty men Astana qalasynda jyl sońynda 120 qýattaý beketi ashylady. Mundaı elektromobılder keler jyly satylymǵa shyǵarylady. Temir tulpardyń quny 7 jarym mln teńgeden bastalady.
Al zamanaýı kólik túri qoljetimdi bola túsý úshin zaýyt basshylyǵy aldaǵy ýaqytta 4,5 mln teńgeden satýdy kózdep otyr. Bastysy – ekologıaǵa esh zıany joq ári bir shaqyrymǵa tek 2 teńge shyǵyn ketedi.
Elbasyǵa Qostanaı oblysynyń ınvestısıalyq múmkindikteri de baıandaldy.
Bıyl 9 aıdyń ózinde aımaqta 250 mlrd teńgeniń ónimi óndirildi. Nátıjesinde memlekettik qazynaǵa 230 mlrd teńge túsim tústi. 139 mlrd teńge ınvestısıa quıylǵan. Aımaqta EXPO kórmesine qoıylǵan 10 joba iske asyp jatyr.
Olardyń jalpy quny – 2 mlrd teńge. Osylaı degen oblys ákimi barlyq jetistikterdi jipke tizip berdi. Orta jáne shaǵyn bıznesti damytýǵa qolaıly jaǵdaı jasalyp keledi dedi. Nursultan Nazarbaev, Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti:
– Qazirgi kúni elimizde shaǵyn jáne orta bızneske erekshe kóńil bólinip jatyr. «Atamekenniń» bastamasymen «Bastaý bıznes» kásipkerliktiń qyr-syryn úıretetin baǵdarlama qolǵa alynǵan. Halyqty bıznespen aınalysýǵa tartýymyz kerek. Osy maqsatta qalaı nesıe alýdyń joldaryn úıretken jón. «Bıznes bastaý» baǵdarlamasy aıasynda jumys júrgizip jatqan «Atamekenge» qoldaý kórsetýge tıistimiz. Sebebi, shaǵyn jáne orta bıznes óndirgen ónimniń kólemi men kórsetkishin ósirý kerek. Halyqty meılinshe jumyspen qamtyp, olardyń óz isi dóńgeletip ketýine kómektesken jón. Memleket bul tarapta barynsha qoldaý tanytýda.
Óńir basshysynyń esebin tyńdaı kele Elbasy birqatar mindet júktedi.
Nursultan Nazarbaev, Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti:
– Qostanaı óńiri – astyqty óńir. Azyq-túlik ónimderin óndiretin elimizdegi eń iri aımaqtyń biri. Iá, bıylǵy jyl aýyr boldy. Soǵan qaramaı óńin dıqandary 5 mln. tonna astyq jınady. Qostanaıdy tek agrarlyq emes, sonymen qatar óndiristik óńirge aınaldyrýymyz kerek. Dál qazir osy baǵytta aýqymdy jumystar atqarylyp jatyr.
Óz basym bul óńirde avtokólik óndirisi jolǵa qoıylǵanyn áýel bastan qalaǵan edim. Bul Qazaqstan buryn sońdy bolmaǵan óndiris bolady. Budan bylaı biz iri avtokólik óndirýshi elge aınalamyz. Soltústik pen Shyǵystaǵy qos zaýyt sońǵy jyldary jaqsy jumys isteýde, sonyń nátıjesinde ınvestorlar tarttyq.
Shynymen de, qazir zaýytta 600-ge jýyq adam eńbek etedi. Ortasha jalaqy 130 myń teńgeden asady. Ásirese munda jastar kóp.
Ádil Shaıkemelov, ýchaske sheberi:
– Alǵashynda Almatynyń joǵarǵy oqý ornyn bitirip, keıin zaýytqa ornalasqannan keıin ındýstrıaldy-ınnovasıalyq damý baǵdarlamasy boıynsha grant ıelenip, áriptesterimmen birge Astana memlekettik ýnıversıtetin bitirdik. Zaýytymyzda jas mamandar óte kóp. Sondyqtan mamandardyń biliktiligin arttyrý maqsatynda osyndaı baǵdarlama ótip jatyr.
Elbasynyń sapary aıasynda tıimdi kelisim bekidi. Qytaılyq kompanıa 10 jyl ishinde Qazaqstannyń avtoónerkásibine 1 mlrd dollardan astam qarajat quıatyn boldy. Bul somanyń 22,5 mln dollary qondyrǵylardy jańǵyrtý úshin aldyn ala berilgen.
Nátıjesinde keler jyldan bastap óndiris kólemi 2 esege arta túspek.
Andreı Lavrentev, «Allúr kompanıalar toby» AQ dırektorlar keńesiniń tóraǵasy:
– Qytaılyq kompanıanyń ınvestısıasynan keıin biz 3 jyl ishinde kásiporynnyń qýattylyǵyn arttyryp, 60 myń avtokólik shyǵarýdy josparlap otyrmyz. Bul Eýropalyq ekonomıkalyq odaq elderine tasymaldanatyn kólik sanyn 30 paıyzǵa ulǵaıtýǵa sep bolmaq. Sondaı-aq Tájikstanǵa shamamen myń JAC avtokóligin jóneltetin bolamyz. Onyń júzi bıyl tasymaldanady.
