Dárigerge taǵylar min, aıtylar syn kóp. Dáriger kemshilik jiberse, ol búkil jurtqa jarıa bolady. Buǵan keıbir reıtıń qýǵan telearnalardyń keshki jańalyqtary da óz úlesin qosyp otyrǵany jasyryn emes. Álbette, kemshiliksiz dúnıe bolmaıdy. Óz jumysyna jaýapsyz qaraıtyn dárigerler bar. Alaıda taıaqtyń eki ushy bolady. Aramyzda óz kásibine adal «aq halatty abzal jandar» az emes. Buǵan biz Mańǵystaý oblystyq aýrýhanasyna at basyn burǵanda anyq kóz jetkizdik.
Naqtyraq aıtsaq oblystyq aýrýhanaǵa qarasty kardıohırýrgıalyq ortalyqtyń jumysymen tanysyp qaıttyq. Ortalyq osydan eki jyl buryn qyrkúıek aıynda ashylǵan eken. Al bıylǵy jyldyń shilde aıynda ortalyq dárigerleri jańa «G» blogyna kóshipti. Aýrýhana basshylary bizge osy blogty tolyqtaı tanys etti.
Alaıda bul týraly aıtpas buryn aldymen óńirdegi eń iri aýrýhananyń búgingi tynys-tirshiliginen habardar etelik. Medısınalyq mekeme 365 adamdy qabyldaı alady. Ázirgi kúni munda 150-ge jýyq dáriger qyzmet etýde. Mańǵystaý oblystyq aýrýhanasy dırektorynyń orynbasary Marjan Nurlanovanyń aıtýynsha mekeme 4 ortalyqty biriktirip otyr. Atap aıtsaq, bul – kardıohırýrgıalyq, neırohırýrgıalyq, somatıkalyq jáne hırýrgıalyq ortalyq. Bulardyń árqaısysynyń óz bólimsheleri bar. Aıta ketelik, bıyl óńirge 50-ge tarta jas maman kelgen. Olardyń kópshiligi qalalyq, aýdandyq deńgeıdegi aýrýhanalarǵa ornalasqan.
– Óńirge jas mamandardy tartý úshin eń aldymen áleýmettik pakettiń bolǵany mańyzdy. Bul baǵytta jumys júrip jatyr. Bolashaqta biz aýrýhanamyzǵa shaqyrtý alǵan jas mamandardy baspanamen qamtamasyz etetin bolamyz, – deıdi Marjan Nurlanova.
[caption id="attachment_8478" align="alignleft" width="387"]
Kardıohırýrgıalyq ortalyq 15 tósek-orynǵa arnalǵan.[/caption]
Al alǵash 2009 jyly «Kardıologıalyq jáne kardıohırýrgıalyq kómek baǵdarlamasy» aıasynda bólimshe retinde ashylǵan kardıohırýrgıalyq ortalyq 15 tósek-orynǵa arnalǵan eken. Ortalyq óz qurylymyna kardıologıa-arıtmologıa, qan tamyrlarynyń patologıasy, kardıoreanımasıalyq, kardıooperasıalyq blok jáne saýyqtyrý bólimshesin biriktirip otyr. Qazir munda Astanadan, anyqtap aıtsaq Ulttyq kardıohırýrgıalyq ortalyqtan shaqyrtý alǵan 20-ǵa tarta (onyń ishinde 5 kardıohırýrg) bilikti maman jumys isteıdi.
Qurylǵaly beri munda 1000-ǵa jýyq kardıohırýrgıalyq ota jasalǵan. Onyń ishindegi 50 operasıa 1 jasqa jetpegen balalarǵa jasalǵanyn bólek aıta keteıik.
30 balanyń ómirin qutqarǵan...
[caption id="attachment_8476" align="alignright" width="334"]
Tımýr Óteǵalıev[/caption]
Balaǵa ota jasaýǵa tipti tájirıbeli hırýrgterdiń ózi bata bermeıdi. Bul úshin dátiń berik, júıkeń shydamdy bolǵany mańyzdy. Atalǵan ortalyqtyń kardıoreanımasıa jáne kardıoota bóliminiń meńgerýshisi – Tımýr Óteǵalıevke Mańǵystaý turǵyndarynyń aıtar alǵysy sheksiz. Tımýr sońǵy 2 jylda júreginde aqaýy bar, bylaısha aıtqanda ajal aýzynda turǵan 30 nárestege ota jasap, aman alyp qalypty! Eńbegi elene bermeıtin, al kemshiligi bolsa birden kózge túsetin dárigerdiń arasynda da óz kásibine adal azamattar barshylyq ekenine bul joly naqty kóz jetkizdik.
Al Tımýr Kenjeshuly «otandyq kardıoreanımasıanyń sheshimin tabýǵa tıisti túıtkildi máselesi» kóp deıdi.
– Birinshiden, elimizde kardıoreanımatologtar jetispeıdi. Al bul baǵyttaǵy mamandardyń barlyǵy birdeı bilikti emes. Jalpy mundaı maman jasap shyǵarý ońaı emes. Ýnıversıtette alǵan bilimi óz aldyna, dárigerdiń ózin sanatyn qaraı bóletin bolsaq, bilikti kardıohırýrgty daıyndap shyǵý úshin 10 jyl ketse, kardıoreanımatologtarǵa 15 jyl ýaqyt qajet, – deıdi ol.
Dáriger Pányń shákirtteri
[caption id="attachment_8477" align="alignleft" width="301"]
Jeńis Qozybaev[/caption]
Kardıohırýrgıalyq ortalyqqa Jeńis Qozybaev basshylyq etedi. Onyń aıtýynsha, jańadan ashylǵan «G» blogy zamanaýı medısınalyq tehnologıalarmen jaraqtanǵan. Munda operasıalyq, reanımasıalyq blok, tynystap, demalýǵa arnalǵan yńǵaıly bólmeler jáne ortalyqtyń óz ashanasy bar. Jańadan ashylǵan blogtyń aýmaǵy 3 myń sharshy metrdi quraıdy. Operasıalyq bloktyń ózi 10 zaldy biriktirse, reanımasıalyq blok 16 tósek-orynǵa arnalǵan.
– AQSH-ta kardıohırýrgıa jetik damyǵan. Sol sebepti aýrýhanadaǵy, onyń ishinde ortalyqtaǵy medısınalyq qurylǵylardyń barlyǵy Amerıka tehnologıasy. Árbir naýqastyń aldynda onyń qan qysymyn, júrek qaǵysyn baqylaıtyn jáne tynys alýyn jeńildetetin qurylǵylar turady. Jaqynda ǵana quny 250 mln. teńge turatyn «Angıograf» qurylǵysyn satyp aldyq. Endigi jerde júrek-qan tamyrlary operasıasyn osy qurylǵynyń kómegimen jasaıtyn bolamyz, – deıdi Jeńis Bolatuly.
İlgeride biz ortalyqta jumys isteıtin dárigerlerdiń barlyǵy Astanadan shaqyrtý alǵan bilikti mamandar ekenin aıtqan edik. Sonyń biri – Jeńis Qozybaev. Ataqty kardıohırýrg, Ulttyq ǵylymı kardıohırýgıalyq ortalyqtyń tóraǵasy Iýrıı Pányń shákirti.
– Keı kezderi dárigerler para alady, korrýpsıanyń bir ushy osylarda jatyr degen pikirdi jıi estımin. Mysalǵa, biz halyqpen etene jumys kásiptiń ıelerimiz. Keı kezderi kórsetken qyzmetińe rızashylyq tanytqan azamattar bir qorap kámpıti men sharabyn paketke salyp jumys ornyńa ákep qoıyp ketedi. Biz emdelýshilerden «áldene alyp kel, dámetip otyrmyz» demesimiz anyq qoı. Menińshe, bul halyqtyń kóńili, kórsetken qyzmetińe aıtqan rıasyz alǵysy. Biz óz aramyzda muny «vrachpaket» dep ataımyz. Óz basym Iýrıı Pányń shákirtimin. Para alyp jatqanymdy kórse, ol meni eki sózge kelmeı jumystan shyǵaryp jiberer edi. Iýrıı Vladımıruly «birinshi kezekte emdelýshiniń jaǵdaıyna nazar aýdarý qajet» degen qaǵıdany qulaǵymyzǵa quıdy. Men úshin bul buljymas baılam», – deıdi Jeńis Qozybaev.
Sóz sońynda aıtarymyz Mańǵystaý oblystyq aýrýhanasynda «aq halatty abzal jan» degen atqa laıyqty azamattar jumys isteıdi eken. Biz buǵan anyq kóz jetkizip qaıttyq.
Dýman BYQAI
