Onyń pikirinshe osydan tórt jyl buryn bılikke Shavkat Mırzıaev kelgen tusta odaqqa qosylý týraly talqylaýlar qaıta qyzǵan.
Bıliktegi jabyq otyrystarda odaqtyń artyq-kem tusy tarazyǵa tartylyp, osynaý uıymnyń Ózbekstannyń saıası júıesine qanshalyqty áser eteri elekten ótken.
"Dıskýssıanyń derligi joǵaryda júrdi. Halyq bul talqylaýdan tysqary qalǵan edi. Tek 2019 jyly pikirtalas qoǵamdyq deńgeıge kóterilip, belsendiler osy odaqqa qatysty oıyn ortaǵa salýǵa múmkindik aldy.
Byltyr Ózbekstanda parlament saılaýy ótti. Saılaýdan soń Mırzıaevtyń aınalasy bılikti birjolata qolyna aldy. Óz-ózine degen senimi kúsheıdi. Táýelsiz, derbes sheshim qabyldaı alaryna kózi jetti ári strategıalyq mańyzy bar máselege kelgende qoǵamdyq pikirge qulaq asý kerektigin túsindi", – deıdi ol.
Bılik odaq týraly halyqtan surady
Eýrazıalyq odaqqa kirý-kirmeý týraly pikirtalas byltyrǵy jyldyń ekinshi jartysynda sharyqtaý shegine shyǵypty. Osynaý uıymnyń olqylyqtary ashyq aıtyla bastaǵan. Basym tustary da tys qalmaǵan.
Ergashevtiń aıtýynsha merzimdi basylymdarda, telearnalarda, ınternet-keńistikte odaq týraly pikir bildirýge keńshilik jasalyp, bul eldegi osy kúnge deıin buǵaýda jatqan qoǵamdyq sanany oıatqan.
"Bılik eshkimniń aýzyn býǵan joq. Aqyr aıaǵy bul bastama nátıjesin berdi.
Osyǵan deıin úkimettik deńgeıde ótip kelgen talqylaýda "Ózbekstan tezdetip Eýrazıalyq odaqqa qosylady" degen pikir jıi aıtylatyn. Tipti keıbir sheneýnikter: "Ózbekstan 2020-2021 jylǵa deıin osy odaqqa ótedi" dep senimdi sóılep júrdi.
Alaıda bul másele qoǵam talqysyna túskennen álgindeı áńgime sap tıyldy.
Mırzıaev el ishinde Ózbekstannyń osy odaqqa qosylǵanyn quptamaıtyn, salmaqty, sanasýǵa turarlyq qoǵamdyq kúshtiń bar ekenin kórdi. Olar joǵaryǵa damýdyń ózge jolyn usyndy. Mırzıaev olardyń ýájin tyńdady jáne qabyl aldy.
Bıylǵy jyldyń basynda Ózbekstan prezıdenti Eýrazıadyq odaqqa qosylýdy keıinge qaldyratynyn, buǵan baıyppen, asyqpaı-aptyqpaı kelý kerektigin aıtty.
Strategıalyq máni bar sheshimge kelgende ózbek bıligi óz degeninde turdy", – deıdi saıasattanýshy.
Eýrazıalyq odaq ózbektiń avtólik óndirisin kúlge kómedi
Onyń atap ótkenindeı parlamenttiń qos palatasy da Ózbekstannyń Eýrazıalyq odaqta baqylaýshy statýsymen shektelýin quptaǵan. Sarapshynyń paıymdaýynsha baqylaýshy pozısıasynda Ózbekstannyń utar tusy kóp. Osy odaqtyń olqylyqtaryn, basymdyqtaryn baǵamdap, odaqqa qosylǵan elderdiń qateliginen sabaq alatyn múmkindigi bar.
"Baqylaýshy statýsy bizdiń elge tıimdi. Óz basym bolashaqta Ózbekstannyń osy odaqqa birjolata ótip ketpeı, erkin saýda aımaǵymen ǵana shektelýin qoldaımyn. Osynyń ózi jetkilikti.
Álbette ózbekterdiń óz arasynda osy odaqqa qosylýdy quptaıtyndar kóp. Olardyń ýáji: "ázir Reseıde jan baǵyp júrgen 2,5 mln-ǵa tarta ózbek mıgranty (buǵan Qazaqstandaǵy ózbektiń 500 myńǵa jýyq jumys kúshin qosyńyz) jarytyp jalaqy alyp, jumys jaǵdaıyn jaqsartýǵa múmkindik alady".
Ózbekstannyń toqyma-tigin óndirisi, bylǵary daıyndaıtyn, aıaq kıim tigetin óndirýshiler taýaryn odaq naryǵyna shyǵarýǵa qulshynyp otyr. Biraq taıaqtyń eki ushy bar emes pe?
Eýrazıalyq odaqqa óter bolsa, ózbektiń avtokólik óndiris japa shegedi.
Jylyna 200 myń kólik qurastyratyn Ózbekstannyń áleýetin dál osy aralyqta 2 mln kólikti saýdaǵa shyǵaratyn Reseımen salystyrýǵa bolmaıdy. Mundaıda ádil báseke týraly aıtýdyń ózi orynsyz.
Ózbekstan osy odaqqa ótse, kúlli ekonomıkanyń kúretamyry sanalatyn kólik óndirisin kúlge kómedi", – deıdi saıasattanýshy.
Ózbekstan odaqqa ótse júz myńdaǵan adam jumyssyz qalady
Onyń pikirinshe Ózbekstannyń kólik tasymaly da Reseımen teń emes. Ózbek kásipkerlerine tıesili júk kólikteriniń sany sanaýly ǵana. Reseıdegi dál osyndaı kompanıada eki myńǵa tarta júk tasymaldaıtyn kólik bar.
"Bul turǵyda biz qazaq kásipkerlerimen de teń emespiz. Odaqqa ótip alyp, erteń básekege tótep bere almasaq, myńdaǵan, on myńdaǵan adam dalada qalady. Júk tasymaldaýshylar bankrotqa ushyraıdy. Sondyqtan asyǵyp-aptyǵýdyń qajeti shamaly. Erteń opyq jeýimiz múmkin", – deıdi ol.
Ergashevtiń atap ótkenindeı, bul arada Ózbekstannyń ulttyq múddesin bárinen joǵary qoıǵan Mırzıaev durys sheshim qabyldady.
Eýrazıalyq odaqqa qosylýdan bas tartyp, onyń olqylyqtaryn kóre bildi jáne sonyń nátıjesinde júz myńdaǵan jumys ornyn saqtap qaldy.
Ázirlegen, Dýman BYQAI