[caption id="attachment_16292" align="alignright" width="387"]
Kishi Kýlagın Á. Jaqsybekovpen birge[/caption]
Kýlagınnen bólek, Tereshenko bastaǵan onshaqty adam mıllıondaǵan gektar jerdi bılep-tóstep otyrǵany jıi aıtylady. Keıbir aqparat kózderi osy latıfýndıser sheteldikterge jerdi jalǵa berýge múddelilik tanytyp otyr dep boljaıdy. Sebebi, munshama kóp jerdi bir ózderi ıgerýleri qıyn ári kúset paıda tabý úshin sheteldikterdiń tehnıkalaryn, tolaıym qarjylaryn paıdalanýlary kerek. Álemde jeri eń kóp adamdardyń tizimin qazaqstandyqtar bastap turǵanyn bireý bilse, bireý bilmes.
Sergeı Kýlagın tek jermen ǵana emes, munaı, gaz, tústi metal óndiristerinde de yqpaldy tulǵalardyń biri degen pikir jıi aıtylady. Onyń Reseılik gaz kompanıalarynda, munaı óńdeý zaýyttarynda úlesi bar ekeni de birneshe márte jazylǵan. Tipti onyń reseılik mıllıarderlermen baılanysy qoıý ekendigi, Kremldiń ishki álemindegi ózgeristerden ýaqtyly habardar bolyp turatyndyǵy, Reseıdiń mınıstrleri men sheneýnikteri Kýlagın dese ishken asyn jerge qoıyp, asa bir yqtıattyqpen qarsy alatyndyǵy týraly jıi estiledi. Reseı basylymdary onyń ómiri men otbasy jaıly biz bilmeıtin aqparatty jıi jarıalaıtyny da sondyqtan bolsa kerek.
Onyń uly Pavel Sergeevıch Astana qalasy Saryarqa aýdanynyń ákimi retinde tanymal. Ulynyń da esimi baı-manap balalarynyń qatarynda jıi atalady. Sheneýnikterdiń balalarynan quralǵan "qupıa top" - bolashaq memleketti basqarýshylardyń sapynda osy Sergeıdiń uly bar delinetin belgisizdeý derek bar. Bul "aqsúıekter áýletiniń" quramyna kirý óte-móte qıyn kórinedi. Olar Aqordanyń bolashaq baǵdarlamasynyń ishi-qarnyn túgel biledi ári halyq kózine kóp kórinbeıdi... Astana qalasynyń ákimi Jaqsybekovtiń te uly osy topta - memlekettik jospar-joba túzýshi, baǵyt-baǵdarynyń bárin bilýshi jastar sapynda delinedi. Kim bilgen?..
Osyǵan deıin Sergeı týraly talaı alyp-qashpa áńgime taraǵan. Onyń bir kezderi Qostanaı oblysynyń ákimi bolǵan kezde shirkeýlerge óz sýretterin saldyrǵany, onyń elimizde ǵana emes, shetelde de túrli áńgimege sebep bolǵany kúni keshe sıaqty edi. Sol kezde Sergeıdiń kúni batty degender de kezikken. Kerisinshe, ol satylap ósip, birneshe bıik mansapty atqaryp úlgerdi.
[caption id="attachment_16293" align="alignright" width="680"]
Sergeı Kýlagın[/caption]
Kýlagındi ornynan alyp tastaý kerektigi jóninde taalı márte qazaq baspasózi shýlaǵanymen, Aqorda eshqandaı sheshim qabyldaǵan joq. Ásirese, ony Soltústik oblystarǵa ákim etý qaýipti ekenin bir kezderi qaıta-qaıta eskertkender de boldy. Óıtkeni, Soltústiktegi kórshimizge bir búıregi buryp turatyn adam onsyz da orystildi qaýym basym oblys úshin qolaısyz dep túsindirilgenimen, bılik eshqandaı áreket qabyldaǵan emes.
Onyń halyqpen kezdesýlerde dóreki sóıleıtinibirneshe márte baspasózdi shýlatqan. Ótken jyly 29 tamyz kúni Aqmola, Qostanaı jáne SQO ákimderi – Sergeı Kýlagın, Nuraly Sadýaqasov jáne Erik Sultanovtardyń Aqmola oblysyna qarasty Zerendi aýylynda demalys úıindegi saýnada kóńil kótergenderin jáne oblystyq teatr trýppasyn túgel jáne fılormonıadan ártister shaqyrǵandyǵy aıtylyp, bul istiń sońy uzaq áńgimege ulasqany jáne bar. Sodan kóp ótpeı Qostanaı oblysynyń sol kezdegi ákimi Nuraly Sadýaqasov jumysynan ketti.
Kýlagın saıası ǵylymdary boıynsha kandıdattyń dısertasıa qorǵaǵan. Taqyrybynyń ózi biraz dúnıeden habar beredi. Oqyńyz: "Kandıdattyq dısertasıasynyń taqyryby: «Eýrazıashyldyq: ıdeıasy jáne damý bolashaǵy. Eýrazıalyqtardyń mádenı-tarıhı konsepsıasy (Reseı Batys pen Shyǵystyń ortasynda: órkenıettiń rýhanı aspektileri. Keńestikten keıingi keńistiktegi eýrazıalyq kórinis)». Munan onyń áýel bastan-aq eýrazıashyl ári reseıshil ekenin ańǵarý qıyn bolmas. Onyń Kreml saıasatkerlerimen tonnyń ishki baýyndaı bir ıdeıada bolý sebebiniń túp tórkini osynda jatsa kerek.
Sergeı Sergeı bolǵaly atqarmaǵan qyzmeti az. Aýdan, oblys ákimdikterinde, birneshe mınıstrlikte qyzmet etti. Sonaý 1994 jyly QR Premer-mınıstriniń orynbasary bolǵan ol jiliktiń maıly basyn qolynan shyǵarǵan emes. QR Aýylsharýashylyǵy mınıstri bolyp ta qyzmet etti. Aqmola oblysyn qazir ekinshi ret basqaryp otyr. Astyqty ólke sanalatyn Qostanaı oblysynyń uzaq jyl ýysynda ustaǵan onyń 80 myń emes, 800 myń gektar jeri bar dese de senýge bolady.
Ony biletinder, Aqordamen aıryqsha baılanysy myǵym ákimniń biri deıdi. Ózge ákimder syn estip, attarynan aýyp túsip jatqan shaqtarda Sergeı kóp sóz estimeıtinderdiń sanatynda. Oǵan Prezıdent Nazarbaevtyń ózi jyly qabaq tanytyp, únemi kemshiligin emes, artyqshylyǵyn kórýge tyrysady deıtinder de bar. Ony ómir jolyna zer salsańyz, tek alǵa ilgerileý, baıý, mansaptan mansapqa sekirý, ár qyzmetinen maqtaý men marapat alyp ózge jumysqa aýysýdy baıqaısyz. Onyń almaǵan marapaty, taqpaǵan ordeni kemde-kem. Qazaqstan úshin aıryqsha eńbek sińirgenderdiń bastapqy tobynda júredi.
Sergeıdi Sergeı etken slaván tektes ulttardyń myqty ókilderiniń bılikke yqpaly dep te aıtylady. Assambleıanyń negizgi qurylymyn orys dıasporasy jasaqtaıdy jáne olardyń ishinde aıryqsha baı ári sózi ótimdi, Reseıdiń iri saıasatkerlerimen baılanysy bar adamdar kóp delinedi. Kýlagınniń búgingi mártebege jetýine solar yqpal etse, olardyń ary qaraıǵy alańsyz jumysyna Kýlagın jáne onyń komandasy qaltqysyz jumys isteıtindigi de sóz bolyp júr.
Iá, Kýlagınniń biz bilmeıtin qupıasy kóp. Táýelsiz Qazaqstan saıasatkerleri ishinde ornynan jyljymaı kele jatqan adamnyń biri osy – latıfýndıs Kýlagın.
