Negizgi baıandamany jasaǵan oblys ákiminiń orynbasary Jeńis Tuıaqov birinshi jartyjyldyqta ekonomıkanyń barlyq salalarynda ósim qarqyny saqtalyp, 5,3% ósim qamtamasyz etilgenin atap ótti.
Osy jolǵy baıandamanyń mazmuny burynǵydan erekshe boldy. Barlyq salalarda ósim bola tura, baıandamada jetistikter tizbelenip aıtylmady. Oblys damýyna aýdandar bólinisinde tereń taldaý jasaǵan J. Tuıaqov negizinen qaı baǵyttyń aqsap jatqandyǵyna kóbirek toqtaldy. Onyń aıtýynsha, esepti kezeńde ónerkásip óndirisiniń ósimi 3,7% bolsa, sonyń ishinde óńdeý salasynyń ulǵaıý kórsetkishi 6 % qurap otyr. Jańadan iske qosylǵan 23 jáne keńeıtilgen 10 kásiporynnyń esebinen 760 jańa jumys orny quryldy. Biraq osy kezeńde Aqsý, Qaratal Uıǵyr aýdandary óndiris kólemin quldyratyp jibergen. Sol sıaqty iri qara eti birinshi jartyjyldyqta múlde eksportqa shyǵarylmaǵan. Josparlanǵan 15 mal bordaqylaý alańynyń 2550 basqa arnalǵan 8-i qurylsa, bul oraıda Qaratal, Aqsý, Eskeldi jáne Panfılov aýdandary kórsetkishti keri tartyp otyr. Sút-taýarly fermalar qurý isinde de jumysty shıratý qajet. Oblysta ázirge et óńdeý – 38 %, sút óńdeý – 32 %, al jemis-jıdek óńdeý nebary – 11 %. Iaǵnı óńdeý salasynyń aldynda turǵan mindet orasan zor.
– Aýyl sharýashylyǵy kooperatıvterin qurý baıaý júrip jatyr. Ázirge kooperatıvke tartý josparlanǵan 10,8 myń JQSH-nyń 362-sin ǵana tartyp úlgerdik. Jyl basynan beri Balqash, Alakól, Qaratal, Kerbulaq, Kóksý, Uıǵyr aýdandary bir de bir kooperatıv qurmaǵan, – dedi J. Tuıaqov.
Shaǵyn jáne orta bızneste 113 myń birlik sýbekt jumys istese, jyldyń alǵashqy jartysynda olardan túsken salyq túsimi 47 mlrd. teńgeni qurap, jergilikti búdjettegi úlesi 39%-ten 50%-ke ósti.
2018 jyly ashý josparlanǵan SHOB-nyń 100 nysanynyń 32-si ashylyp, sonyń esebinen 683 jańa jumys orny quryldy. Osy 100 nysan tizbesi boıynsha áli kúnge tyrp etpeı otyrǵan aýdandar da bar. Olardyń da attary atalyp, esebi suraldy.
J. Tuıaqov «Prezıdenttiń 5 áleýmettik bastamasyna» baılanysty jumystarǵa erekshe ekpin túsirdi. Kásipkerlerdi qoldaý maqsatynda 11 mlrd. teńge bólinse, sonyń 5,4 mlrd. teńgesi – «5 áleýmettik bastama» sheńberinde qarastyrylǵan 1,3 mlrd. teńgeni qosa alǵanda -shaǵyn nesıelendirýge qarastyrylyp otyr. 23 maýsymdaǵy málimet boıynsha, nebary 1,8 mlrd. teńge somaǵa 359 shaǵyn nesıe berilgen.
Al «7.20.25» baǵdarlamasy boıynsha 581 páterlik 14 turǵyn úı salý – 4-eýi – Qarasaı, 9-y – Talǵar aýdandarynda, 3-eýi– Taldyqorǵan qalasynda salynady dep josparlanǵan. 1 turǵyn úı Qapshaǵaı qalasynda paıdalanýǵa berildi.
Baıandamasynda sonymen qatar týrızmdi damytý, aýyz sýmen, gazben qamtý, jol jóndeý, áleýmettik salalar boıynsha da oryn alyp otyrǵan olqylyqtar aıtyldy. Sóz sońynda J. Tuıaqov aýdan jáne qala ákimderine memlekettik salalyq baǵdarlamalardyń oryndalýyna, «Prezıdenttiń 5 áleýmettik bastamasynyń» júzege asyrylýyna, nysanaly ındıkatorlarǵa qol jetkizýge, ónerkásip óndirisiniń tómendeýine jol bermeýge, ekonomıkanyń barlyq salalarynda sıfrlandyrýdy qamtamasyz etýge basa nazar aýdarýdy tapsyrdy.
Oblys ákimi Amandyq Batalov iri qara etiniń jyl basynan beri eksportqa shyǵarylmaý, aýyl sharýashylyǵy kooperatıvterin qurýdaǵy sylbyr jumys, gazdandyrý sharalaryn uıymdastyrýdaǵy olqylyqtar, shaǵyn jáne orta bıznes nysandaryn ashý isindegi baıaýlyq jáne basqa da birqatar máseleler boıynsha aýdan, qala ákimderin, tıisti qurylymdar basshylaryn synǵa aldy.
Balqash, Kóksý aýdandarynyń ákimderin, oblystyq aýyl sharýashylyǵy, qurylys, energetıka jáne TÚKSH basqarmalarynyń basshylaryn minbege shyǵaryp, tolymdy jaýap talap etti.
Aýyl sharýashylyǵyndaǵy jol berilgen kemshilikterdi tez arada túzeýge baǵyttalǵan keshendi sharalar qabyldaýdy, «7.20.25» memlekettik baǵdarlamasy boıynsha naqty nátıjeni talap eteninin qadap aıtty. Oblystaǵy salynyp jatqan mektepterdiń árqaısysy kestege saı ýaqytta, ásirese 1 qyrkúıekte paıdalanýǵa berilýi tıis mektepterdi 25 tamyzǵa deıin tolyq aıaqtaý, densaýlyq saqtaý salasynda ana men bala ólimin boldyrmaýǵa kúsh salý jáne basqa da keleli mindetter qoıyldy.
Alakól jaǵalaýynda oryn alyp otyrǵan beı-berekettikterdi áleýmettik jeli arqyly kórip, bilip otyrǵanyn da tilge tıek etken oblys ákimi arnaıy kól jaǵalaýyn tazartatyn komýnaldyq mekemeniń jumysyn shıratýdy tapsyrdy.
– Birinshi jarty jyldyń qorytyndysy boıynsha barlyq kórsetkishterde jalpy ósim bar, damý qarqyny saqtalyp otyr. Biraq keıbir sylbyr ákimderdiń jaqsy jumys isteıtin basqa aýdan ákimderi esebinen typ-tynysh demalyp júrýine jol bermeımin. Sol úshin de osy ákimdik otyrysynda men orynbasarym Jeńis Tuıaqovtan aýdan, qalalardyń, ár salanyń búge-shigesine deıin taldaý jasap, tereń saraptama jasa dep tapsyrdym. Oblystyń ortaq kórsetkishi negizinen aýdan, qalalar ákimderiniń jumysyna baılanysty. Sondyqtan osyndaı tereń taldaýdy ár aýdan, qala ózderinde daıyndap, jumystyń qaı baǵytta, qalaı júrip jatqanyna jaqsylap úńilińder, – dedi A. Batalov.
Baljan Qaıratqyzy, Almaty oblysy.
