2010-2018 jyldary Almaty oblysynda Indýstrıaldy-ınnovasıalyq damý memlekettik baǵdarlamasy sheńberinde 58 jańa kásiporyn iske qosylyp, toǵyz myńnan astam jumys orny qurylǵan.
Baǵdarlamanyń arqasynda óńirde ekonomıkadaǵy óńdeý sektorynyń úlesi 20%-ǵa deıin ósip, buryn sońdy óńirde bolmaǵan jańa – farmasevtıka salasy jandandy.
Alda shıkizattyq emes sektordyń eksportymen aınalysý mindeti tur. Bul týraly keshe óńirdiń aktıv jıynynda oblys ákimi Amandyq Batalov aıtty.
Amandyq Batalov Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda Prezıdenttiń «Qarapaıym zattar ekonomıkasynyń» áleýetin tolyqqandy paıdalaný týraly aıtqanyn eske saldy. Basym jobalarǵa qoljetimdi nesıe berý baǵdarlamasymen oblysta búgingi kúni nebary bes ǵana joba bankterdiń maquldaýyn alsa, taǵy úsheýi qarastyrylý ústinde.
Oblys ákimi bul kórsetkishtiń Jetisý óńiri úshin tym az ekenin synǵa alyp, orynbasary B.Manzorovqa, kásipkerlik basqarmasy men aýdan, qala ákimderine «qarapaıym zattar ekonomıkasy» boıynsha jumysqa belsene kirisý kerektigin qatań eskertti.
Prezıdent júktegen mindetterdiń biri – jańa jumys oryndaryn ashý. Ótken jyly oblysta 26 myń jumys ornyn qurý josparlansa, is júzinde 31 myńnan astamy ashyldy.
– «Eńbek» baǵdarlamasynyń tıimdiligin kóterýimiz kerek, sapaly, turaqty jumys oryndaryn qurýǵa jumys isteýge tıispiz. Turǵyndardyń kirisi artsa, tabysy ósse, halyqtyń ál-aýqatyn odan ári jaqsartýǵa zor septigi tıedi. Sondyqtan oblystyq basqarmalar basshylaryna, aýdan, qala ákimderine turaqty jumys oryndarynyń qurylýyna baǵyttalǵan nátıjeli sharalardy qolǵa alýdy tapsyramyn, – dedi A. Batalov.
Halqynyń 80%-i aýyldyq jerlerde turatyn Almaty oblysynyń ekonomıkasy agroónerkásiptik keshenniń damýyna tikeleı baılanysty. Óńirdegi aýyl sharýashylyǵy jalpy óniminiń kólemi bıylǵy jyly 3,3% ósimmen 750 mlrd. teńgege jetedi dep josparlanyp otyr.
Osylaısha Jetisýdaǵy aýyl sharýashylyǵyna tartylǵan ınvestısıa negizgi kapıtalǵa tartylǵan ınvestısıanyń 8,5%-dy qurap otyr. «Bul respýblıkadaǵy 3,2%-dyq kórsetkishten joǵary bolǵanymen, agrarlyq aımaq retinde budan da aýqymdy jumystar atqarýǵa tıispiz» dedi oblys ákimi Amandyq Batalov. Almaty oblysynda Transulttyq kompanıalardyń qatysýymen júzege asqan iri jobalar bar.
Máselen 2018 jyly polýfabrıkattar óndiretin «Mareven Fýd» zaýyty iske qosylǵan bolatyn. Alda kartop óńdeıtin «Farm Frıts» jáne usaq mal etin tereńnen óńdeıtin «Baýmann» jobalaryn iske asyrý mindeti tur.
Oblys basshysynyń aıtýynsha, bıylǵy jyly aımaqta aýyl sharýashylyǵynyń óńdelgen ónimderiniń eksporty 3%-ǵa ósip, 82,5 mln. AQSH dollaryn quraıtyn bolady, 4 myń tonna et eksporttaý, sonyń ishinde 2 myń tonna iri qara etin eksportqa shyǵarý josparlanǵan.
Memleket basshysy aýyl sharýashylyǵy jerlerine aýdıt júrgizý, jer kadastri júıesin sıfrlandyrý týraly tapsyrma bergen edi. Osyǵan baılanysty aıtsaq, oblysta túgendeý jumystary 2015 jyldan bastalyp, barlyǵy 496 myń gektar paıdalanylmaı jatqan jerler anyqtaldy. Sonyń 363 myń gektary paıdalanýǵa berilip, 120,6 myń gektary memleket menshigine qaıtaryldy. Sıfrlandyrý isi qolǵa alynyp, oǵan 500 mln. teńge bólinip otyr.
– Óńirde qolǵa alynǵan aýyl sharýashylyǵy jerlerine aýdıt júrgizý jáne sıfrlandyrý isin sapaly jáne óz ýaqytynda aıaqtaýymyz kerek. Sol sıaqty sý resýrstaryna, sýmen qamtý ınfraqurylymdaryna, ırrıgasıalyq júıelerge túgendeý jasaý olardy jóndeýge, qaıta jańǵyrtýǵa, qurylysyn júrgizýge, sýarmaly jerlerdi aınalymǵa engizýge naqty josparlar jasap, iske kirisýge múmkindik beredi. Bizde bul jumystar júrip jatyr, qujattandyrýdy aıaqtadyq. Qazirgi kezde Eskeldi, Alakól, Aqsý, Kóksý aýdandarynda Islam Damý Bankiniń qarjysy esebinen qalpyna keltirý jumystary jasalýda. 2023 jylǵa deıin 138 myń gektar sýarmaly jerdi qalpyna keltirýdi josparlap otyrmyz, sonyń 40 myńy bıylǵy jyldyń úlesinde bolýy tıis. Jer – óndiristiń eń basty faktory. Bul máselede tıimdi jumys istemeı aýyldy damyta almaımyz, – dedi A. Batalov.
Búginde óńirge ınvestısıa tartý jumystary da júıeli túrde iske asyp jatqanyn aktıv jumysynda málim boldy. Aıtalyq, birinshi jartyjyldyqta Almaty oblysynyń ekonomıkasyna 223,5 mlrd. teńge ınvestısıa tartylyp, bul kórsetkishtiń ósimi 5,5 %-ti qurady. Al jyl sońyna deıin 624 mlrd. teńgeden asady dep boljanýda.
Sondaı-aq, 2025 jylǵa qaraı ınvestısıa kólemin oblys 2,5 ese arttyryp, 1,6 trln. teńgege jetkizý kózdelgen.
Qazirgi tańda oblys qorjynynda jalpy quny 5,6 trln. teńge bolatyn 283 joba bar, onyń 83-i bıylǵy jyly iske qosylyp, sonyń nátıjesinde 5,5 myń jumys orny qurylmaq.
– Jańa ınvestorlarǵa óńirdiń ınvestısıalyq, týrısik jáne IT múmkindikteri men tartymdylyǵyn, áleýetin tanytý úshin «Jetisý Invest» forýmyn ótkizýimiz kerek. Oblysqa ınvestısıalar turaqty tartylýy tıis. Men ákimderge aıtyp otyrmyn. Prezıdent ákimderdiń jumysy ınvestısıa tartý kórsetkishine qarap baǵalanatynyn eskertti. Osyny aýdan, qala basshylarynyń nazaryna qaıtalap salamyn, – dedi oblys basshysy A. Batalov.
Almaty oblysy ákiminiń baspasóz qyzmeti
