Jetisýda jumysqa turyp, bıznes ashqandar kóp

Dalanews 12 sáý. 2019 04:28 743

Tehnıkalyq-kásiptik bilim ekonomıkany damytýdaǵy negizgi kúsh ekeni belgili. Naryqtyq qıynshylyqtar oryn alǵan tusta elimizdegi birqatar kásibı maman daıarlaıtyn oqý oryndary jumysyn toqtatýǵa májbúr bolǵan edi. Al el ekonomıkasy qalypqa kelip, óz arnasyn tapqanda kásibı mamandarǵa degen suranys qaıtadan artty. Búginde mundaı qubylysty elimizdiń barlyq aımaǵynan baıqaýǵa bolady. Sońǵy ýaqyttary Almaty oblysynda kásiptik-tehnıkalyq maman daıarlaý isi jandanyp, jańa beleske kóterilip keledi.  

Almaty oblysy Bilim basqarmasynyń málimetinshe, búginde Almaty oblysynda 75 kolejde 33 myńnan astam stýdent túrli mamandyqtar boıynsha bilim alýda. Olardyń teń jartysynan astamy, ıaǵnı 18,6 myńy memleket esebinen kásiptik-tehnıkalyq maman daıarlaý baǵdarlamasy tapsyrysy aıasynda tálim alyp jatyr.

Jalpy, elimizde shaǵyn kásipkerliktiń damýy kásiptik-tehnıkalyq mamandyqtarǵa degen suranysty arttyra túskeni aqıqat. Búginde Almaty oblysynyń jastary dánekerleýshi, elektrık, aspazshy mamandyqtaryn ıgerip, mol tabysqa kenelýge bolatynyn túsinip otyr. Osylaısha, shaǵyn kásipkerlik kásiptik-tehnıkalyq mamandardy daıarlaýda katalızator qyzmetin atqarýda.

Sońǵy ýaqyttary Almaty oblysynda «Moınaq» GES-i men túrli ınfraqurylymdardyń salynýy kásiptik-tehnıkalyq mamandyqtarǵa degen suranysty arttyra túsken. Aldaǵy ýaqytta tıisti oryndar naryqtyń suranysyn dál eseptep, oblystyń ekonomıkasyn alǵa jyljytý úshin qandaı mamandyqtarǵa basymdyq berýi kerek ekenin anyqtaýy tıis. Bul rette bilim salasyna jaýapty mekemeleri jumys berýshi kásipkerlermen tize qosyp, jumys isteýiniń mańyzy zor.

Osy qaǵıdatty basshylyqqa alǵan «Atameken» kásipkerler palatasynyń Almaty oblysy boıynsha fılıalynyń mamandary bul iske belsene aralasyp, memlekettik tapsyrysty bólý isine kásipkerlerdi tartýǵa barynsha atsalysýda. Muny 2018 jyly memlekettik tapsyrysty bóletin komısıanyń quramyndaǵy kásipkerlerdiń sany 44 paıyzdan 50 paıyzǵa deıin artqanynan baıqaýǵa bolady.

Almaty oblysynda dýaldi oqytýdyń Jol kartasyna orta býyndy oqý oryndardan bólek jekelegen kásipkerlik nysandarda kóptep qatysyp, maman daıyndaý isine qatysty óz oılaryn aıtýdy ádetke aınaldyrǵan. Sózimiz dáleldi bolýy úshin naqty sıfrlardy sóılete ketsek.

Búginde Almaty oblysy aýmaǵynda iske asyp jatqan dýaldi oqtýdyń Jol kartasyna 2 310 mekeme qatysýda. Onyń 24-i kolej bolsa, 231-i óńirdegi jetekshi kásiporyndar. Osylaısha, ár salanyń mamandary basqosyp, Almaty oblysyndaǵy kolejderde  10 sala boıynsha 24 mamandyqty oqytý jumystaryn júzege asyryp jatyr.  Nátıjesi de kisi qyzyǵarlyq. Aıtalyq, 2017 jyly kolejderde 311 jas kásiptik-tehnıkalyq mamandyqty meńgerip shyqqan. Al olardyń jumysqa qabyldanýy 71 paıyzdy qurasa, 2018 jyly 1189 túlektiń 79 paıyzy jumysqa ornalasyp, ómirden óz joldaryn taýyp ketken. Osy málimetterden-aq Almaty oblysynda kásiptik-tehnıkalyq mamandyqty damytý baǵdarlamasy joǵary deńgeıde damyp jastardyń aıaqtanyp ketýine septigin tıgizip jatqanyn baıqaýǵa bolady.

Búginde dúnıejúziniń daǵdarysty jaǵdaıdy bastan ótkerip kele jatqanyna birneshe jyldyń júzi boldy. Daǵdarys Qazaqstandy da aınalyp ótken. Joq. Osy rette elimizde daǵdarystyń ekpinin báseńdetý úshin birqatar sharalar qabyldanǵan bolatyn. Sonyń arqasynda álemdik ekonomıkalyq daǵdarystyń salqynyn anaý aıtqandaı sezinip otyrǵan joqpyz.

Ádette daǵdarystyń salqyny aldymen iri kásiporyndarǵa tıetini belgili. Al shaǵyn bıznes salasy mundaıda tez es jıyp, jańa qıynshylyqtarǵa qarsy ımýnıtet qalyptastyra alatynymen erekshelenedi. Al shaǵyn bıznespen aınalysýǵa ańsary aýǵan adamnyń jańa mamandyqty ıgerýine týra keletini anyq. Osy jaıtty basty nazarǵa alǵan Almaty oblysy ákimdigi men «Atameken» kásipkerler palatasynyń aımaqtyq fılıaly birlesip oblys kóleminde bıznespen aınalysýǵa nıettengen azamattarǵa baǵyt-baǵdar beretin 26 oqytý ortalyǵyn uıymdastyrǵan. Qurylǵan ortalyqtardyń 20-sy óńirdegi irgeli kásiporyndardyń bazasynda qurylǵanyn aıta ketýimiz kerek.

Ótken jyly kásiporyndar janynan qurylǵan 20 oqytý ortalyǵynda 852 jumyssyz azamat kelip, jańa kásipti meńgergen. Búginge deıin ortalyqta tálim alǵan azamattardyń bári jańa mamandyqtardy meńgerip, olardyń 72 paıyzy turaqty jumyspen qamtylypty. Osylaısha, Almaty oblysynda jańa mamandyqty meńgerip, jumysqa turyp, bıznes ashyp jatqan jurttyń qarasy artyp keledi.

Aınur JUMAHAN 

 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar