Resmı derekterge sáıkes, búginde Qazaqstanda jastardyń sany shamamen 4 mıllıon adamdy quraıdy. Olardyń arasynda 2,3 mıllıon jas – qalada, 1,7 mıllıony aýyldy jerlerde turady. Jastardyń qoǵamnyń energıaǵa toly bóligi ekenin jáne ekonomıka bolashaǵyna salynǵan ınvestısıa ekenin eskersek, búginde álemdik qaýymdastyqta jastar saıasatyn damytýǵa, sonyń ishinde jastarǵa beriletin bilim granttary men shákiraqylardy arttyrý ózekti bolyp qalýda.
Osy bastamalarǵa sáıkes 1964 jyly Máskeýde negizi qalanǵan «Jas tulpar» qazaq jastar birlestigi arnaıy baıqaý uıymdastyrǵan bolatyn. Baıqaýdyń basty sharty – stýdenttiń úlgerimi jáne motıvasıalyq esse. Baıqaýǵa barlyǵy jıyrma úmitker qatysty. Jobanyń basty maqsaty daryndy jastardyń basyn qosyp, olardyń arman-maqsattaryna jol ashý deıdi uıymdastyrýshylar. Bıylǵy baıqaýdyń ereksheligi – Reseıdegi qandastarymyzdyń qatysýymen aıshyqtaldy.
Sóıtip, qazylar alqasynyń uzaq keńesýinen keıin eki kúnge sozylǵan baıqaýdyń qorytyndysy boıynsha on bir stýdent shákirtaqy ıegeri atandy. Olar – Málıka Shaıkenova, Nargız Qajykenova, Uljan Nuǵmanova, Gúldana Qylyshbekova, Almas Ysqaqov, Azat Muqarov, Nursultan Naýryzbaev, Nurzada Saqtaǵanov, Aısha Asanjanova, Toqjan Orazǵalı, Aınur Qıasova.
– Bul baıqaýdan alǵan áserim erekshe. Qarsylastarym da osal bolmady. Ár bir qatysýshy bilimdi. Baıqaý joǵary deńgeıde uıymdastyrylǵan jáne óte ádil ótti dep oılaımyn. Jastar jyly Qazaqstan jastaryna úlken, ári tarıhı múmkindik berip otyr. Birinshiden, jastardyń rýhanı jaǵynan kemldenýine basa nazar aýdarý qajet. Ekinshiden, bilim máselesin eskerý kerek. Jastar arasyndaǵy quqyqtyq mádenıetti, qoǵamdyq tártipti kúsheıtip, quqyq buzýshylyq pen sybaılas jemqorlyqqa múldem tózbeýshiliktiń qalyptastyrý sharalaryna basymdyq bergen jón. Osynyń nátıjesinde memlekettik baǵdarlamalardyń tıimdiligi artady, – deıdi jeńimpaz Málıka Shaıkenova.
– Jastardy qoldaý el ekonomıkasynyń básekege qabilettiligin arttyrýǵa úlken úles qosady. Bizdiń taraptan jastarǵa árdaıym qoldaý bolady. Búgingi baıqaýǵa Oralbek Botbaıdyń ózi qatysyp, jalyndy jastarmen tanysty. Reseıde on eki myń qazaqstandyq stýdentterimiz bilim alýda. Jastar jylynda kreatıvti jobalarmen bólisýge bolady. Degenmen Máskeýde jastar jınalatyn arnaıy ǵımaratymyz joq. Bul bir úlken máselelerdiń biri. Eger el aǵalarymyz shet elde júrgen ushqyr oıly, talantty jastarǵa kómek kórsetse nur ústine nur bolar edi degen oıdamyn. Búgingi dodaǵa qatysqan stýdentterge rızamyn. Barlyǵy óte bilimdi. Osy oraıda Oralbek Qojamjarulyna oıy ozyq jastardy qoldaǵanyna alǵysymdy bildirgim keledi, – deıdi.
Al jastardy arasynda mańyzdy is-sharanyń ótýine uıytqa bolǵan bilikti kásipker, atymtaı jomart Oralbek Botbaı myrza da óz oıyn ortaǵa saldy
– Bıylǵy jyly Jastar jyly osy oraıda el aǵasy bolyp jastarǵa qamqorlyq tanytýdy paryz sanaımyn. Eki ulym da Máskeýde bilim alǵan, sondyqtan munda bilim alyp jatqan jastarymyzdyń jaǵdaıy maǵan belgili. Kúni keshe elimizde úlken ózgerister oryn aldy. Elý jylda el jańa demekshi memleketimizdegi ózgerister eldiń damýyna negiz bolady degen úmittemin. Biz ózimizdiń tarapymyzdan azamat retinde oǵan atsalysýymyz kerek. Jastardy eńbekke shaqyramyn. Eńbek barlyǵyn jeńedi! – dedi Oralbek Qojamjaruly.
Aınur NURLANQYZY