Jıynǵa óńirdegi aýdan, qaladaǵy Jastar resýrstyq ortalyqtarynyń basshylary, oblystyq qoǵamdyq damý basqarmasy men jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasynyń jáne qarjylyq uıymdardyń ókilderi qatysty.
Túrkistan oblysy ákiminiń orynbasary jaqsy nátıje kórsetken Jastar ortalyqtarynyń basshylaryna tájirbıe bólisýdi usynyp, belgilengen mejege tolyq jetpegen basshylarǵa úılestirý-uıymdastyrý jumystaryn kúsheıtýdi tapsyrdy.
– Sizderge úlken mindet júktelgen. Árqaısysyńyz aýdan, qala jastaryna jaýaptysyzdar. Jastardy súıemeldeý, baǵyttaý, túsindirý jumystaryn júrgizý – sizderdiń moıyndaryńyzda.
Olardy aýyl sharýashylyǵynan bólek, basqa da tyń jobalarǵa, kásipterge tartyńyzdar. «Bıznes ıdeıa» konkýrsyn uıymdastyrylyp, 2,5% kólemindegi jeńildetilgen nesıe boıynsha túsindirý jumystary tıisti deńgeıde júrgizilsin.
Qarjylyq uıymdarmen birlesip, jastarǵa kásip ashý, nesıe alý joldary týraly oqytý jumystaryn júrgizý kerek. Bıyl kolejderde zaman talabyna saı, suranysqa ıe 10 jańa mamandyq ashylady. Sol týraly jastardy qulaǵdar etińizder.
Memlekettik mektepterden bólek, jekemenshik mekteptermen de mamandyq tańdaý boıynsha proforıentasıalyq jumystar júrgizý qajet. Jaqsy kórsetkish kórsetken aýdandar paıdalanǵan tásilderińizdi basqa aýdandardaǵy áriptesterińizge úıretińizder.
Jastar arasynda qylmysty azaıtý baǵytyndaǵy jumystar kúsheıtilsin. Osy memlekettik baǵdarlamalar esebinen jastar arasyndaǵy problemalardyń birqatary sheshilýi tıis, – dedi Beısen Tájibaev.
Oblystyq Jastar resýrstyq ortalyǵynyń basshysy Ernar Bektaevtyń baıandaýynsha, ótken jyly jumys oryndaryn sýbsıdıalaýdy uıymdastyrý arqyly kásipkerlikti qoldaý, ýaqytsha jumys oryndar sıpatyndaǵy qamtý sharalaryna 19 203 jas qatysty. Onyń ishinde, jastar praktıkasymen 9007 adam joldansa, turaqty jumysqa 23407, qoǵamdyq jumysqa 6350, áleýmettik jumys oryndaryna 1716, alǵashqy jumys ornyna 2130 azamat ornalasty.
Memlekettik grantqa 702 azamat ıe boldy. «Bastaý bıznes» jobasy aıasynda kásipkerlik negizderge oqýǵa – 11740, enbek.kz platformasynda onlaın oqytýǵa – 1808, qysqa merzimdik kásiptik oqytýǵa 196 azamat joldandy.
Jıyn barysynda ár aýdan, qaladaǵy Jastar resýrstyq ortalyqtarynyń basshylary bıyl uıymdastyrylatyn aýqymdy is-sharalar men jobalardy tanystyrdy. Jobalardy uıymdastyrýda otbasylyq jáne ulttyq qundylyqtardy dáripteýge, ekologıalyq mádenıetti qalyptastyrýǵa, jastardyń kóshbasshylyq qabiletin arttyrýǵa den qoıylǵan.
Máselen, aýdandyq deńgeıde ulttyq oıyndardy jańǵyrtý maqsatynda «Mergender» saıysyn, ekologıalyq mádenıetti qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan «Ploggıng» tazalyq is-sharasyn, otbasylyq qundylyqtardy dáripteý maqsatynda «Ulaǵatty ana – ult mereıi» analar men qyzdar forýmyn, bilimdi orta qalyptastyrýdy kózdeıtin «Jastar – BIZNESTE», «Ár kún – jańa múmkindik» atty semınar-trenıngter ótkizý josparlanýda.
Sonymen qatar oblystyq deńgeıde áskerı-patrıottyq «Biz jaýynger» jobasy, «Al-Farabi» ıntellektýaldy shoýy sekildi jańashyl jáne jastar arasynda suranysqa ıe jelilik jobalar uıymdastyrylady. Budan bólek, ónerdi shyńdaýǵa baǵyttalǵan «Túrki elderiniń talantty jastary» halyqaralyq talantty jastar telejobasy qolǵa alynbaq.
Jobalarmen jiti tanysyp shyqqan oblys ákiminiń orynbasary is-sharalardy uıymdastyrýda otbasylyq qundylyqtardy nasıhattaýǵa basymdyq berý kerek ekenin túrtip, lýdomanıa, sýısıd sekildi qazirgi zaman dertterine qarsy sharalardy qolǵa alýdy, qajetsiz jobalardy qysqarýdy usyndy.
Aıta keteıik, búgingi tańda Túrkistan oblysyndaǵy halyq sany 2,1 mıllıondy qurasa, sonyń ishindegi 14-35 jas aralyǵyndaǵy jastar sany – 654 myńnan asady. Bul – óńir halqynyń 30 paıyzy.
