Ortalyq shyǵarmashylyq pen shabytty ushtastyryp, biregeı jobalardy júzege asyratyn keshen retinde barsha kitapqumar qaýymnyń súıikti mekenine aınalmaq. Ol úshin barlyq jaǵdaı jasalǵan.
Jańa kitaphanany tamashalaýǵa QR Dúnıejúzilik mura ulttyq komıteti tóraǵasynyń orynbasary Dmıtrıı Voıakın, QR UǴA akademıgi Á. Marǵulan atyndaǵy Arheologıa ınstıtýtynyń bas dırektory Baýyrjan Baıtanaev, akademık, Býnıatova Shyǵystaný ınstıtýty dırektorynyń orynbasary Mustafaev Shaım, antropologıa departamentiniń profesory, Louis Vashıngton ýnıversıteti Maıkl Frachettı, arheolog, ǵylym doktory, arheologıa ınstıtýtynyń dırektory, Tatarstan Respýblıkasy Halıkova Ǵylym Akademıasynyń korespondent múshesi Aırat Sıdıkov, arheolog, tarıh ǵylymdarynyń doktory, Germanıa arheologıalyq ınstıtýtynyń korespondent múshesi Vıktor Zaıbert keldi.
Robototehnıka boıynsha 2019 jyly ótken álem chempıonatynda 3-shi orynǵa ıe bolǵan komanda «Farab» kitaphanasynda eńbek etýge kiristi. Fab-labóndiris zerthanasynda jaryq kórgen jańa dúnıelerdi tanystyrǵan jastar zamanaýı oshaqtyń qyr-syrymen bólisti. Aıtýlarynsha, bes mashınanyń qarapaıym jıyntyǵyn qoldana otyryp, kez-kelgen adam oıyndaǵy dúnıeneni, sándik zattardan kompúterge deıin jasaýǵa tolyq múmkindikter bar. Iaǵnı, munda kelgen kez-kelgen adam, kez-kelgen dúnıeni óz qolymen jasap shyǵara alady.
Kitaphanada eski qujattar men kitaptardy qaıta qalpyna keltirýge arnalǵan Ortalyq Azıadaǵy jalǵyz seh ashylǵan. 3D modelin jasaýǵa arnalǵan proeksıalyq bólme, kallıgrafıa jáne óner stýdıasy, qysh qumyra jasaýǵa arnalǵan sheberhana bar. Ortalyqta kitapqumar qaýym bir-birimen kezdesip, bas qosa alady. Jańa týyndylardyń tusaýyn kesýge arnalǵan úlken zal jabdyqtalǵan. Kitaphanada ǵylymı-zertteý ortalyǵy, ıaǵnı negizgi kitap saqtaý qoımasy ornalasqan. Bul jerde óte sırek kezdesetin kitaptar men monýskrıptiler saqtaýly. Sheteldik ǵalymdardy kitap qory tań qaldyrdy. Olardyń nazaryna kóne kitaptar, qoljazbalar men qujattardyń muraǵaty usynylady.
Túrkistan shaharyna arnaıy kelgen sheteldik iri ǵalymdar men arheologtar Qoja Ahmet Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetinde ótken «Túrkistanǵa 3000 jyl» atty dóńgelek ústelge qatysty. Onda tarıh ǵylymdarynyń doktory, Álkeı Marǵulan atyndaǵy arheologıa ınstıtýttyń bas dırektory Baýyrjan Baıtanaev tarıhqa ózgeris ákeletin tyń jańalyǵymen bólisti. Túrkistannyń jasyn eseptegen kezde keńes dáýiriniń derekteri qoldanylǵanyn jáne bul aqparattyń qazir mańyzy joq ekenin málimdedi.
– Túrkistan aýmaǵyndaǵy arheologıalyq keshenderdi zertteı otyryp, biz eki ejelgi qorymdardy ashamyz. Munda tabylǵan jerlemeler men atrıbýttar bizdiń dáýirimizge deıingi XV ǵasyrǵa jatatyny sózsiz. Bul jádigerler munda ómir súrgen taıpalar máıitterdi osynda jerlegenin jáne osy qalanyń aýmaǵynda ómir súrgenin kórsetedi, – dedi ol.
